تحلیل SWOT چیست؟

در دنیای امروزی،اگر دیجیتال مارکتینگ بلد نباشید، دوام نمی‌آورید. الان وقت آن است که کار با ابزارهای بازاریابی دیجیتال را یاد بگیرید تا بتوانید مخاطب را از نقطه شروع تا خرید محصول، همراهی کنید. در دورۀ فروش اینترنتی: از میلیون تا میلیارد به صورت کامل و جامع به شما یاد می‌دهیم که چطور کسب وکار خود را در دنیای اینترنت به درآمدزایی برسانید. می‌پرسید چطور؟ مدرس این دوره تحلیل SWOT چیست؟ در ویدیو زیر کامل براتون همه چیز را توضیح داده:

تجزیه و تحلیل SWOT چیست؟

تجزیه و تحلیل SWOT روشی است که برای تعیین و تعریف نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید شرکت یا سازمان شما استفاده می شود و تجزیه و تحلیل SWOT ابزاری فوق العاده ساده و در عین حال قدرتمندی که به شما برای توسعه استراتژی تجاری خود کمک می کند. انجام تجزیه و تحلیل SWOT راهی قدرتمند برای ارزیابی شرکت یا پروژه شما است. هدف اصلی آن کمک به سازمانها برای آگاهی کامل از کلیه عوامل دخیل در تصمیم گیری در زمینه تجارت است.

این تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات شما را در یک لیست سازمان یافته قرار می دهد و معمولاً در یک شبکه ساده دو به دو ارائه می شود. لذا می توانید از آن برای کشف توصیه ها و استراتژی ها تحلیل SWOT چیست؟ با تمرکز بر نقاط قوت و فرصت های اعمال شده برای غلبه بر نقاط ضعف و تهدید استفاده کنید.

فرآیند های تجزیه و تحلیل SWOT

همانطور که می دانیم کلمه SWOT مخفف نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید است. حال به صورت جداگانه به بررسی این عناصر می پردازیم:

نقاط قوت

اولین عنصر تجزیه و تحلیل SWOT نقاط قوت است. به طور کلی نقاط قوت همان ویژگی های داخلی و مثبت شرکت شما هستند. میشه براحتی حدس بزنیم که، این ویژگی ها شامل آن دسته از کارهایی می باشند که شرکت یا پروژه شما در آن به صورت موفق و خوب عمل می کند. مانند ویژگی های نام تجاری شرکت شما، یا چیزی که راحت تر بتوانیم آن را تعریف کنیم مانند گزارش فروش منحصر به فرد یک خط خاص محصول. یا اینکه می تواند شامل افراد، منابع انسانی شما باشد مانند: مدیریت قوی، یا یک تیم مهندسی عالی.

نقاط ضعف

زمانی که شما نقاط قوت خود را فهمیدید و آنها را تشخیص دادید، حال وقت آن رسیده است که این خودآگاهی را روی نقاط ضعف خود پیاده سازی کنید. می توان به طور ساده تر بیان کرد که نقاط ضعف عوامل منفی هستند که از نقاط قوت شما دور می شوند. این عنصر می تواند شامل چالش های سازمانی مانند کمبود افراد ماهر و محدودیت های مالی یا بودجه باشد.

فرصت ها

فرصت ها همان عوامل بیرونی در محیط کسب و کار هستند که احتمالاً در موفقیت شما نقش دارند. به طور خلاصه، این عنصر همه کارهایی را که می توانید برای بهبود فروش، رشد یک شرکت یا پیشبرد رسالت سازمان خود انجام دهید، را شامل می شود.

تهدیدها

عنصر نهایی تجزیه و تحلیل SWOT تهدیدها است. تهدیدها همه آن کارهایی که باعث به خطر افتادن احتمال موفقیت و رشد شرکت می شود را شامل می شود. مواردی مانند رقبای در حال ظهور، تغییر در قانون نظارتی، ریسک های مالی و تقریباً هر چیز دیگری را که به طور بالقوه می تواند آینده شرکت یا پروژه شما را به خطر اندازد، شامل شود.

عوامل داخلی و خارجی

چهار عنصر فوق برای همه تجزیه و تحلیل SWOT مشترک است. با این حال، بسیاری از شرکت ها بیشتر این عناصر را به دو زیر گروه مجزا تقسیم می کنند: داخلی و خارجی.

عوامل داخلی SWOT

نقاط قوت (S) و نقاط ضعف (W) به عوامل درونی اشاره می کنند و مواردی که شما کنترل خاصی بر آن دارید و می توانید آنها را تغییر دهید. اینها برخی از عوامل داخلی است که معمولاً مورد توجه قرار می گیرند:

• منابع مالی (بودجه، منابع درآمد و فرصت های سرمایه گذاری)
• منابع فیزیکی (مکان، امکانات و تجهیزات)
• منابع انسانی (کارمندان، داوطلبان و مخاطبان هدف)
• دسترسی به منابع طبیعی، علائم تجاری، حق ثبت اختراع و حق چاپ
• فرآیندهای فعلی (برنامه های کارمندان، سلسله مراتب بخش و سیستم های نرم افزاری)

عوامل خارجی SWOT

فرصت ها و تهدیدات عوامل خارجی هستند و مواردی که در خارج از شرکت شما در بازار بزرگتر اتفاق می افتد. می توانید از فرصت ها استفاده کنید و در برابر تهدیدات محافظت کنید، اما نمی توانید آنها را تغییر دهید. مثلاً شامل رقبا، قیمت مواد اولیه و روند خرید مشتری است. عوامل خارجی معمولاً مواردی هستند که شما یا شرکت شما کنترل نمی کند، مانند موارد زیر:

• روند بازار (محصولات جدید، پیشرفتهای فناوری و تغییر نیازهای مخاطبان)
• روندهای اقتصادی (روندهای مالی محلی، ملی و بین المللی)
• بودجه (کمکهای مالی و منابع دیگر)
تحلیل SWOT چیست؟
• جمعیتی
• روابط با تهیه کنندگان و شرکا
• مقررات سیاسی، زیست محیطی و اقتصادی

از آنجائیکه دسته‌بندی این چهار عنصر اصلی به عوامل داخلی و خارجی لزوماً برای موفقیت تجزیه و تحلیل SWOT ضروری نیست، اما می تواند در تعیین حرکت بعدی شما یا ارزیابی میزان کنترل شما بر روی یک مشکل یا فرصتی خاص مفید باشد.

نحوه انجام تجزیه و تحلیل SWOT

هنگامی که میخواهید تجزیه و تحلیل SWOT را برای سازمان یا شرکت خودتان انجام دهید، باید کارها را بر اساس موفقیت و رشد اولویت بندی کنید، سپس می توانید به یک استراتژی محکم مسلح شوید. انجام و ایجاد تجزیه و تحلیل SWOT حتی در مورد کوچکترین شرکت ها، مزایای بسیاری دارد.

در حالت ایده آل، برای انجام تجزیه و تحلیل SWOT باید دو مرحله را انجام دهید. ابتدا باید تلاش کنید نقاط قوت خود را با فرصت های خود مطابقت دهید. در مرحله بعد، باید سعی کنید نقاط ضعف را به نقاط قوت تبدیل کنید.

یکی از بهترین موارد در مورد نقاط قوت شما در تجزیه و تحلیل SWOT این است که شما قبلاً آنها را به خوبی انجام داده اید. در اصل، عمل به نقاط قوت کسب و کار شما شامل این است که “کارهای دیگری را انجام دهید که قبلاً در آن خوب و عالی بودید و هستید.”

اینکه بخواهید به نقاط ضعفی که در تجزیه و تحلیل SWOT خود مشخص کرده اید عمل کنید، کمی دشوار است، به این دلیل که در وهله اول باید در مورد نقاط ضعف خود به اندازه کافی صادق باشید.

بخش فرصت های تجزیه و تحلیل SWOT بخش عملی و با طراحی است. با شناسایی فرصتها و با ارزیابی نقاط قوت سازمان خود، باید لیستی از اهداف را برای خود تهیه کنید. فرصت تحلیل SWOT چیست؟ های هر کسب و کار متفاوت خواهد بود، اما بسیار مهم است که شما یک برنامه ریزی درست برای سرمایه گذاری داخلی یا خارجی در فرصتهایی که مشخص کرده اید داشته باشید.

پیش بینی و کاهش تهدیدات مشخص شده در تجزیه و تحلیل SWOT ممکن است دشوارترین چالشی باشد که با آن روبرو خواهید بود، در درجه اول به دلیل اینکه تهدیدها معمولاً عوامل بیرونی هستند؛ شما به اندازه کافی می توانید آسیب های احتمالی عوامل فراتر از کنترل خود را کاهش دهید. مسلماً هر تهدید و واکنش مناسب نسبت به آن تهدید متفاوت است. لذا صرف نظر از میزان تهدیدها در تجزیه و تحلیل SWOT، پاسخ و نظارت بر این تهدیدها باید جزء اولویت های اصلی شما باشد.

چه کسی باید تحلیل SWOT را انجام دهد؟

برای اینکه یک تجزیه و تحلیل SWOT مؤثر باشد، بنیانگذاران و مدیران شرکت باید به شدت درگیر آن شوند. این وظیفه ای نیست که بخواهید به دیگران واگذار کنید. اما، مدیر شرکت هم نباید به تنهایی کار را انجام دهد. برای اینکه بتوانید بهترین نتیجه را بدست بیاورید، باید گروهی از افراد را که دیدگاه های مختلفی در مورد شرکت دارند جمع کنید. افرادی را انتخاب کنید که می توانند جنبه های مختلف شرکت شما را نشان دهند، این جنبه ها شامل فروش، خدمات به مشتری، بازاریابی و توسعه محصول.

شرکت های نوآورانه حتی در هنگام انجام تجزیه و تحلیل SWOT به خارج از رده های داخلی خود نگاه می کنند و از مشتریان هم دیدگاهشان را دریافت می کنند تا صدای بی نظیر خود را به این ترکیب اضافه کنند.

چگونه تحلیل را با روش درست انجام دهیم؟

همانطور که قبلاً گفتیم، شما می خواهید تیمی از افراد را با هم جمع کنید تا بتوانید آنالیز SWOT را انجام دهید. برای انجام این کار یک یا دو ساعت باید بیشتر وقت بگذارید. افراد مختلفی را در بخش های مختلف شرکت جمع کنید و از همه قسمت ها مطمئن شوید. بنابراین متوجه خواهید شد که گروههای مختلفی در شرکت شما دیدگاههای کاملاً متفاوتی دارند که برای موفقیت در تجزیه و تحلیل SWOT شما بسیار مهم است.

انجام تجزیه و تحلیل SWOT شبیه جلسات طوفان مغزی است، و راه های درست و نادرست برای اجرای آن وجود دارد. پس از پنج تا ۱۰ دقیقه طوفان مغزی، تمام یادداشت های مهم را بر روی دیوار قرار دهید و ایده های مشابه را در کنار هم قرار دهید. اگر ایده شخص دیگری فکر جدیدی را برانگیزد، به همه افراد اجازه دهید در این مرحله یادداشت های اضافی اضافه کنند.

پس از سازماندهی همه ایده ها، حال ایده ها را رتبه بندی کنید. بر اساس تمرین رأی گیری، شما باید اولویت بندی ایده ها را داشته باشید. این کار را باید کسی که مسئولیت استراتژی تجارت است، انجام دهد. شما باید این روند ایجاد ایده ها را برای هر چهار عنصر از تجزیه و تحلیل SWOT خود یعنی: نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات دنبال کنید.

پس از ایجاد چارچوب SWOT و پر کردن آنالیز SWOT، باید بر اساس نتایج به برخی از توصیه ها و استراتژی ها برسید. لیندا پوفال، مدیرعامل شرکت مشاوره ارتباطات استراتژیک، گفت: این استراتژی ها باید بر قدرت و فرصت های اعمال شده برای غلبه بر نقاط ضعف و تهدیدات متمرکز شود.

نتیجه گیری

با انجام تجزیه و تحلیل SWOT شما براحتی میتوانید کارهایی را انجام دهید که شرکت شما به خوبی انجام می دهد، می توانید پیشرفت کنید، و فرصت ها و تهدیدات تجاری را بشناسید. با این حال، تحلیل SWOT این فرصت را به شما می دهد تا نه تنها این عوامل را شناسایی کنید، بلکه برنامه زمانی را برای راه حل های احتمالی تهیه و پیاده سازی کنید. این می تواند در ایجاد برنامه های بودجه، شناسایی نیازهای استخدام مفید باشد و همینطور سایر برنامه ریزی های استراتژیک میان مدت و بلند مدت.

تحلیل SWOT چیست؟ | آشنایی با ماتریس SWOT

بسیاری از شاخه‌های دانش، کلیدواژه‌هایی دارند که تصور آن دانش‌ها، بدون آن واژه‌ها امکان‌پذیر نیست.

به عنوان مثال، اگر عرضه و تقاضا را از اقتصاد بگیریم، با وجود پیکر فربهِ این دانش، چیزِ چندانی از آن باقی نمی‌ماند.

به شیوه‌ی مشابه، اگر فرصت، تهدید، قوت و ضعف را از استراتژی بگیریم، بخش مهمی از استراتژی را کمرنگ کرده‌ایم. چهار واژه‌ای که معمولاً آن‌ها را به واسطه‌ی حرف اول معادل‌های انگلیسی‌شان، به عنوان SWOT یا ماتریس SWOT می‌شناسیم:

ماتریس SWOT را می‌توان از قدیمی‌ترین ابزارهای استراتژی دانست و تحلیل SWOT بر اساس این ماتریس، به بخش استانداردِ بسیاری از کتاب‌ها و مراجع رسمی در زمینه‌ی استراتژی و تفکر استراتژیک تبدیل شده است (گاهی اوقات این ماتریس را ماتریس سوات یا مدل سوات می‌خوانند).

با وجودی که اغلب ما، آشنایی کافی با این ابزار داریم، با هدف یکنواخت شدن تصویر ذهنی دوستان متممی از تحلیل SWOT و نیز شکل‌گیری یک زبان مشترک در به‌کارگیری مدل SWOT، درسی را به مرور مختصر این ابزار اختصاص داده‌ایم.

ماتریس SWOT

نخستین گام برای استفاده از تحلیل SWOT این است که نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید را، هر یک به صورت جداگانه و دقیق، فهرست کنیم. دو اصطلاح قوت و ضعف به وضعیت درونی کسب و کار اشاره دارند و فرصت و تهدید، از محیط بیرونی کسب و کار حرف می‌زنند:

بنابراین موارد زیر می‌توانند نمونه‌هایی از قوت و ضعف در یک کسب و کار (SW) باشند:

• نقدینگی بالا / پایین
• دسترسی داشتن یا نداشتن به دانش فنی و تخصصی بسیار مولد یا غیر مولد
• در اختیار داشتن یک پایگاه قدرتمند در میان مشتریان
• سهم بالا یا پایین هزینه‌ی منابع انسانی در ساختار هزینه های کسب و کار
• دسترسی ساده یا دشوار به منابع حیاتی برای کسب و کار ی بالا یا پایین نیروی کار
• کیفیت بالا یا پایین محصولات
• دسترسی یا عدم دسترسی به یک شبکه توزیع قدرتمند

در مقابل، موارد زیر می‌توانند نمونه‌هایی از فرصت و تهدید در محیط یک کسب و کار (OT) باشند:

• نوسان نرخ برابری ریال در برابر دلار
• ثبات یا بی‌ثباتی قوانین در حوزه‌ی فعالیت یک کسب و کار
• وجود داشتن یا نداشتن رقبای بزرگ با حمایت و سوبسید دولتی
• رواج داشتن یا رواج نداشتنِ فرهنگ استفاده از محصولات یک کسب و کار
• تغییر در هرم جمعیتی و ویژگی‌های دموگرافیک جامعه
• تغییراتی که در زیرساخت‌های تکنولوژیک کشور روی می‌دهد
• پیشرفت‌های حوزه‌ی فناوری اطلاعات
• تقویت یا تضعیف رابطه‌ی سیاسی کشور با سایر کشورها

اگر نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید را در چارچوبی که کمی بالاتر نمایش دادیم قرار دهیم، به چنین ماتریسی خواهیم رسید:

تحلیل SWOT چیست؟

ماتریس SWOT را نباید با تحلیل SWOT اشتباه بگیریم. این ماتریس، صرفاً شیوه‌ای برای نمایش وضعیت موجود یک کسب و کار است. اما هدف اصلی از فهرست کردن نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، بررسی گزینه‌های استراتژیک پیش روی یک کسب و کار است. وگرنه فهرست کردن نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید، به خودی خود نمی‌تواند معجزه کند و تأثیری داشته باشد.

به همین علت، گام بعد از تعیین مولفه‌های S و W و O و T در روش SWOT این است که رابطه‌ی آن‌ها با یکدیگر و تأثیر آن‌ها بر یکدیگر را در نظر بگیریم:

معمولاً در میان استراتژیست‌ها، اصطلاح‌های زیر را زیاد می‌شنوید (+):

دسترسی کامل به مجموعه درس‌های استراتژی و تفکر استراتژیک برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.

با عضویت ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به این درس‌ها، به درس‌های متنوع دیگری نیز دسترسی خواهید داشت که می‌توانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:

شاید برایتان جالب باشد که بررسی‌های ما نشان داده در میان دوستان متممی، کسانی که به استراتژی و تفکر استراتژیک علاقه‌مند بود‌ه‌اند، برای مطالعه‌ی درس‌های زیر هم وقت گذاشته‌اند:

دوره MBA (پیگیری منظم مجموعه درس‌ها)

تمرین و مشارکت در بحث

یکی از چهار استراتژی SO و WO و ST و WT را انتخاب کنید و در کسب و کار خود (یا شرکت‌های مورد علاقه‌تان) نمونه یا نمونه‌هایی از آن را بیابید.

ترتیبی که متمم برای خواندن مطالب سری تفکر استراتژیک به شما پیشنهاد می‌کند:

آنالیز SWOT چیست و چگونه می‌تواند کسب و کار شما را متحول کند؟

در این مقاله روش تجزیه و تحلیل SWOT را به همراه جدول SWOT برای‌تان آماده کرده‌ایم. داشتن درک درستی از مدل سوات می‌تواند دید شما را نسبت به جوانبی از کسب‌و‌کارتان باز کند که شاید خودتان هم از آن خبری نداشته باشید! در انتهای مقاله، برای اینکه مفهوم سوات را بصورت عملی مشاهده کنید، دو نمونه کاربردی از این تحلیل را پیش پای‌تان گذاشته‌ایم. در همین راستا پیشنهاد می‌کنیم سری هم به ۳۶۵ بوک بزنید، چرا؟ چون ما در ۳۶۵ بوک خلاصه صوتی برترین کتاب‌های دنیا در زمینه بازاریابی و کسب و کار را معرفی کرده‌ایم و اگر بیزینسی دارید و یا فکر راه‌اندازی یک کسب و کاری در سر دارید، این کتاب‌ها در این مسیر می‌تواند به شما کمک کند.

هدیۀ نوین: پرسش‌نامۀ رایگان SWOT

آیا قصد دارید کسب و کار خود را با ماتریس سوات تحلیل کنید؟ ما یک پرسش نامه شامل آموزش، نمونه عملی سوات و دو جدول سوات و استراتژی های راهبردی آن را برای شما آماده کرده‌ایم.
برای مشاوره رایگان، همین الان با ما تماس بگیرید.

واژه SWOT یعنی چه؟

در ابتدا بیایید کمی در مورد خود واژه "SWOT" حرف بزنیم و ببینیم که اصلا این واژه انگلیسی چه معنی دارد.

واژه SWOT از کنار هم قرار دادن حروف اول چهار کلمه‌ی Strengths (نقاط قوت)، Weaknesses (نقاط ضعف)، Opportunities (فرصت‌ها) و Threats (تهدید‌ها) ساخته شده است. همانطور که از اسمش پیداست، این تکنیک به ما کمک می‌کند تا به نقاط قوت و ضعف خودمان پی ببریم، فرصت های پیش روی خودمان را بشناسیم، و تهدیدهای احتمالی را به شیوه موثری مدیریت کنیم.

آنالیز SWOT از کجا به وجود آمد؟

حول و حوش دهه‌های 60 یا 70 میلادی بود که یک استاد دانشگاه به اسم آلبرت هامفری در دانشگاه استنفورد آمریکا مسئول یک پروژه تحقیقاتی بود. این استاد برای اینکه برنامه‌های استراتژیک خودشان را ارزیابی کرده و متوجه دلیل شکست آن بشود، یک تکنیک ارائه داد که اسمش تکنیک SOFT بود. دقیقا مثل روش SWOT، در روش SOFT هم حروف اول چهار کلمه کنار هم چیده شده‌اند:

حرف S به جای کلمه Satisfactory (به معنی رضایت‌بخش) برای بخش‌هایی از کار که در حال حاضر رضایت‌بخش هستند.

حرف O به جای کلمه Opportunities (به معنی فرصت‌ها) برای فرصت‌هایی که می‌توان در آینده برای پیشرفت استفاده کرد.

حرف F به جای کلمه Faults (به معنی ایرادها) برای شناسایی ایرادهای موجود در کار.

و حرف T به جای کلمه Threats (به معنی تهدیدها) برای نشان دادن تهدیدهایی که پیشرفت و موفقیت کار را عقب می‌اندازند.

حالا ممکن است بپرسید که روش سافت (SOFT) چطور به سوات (SWOT) تبدیل شد؟ در سال 1964، سمیناری به اسم "برنامه‌ریزی بلندمدت" در زوریخ (سوئیس) برگزار شد. در این سمینار، یکی از سخنرانان برای اولین بار مدل سوات را معرفی کرد و به حضار هم گفت که این مدل، اقتباسی از مدل SOFT آقای هامفری است.

تحلیل سوات (SWOT Analysis) چیست؟

خب حالا که با کلمه انگلیسی سوات آشنا شدید و فهمیدید که اصلا از کجا آمده، بیایید ببینیم تحلیل SWOT چیست.

آنالیز SWOT یکی از تکنیک‌های موثری است که کمک می‌کند عوامل درونی و عوامل بیرونی دخیل در یک موضوع را کنار هم بسنجیم و از ارتباط بین آن ها به نفع خودمان استفاده کنیم.

در دنیای امروزی،اگر دیجیتال مارکتینگ بلد نباشید، دوام نمی‌آورید. الان وقت آن است که کار با ابزارهای بازاریابی دیجیتال را یاد بگیرید تا بتوانید مخاطب را از نقطه شروع تا خرید محصول، همراهی کنید. در دورۀ فروش اینترنتی: از میلیون تا میلیارد به صورت کامل و جامع به شما یاد می‌دهیم که چطور کسب وکار خود را در دنیای تحلیل SWOT چیست؟ اینترنت به درآمدزایی برسانید. می‌پرسید چطور؟ مدرس این دوره در ویدیو زیر کامل براتون همه چیز را توضیح داده:

تحلیل سوات: یک استراتژی

همه ما می­دانیم که برای انجام هر کاری، نیاز به یک استراتژی داریم. چه در زمینه مسائل شخصی و چه در حوزه کسب و کار. اما چیزی که بسیاری از مردم نمی­دانند این است که اصلا استراتژی خودش چه بخش‌هایی دارد و اصلا چگونه می‌توانیم از تحلیل سوات به عنوان یک استراتژی استفاده کنیم.

خیلی ساده بخواهم برای‌تان بگویم، هر استراتژی دو دسته بزرگی از عوامل را شامل می­شود: عوامل درونی و عوامل بیرونی. حالا اگر کمی دقت کرده باشید، متوجه می­شوید که نقاط قوت و نقاط ضعفی که آنالیز SWOT به شما نشان می‌دهد، معمولا عوامل درونی هستند درحالی که فرصت ها و تهدیدها عموما به عنوان عوامل خارجی شناخته می­شوند.

همانطور که قبلا عرض کردم، یکی از بزرگ‌ترین مزایای آنالیز SWOT این است که نه تنها در حوزه کسب و کار، بلکه در زمینه تصمیم‌گیری‌های شخصی نیز می­تواند کمکی بزرگی به شما بکند. دیگر وقت آن است که کمی در مورد هر کدام از این موارد صحبتی بکنیم تا حق مطلب کامل ادا شود.

S: نقاط قوت شما چیست؟

برای پیدا کردن جواب این سوال، چند سوال کلیدی از خودتان بپرسید. کسب‌ و کار ما چه مزیت‌هایی برای مشتریان دارد؟ ما چه کاری را بهتر از بقیه انجام می‌دهیم؟ نظر مردم درباره‌ی ویژگی‌های مثبت ما چیست؟ چه فاکتورهایی باعث افزایش فروش ما شده؟ امتیاز ما نسبت به سایر رقبا چیست؟ با خودمان چند چندیم؟

دقت داشته باشید که وقتی دارید نقاط قوت خودتان را ارزیابی می‌کنید، باید آن ها را در مقایسه با رقبای خود در نظر بگیرید. برای نمونه، اگر همه رقبای شما محصولاتی با کیفیت بالا ارائه می‌دهند، دیگر تولید محصولات با کیفیت بالا نقطه قوت شما نیست، بلکه یک ضروریت است. بهتر است برای پیدا کردن نقاط قوت خودتان، ببینید که چه عامل یا عواملی شما را از بقیه جدا می‌کند و برگ برنده شما در عرصه رقابت است.

W: نقاط ضعف شما چیست؟

بعد از شناسایی نقاط قوت، نوبت به نقاط ضعف‌تان می‌رسد. از خودتان بپرسید: لازم است کدام بخش کارمان را بهتر کنیم؟ کدام کار باعث کاهش فروش‌مان شده؟ بهتر است بی‌خیال کدام کار بشویم؟ مشتریان نقاط ضعف ما را در چه چیزی می‌بینند؟ و یا کسب‌وکار ما از بیرون چه‌شکلی است؟

دنبال یه کار پر درآمد از اینترنتی؟

تو دوره فرصت‌های اینترنتی بهترین راه رو بهت نشون میدیم!
برای مشاوره رایگان، همین الان با ما تماس بگیرید.

O: فرصت‌های پیش رو را ارزیابی کنید.

به نظر من مفیدترین و لذت­بخش ترین قسمت آنالیز SWOT همین پیدا کردن فرصت‌ها و استفاده از آن‌هاست. شاید بپرسید برای کشف فرصت‌ها به چه چیزی نیاز دارید؟ برای پیدا کردن فرصت‌ها به دو مرحله‌ی قبلی نیاز دارید و علاوه بر آن، باید چشم‌ و گوشتان را نسبت به وقایع اطرافتان باز کنید و آگاه باشید. فرصت‌هایی که ممکن است برای شما رخ دهند و استفاده از آن‌ها شما را چندین قدم رو به جلو هدایت کنند. چنین فرصت هایی حتی می‌توانند از جنس یک رویداد معمولی باشند.

فرض کنید شما یک کتاب‌فروشی آنلاین دارید و روز 24 آبان روز کتاب و کتابخوانی است. شما برای این روز برنامه‌ی خاصی در نظر می‌گیرید یا به‌سادگی از خیرش می‌گذرید؟! شما می‌توانید با استفاده از این رویداد معمولی، هم فروش خود را افزایش دهید و هم برای برندسازی تلاش کنید. می‌پرسید چطور؟ به سادگی! ارسال رایگان کتاب، برگزاری جشن امضا، تخفیف‌های مناسب(نه بیش از حد!)، برگزاری مسابقه کتابخوانی، خبر چاپ یک کتاب جدید و خیلی کارهای دیگر یعنی استفاده از فرصت!

البته موضوعی که بیان کردم فقط یک مثال ساده برای روشن سازی مطلب بود، وگرنه فرصت های بسیار زیادی وجود دارند که منتظرند شما شناسایی­شان کرده و از آن ها استفاده کنید. برای نمونه، تغییرات جدید در سبک زندگی مردم (اینکه مردم بیش از پیش به دنیای مجازی روی آورده اند)، یا تغییر هنجارها و الگوهای اجتماعی (مثل ایجاد صفحات اینترنتی برای تبریک مناسبت ها یا استفاده از اپلیکیشن ها برای خرید و فروش ارز گرفته تا سفارش غذا) همگی مصداق هایی از فرصت هایی هستند که می­توانید به بهترین شکل از آن ها بهره منده شوید.

T: تهدیدها را به فرصت تبدیل می‌کنیم!

می‌خواهید بدانید تهدیدهای سر راه شما چیست؟ این سوالات را از خودتان بپرسید:

چه موانعی ممکن است سدّ راه ما شوند؟ رقبای ما چه‌کار می‌کنند؟ آیا بدهی پرداخت نشده داریم؟ تغییرات دنیای تکنولوژی، تغییرات سبک زندگی یا حتی تغییر دولت، بازار ما را تهدید می‌کند؟ آیا استانداردها در حال تغییر هستند؟ آیا نقطه‌ضعفی داریم که به ما ضربه بزند؟

هدیۀ نوین: پرسش‌نامۀ رایگان SWOT

آیا قصد دارید کسب و کار خود را با ماتریس سوات تحلیل کنید؟ ما یک پرسش نامه شامل آموزش، نمونه عملی سوات و دو جدول سوات و استراتژی های راهبردی آن را برای شما آماده کرده‌ایم.
برای مشاوره رایگان، همین الان با ما تماس بگیرید.

دو نمونه کاربردی از تحلیل سوات

حالا که به اندازه کافی با مفهوم آنالیز SWOT آشنا شده­اید، وقت آن است که دو نمونه از پیاده‌سازی این آنالیز را به عنوان مثال بخوانید تا دیگر کار را به اتمام برسانیم.

نمونه اول: یک وبسایت رزرو هتل ایرانی

تابستان سال 96 بود یکی از سایت‌های رزرو هتل کشور فیلتر شد. پس ما تا اینجا یک تهدید (T) داریم و آن فیلترشدن سایت است. فکر می‌کنید سایت مذکور چطور این تهدید را به یک فرصت (O) ارزشمند تبدیل کرد؟ کافی بود تا به تیترهای خبری که در همه جا پخش شده بود نگاهی بیاندازید. تیتر خبرها این بود: وبسایت فلان، بزرگترین وب‌سایت رزرو هتل در کشور، فیلتر شد!

این وب‌سایت با یک حرکت هوشمندانه، این تهدید را به یک فرصت تبدیل کرد تا خودش را به عنوان "بزرگترین وب‌سایت رزرو هتل در کشور" در همه جا معرفی کرده و به این شکل برندسازی کند! البته شناخت نقاط قوت هم در این حرکت، نقش مهم و کلیدی داشت. مثلاً در متن خبر می‌خوانید که این شرکت دارای گواهینامه‌های معتبر و مورد اعتماد است و هیچ‌گونه تخلفی مرتکب نشده است. پس با شناخت نقاط قوت درونی شرکت توانستند تهدیدات بیرونی را به فرصتی برای رشد و برندسازی تبدیل کنند!

نمونه دوم: استفاده از آنالیز SWOT توسط کمپانی بین المللی استارباکس

مطمئنا حداقل برای یک بار هم که شده، اسم استارباکس به گوشتان خورده است و شاید حتی با خودتان فکر کرده‌اید که چه عواملی باعث موفقیت جهانی این کمپانی شده است. در ویدئوی زیر، تحلیل سوات بر روی این کمپانی پیاده شده است تا هم به جواب سوال‌تان برسید و هم چگونگی استفاده از آنالیز سوات را یاد بگیرید.

حالا نوبت شماست!

دیگر ما هر آنچه که بود را خدمت شما کاربران عزیز گفتیم. دیگر نوبت شماست که آستین‌ها را بالا بزنید و کسب‌و‌کارتان را ارزیابی کنید!
ما به عنوان بزرگترین آکادمی آموزش بازاریابی آنلاین، از شما می‌خواهیم که حتماً به صفحه آموزش «راه‌اندازی کسب‌وکار» سری بزنید. در این صفحه کلی مقاله رایگان، کتاب و دوره آموزشی داریم که خواندن آن‌ها را حتماً به شما پیشنهاد می‌کنیم.
خواهشمندم با نظرات خودتان کمک کنید این مقاله را پربارتر کنیم!

تحلیل SWOT چیست و چه زمانی از آن استفاده می‌کنیم

وقتی با یک تصمیم تجاری بزرگ مواجه می‌شوید، یکی از هوشمندانه‌ترین کارهایی که می‌توانید در طول فرآیند برنامه‌ریزی انجام دهید، اجرای تحلیل SWOT است.

SWOT کلمه‌ای است که بر اساس حروف ابتدایی کلمات تحلیل SWOT چیست؟ نقاط قوت (strengths)، نقاط ضعف (weaknesses)، فرصت‌ها (opportunities)، و تهدیدها (threats) ساخته شده و چارچوبی تحلیلی است که به شرکت شما کمک می‌کند تا بتواند با بزرگ‌ترین چالش‌ها روبه‌رو شده و بهترین و جدیدترین بازارها را پیدا کند. این روش در دهه‌ی ۱۹۶۰ میلادی و توسط افراد بانفوذی در علم اقتصاد، مانند ادموند پی. لِرند (Edmund P. Learned)، رونالد کریستِنسون (Roland Christensen)، کنِت اندرو (Kenneth Andrews) و ویلیام دی. بوک ( William D. Book) در کتابی به نام «سیاست‌گذاری کسب‌و‌کار، متن و موارد مطالعاتی» (Business Policy, Text and Cases) به چاپ رسید. این مقاله را بخوانید تا با تحلیل SWOT بیشتر آشنا شوید.

تحلیل SWOT سازمان‌ها را قادر می‌سازد عوامل مؤثر داخلی و خارجی را شناسایی کنند. طبق گفته‌ی بانی تیلور (Bonnie Taylor)، استراتژيست بازاریابی در شرکت CCS Innovations، اصلی‌ترین هدف SWOT کمک به سازمان‌ها در رسیدن به آگاهی کامل از تمامی عواملی است که در تصمیم‌گیری مؤثر هستند.

اگر کسب‌وکاری را از تمامی زوایا بررسی نکنیم، نمی‌توانیم به طور دقیق برای آینده‌ی آن برنامه‌ریزی کنیم. این بررسی شامل نگاهی جامع به تمامی منابع داخلی و خارجی و تهدیدها می‌شود. تحلیل SWOT این کار را در چهار مرحله‌ی ساده که حتی برای تازه‌کارترین صاحبان مشاغل هم قابل درک است، انجام می‌دهد.

چه زمانی می‌توانیم از تحلیل SWOT استفاده کنیم

تحلیل SWOT معمولا در طول برنامه‌ریزی استراتژیک انجام می‌شود و پیش‌درآمدی است برای تمامی اقدامات شرکت، از جمله کشف نوآوری‌های تازه، تصمیم‌گیری درباره‌ی سیاست‌های جدید، شناسایی حوزه‌هایی که به تغییر نیاز دارند یا اصلاح و تغییر اقدامات و برنامه‌ها.

به قول اندرو شرِیگ (Andrew Schrage)، مدیر عامل شرکت Money Crashers، انجام تحلیل SWOT همچنین راه خیلی خوبی برای بهبود اقدامات تجاری است. او می‌گوید: «این تحلیل به من اجازه داد حوزه‌های کلیدی‌ای که شرکت در آنها عملکرد خیلی خوبی داشت و همچنین مناطقی که باید بیشتر روی آنها کار می‌شد را مشخص کنم. بعضی از صاحبان مشاغل کوچک، این نوع تحلیل‌ها را به صورت غیر‌رسمی انجام می‌دهند و با این کار مرتکب اشتباه بزرگی می‌شوند. بهتر است زمان کافی گذاشته و تحلیل SWOT را به صورت رسمی و دقیق انجام دهید تا بتوانید راه‌هایی برای سرمایه‌گذاری بر روی نقاط قوت شرکت خود و بهبود نقاط ضعف یا حذف آنها پیدا کنید.»

با اینکه مطمئنا صاحب کسب‌و‌کار باید به شخصه درگیر اجرای تحلیل SWOT باشد، اما اضافه کردن دیگر اعضای تیم به این کار نیز می‌تواند بسیار مفید باشد. شان والش (Shawn Walsh)، رئیس و مدیر‌عامل شرکت مشاوره‌ی کامپیوتری پارادایم می‌گوید اعضای تیم مدیریتی‌اش با هم تحلیل SWOT را انجام می‌دهند. او می‌گوید: «خِرَد گروهی باعث از بین رفتن نقاط ضعفی می‌شوند که اگر کشف نشده باقی بمانند، موجب نابودی تجارت ما و روابط‌مان با مشتریان می‌شوند.»

عناصر تحلیل SWOT

تحلیل SWOT بر چهار موردی که در اسمش مشخص شده، تمرکز می‌کند و شرکت‌ها را قادر می‌سازد نیروها، اقدامات یا نوآوری‌هایی که بر استراتژی تأثیر می‌گذارند را شناسایی کنند. شناخت این عوامل مثبت و منفی به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا ارتباط مؤثرتری با بخش‌هایی از برنامه که نیازمند بررسی هستند داشته باشند.

افراد معمولا زمانی که تحلیل SWOT انجام می‌دهند، جدولی با چهار ستون رسم می‌کنند تا عوامل مؤثر را نوشته و با هم مقایسه کنند. معمولا نقاط قوت و ضعف با لیستی که از فرصت‌ها و تهدید‌ها تشکیل شده هماهنگی ندارند، گرچه باید به طریقی با هم ارتباط پیدا کنند چون به هر حال به نوعی به هم گره خورده‌اند. بیلی بوئر (Billy Bauer)، مدیر شرکت Royce Leather، عقیده دارد که پیدا کردن ارتباطی بین تهدیدات بیرونی و نقاط ضعف داخلی، جدی‌ترین مشکلاتی که شرکت با آنها رو‌به‌رو است را برای مدیران مشخص می‌کند.

بعد از اینکه خطرات را مشخص کردید، می‌توانید تصمیم بگیرید آیا بهترین کار حذف نقاط ضعف داخلی، از طریق افزایش منابع شرکت برای اصلاح مشکل است یا کاهش تهدیدات خارجی با کنار گذاشتن مناطق تهدیدآمیز برای فعالیت تجاری.

عوامل درونی

دو حرف اولی که در این نام اختصاری دیده می‌شوند نقاط قوت (S) و نقاط ضعف (W) هستند که به عوامل درونی مربوط می‌شوند و به معنی منابع و تجربیاتی هستند که در دسترس شما قرار دارند. مثال‌هایی از حوزه‌هایی که معمولا این دو مورد را در برمی‌گیرند شامل موارد زیر هستند:

• منابع مالی، مثل بودجه، منبع درآمد و فرصت‌های سرمایه‌گذاری
• منابع فیزیکی، مثل مکان شرکت، امکانات و تجهیزات
• منابع انسانی، مثل کارکنان، داوطلبان و مخاطبان هدف
• دسترسی به منابع طبیعی، علائم تجاری، گواهی‌نامه‌ها و حق‌تألیف‌ها
• فرآیندهای جاری، مانند برنامه‌های مربوط به کارمندان، سلسله‌مراتب بخش‌ها و سیستم‌های نرم‌افزاری

به قول میچل وِیس (ٰMitchell Weiss)، استاد دانشگاه هاتفورد، «تا زمانی که عوامل داخلی به خوبی ارزیابی نشده باشند، شرکت‌ها نمی‌توانند از منابع خارجی نهایت استفاده را ببرند.»

عوامل بیرونی

نیروهای بیرونی بر تمامی شرکت‌، افراد و بخش‌ها تأثیر می‌گذارند. این عوامل به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر فرصت‌ها و تهدید‌ها تأثیر دارند و باید به صورت کامل نوشته و بررسی شوند. عوامل بیرونی، معمولا چیزهایی هستند که از کنترل شما و شرکت‌تان خارج هستند، مانند:

• گرایشات بازار، مثل محصولات و تکنولوژی‌های جدید یا تغییر نیاز مخاطبان
• گرایشات اقتصادی، مثل گرایشات مالیِ محلی، ملی یا بین‌المللی
• بودجه‌هایی که از موقوفات، مجلس و منابع دیگر می‌آیند
• عوامل جمعیتی، مثل سن، نژاد، جنسیت و فرهنگ مخاطبان هدف
• رابطه با شرکا و تأمین‌کنندگان
• قوانین سیاسی، محیطی و اقتصادی

بعد از اینکه ستون‌های مربوط به ۴ عامل را پر کردید، باید بر اساس نتیجه، به استراتژی‌های جدید فکر کنید. لیندا پوفال (Linda Pophal)، مدیرعامل شرکت مشاوره‌‌ی Strategic Communications، می‌گوید این استراتژی‌ها باید از نقاط قوت و فرصت‌ها به عنوان اهرمی برای غلبه بر نقاط ضعف و تهدیدها استفاده کنند. «این در اصل حوزه‌ای از توسعه‌ی استراتژیک است، جایی که سازمان‌ها این فرصت را دارند تا بیشترین خلاقیت را داشته باشند و همین‌‌جا است که ایده‌های جدید ظهور پیدا می‌کنند. اما برای رسیدن به این مرحله، تحلیل باید با دقت آماده شده باشد.»

الگوی تحلیل SWOT

برایان ویوِر (Bryan Weaver)، یکی از شرکای شرکت حقوقی ساخت‌وساز Scholefield، مسئول تهیه‌ی تحلیل SWOT برای شرکتش بود. او الگویی را که برای تحلیل SWOT در شرکتش استفاده کرده بود در اختیار Business News Daily قرار داد.

نقاط قوت

این شرکت حقوقی از کارکنانی تشکیل شده که هم در زمینه‌ی حقوق آموزش دیده‌اند و هم مهندسین یا پیمانکاران ساختمانی حرفه‌ای هستند. تجربیات آنها تجارب منحصر‌ به فردی در اختیار شرکت قرار می‌دهد.

نقاط ضعف

هیچ کس تا به حال میانجی حقوقی (mediator) (در ایران شبیه به وظیفه‌ای است که اعضای شوراهای حل اختلاف بر عهده دارند) نبوده است و هیچ کس آموزش حرفه‌ای در زمینه‌ی میانجی‌گری ندیده است. البته یکی از کارکنان در بخش میانجی‌گری فعالیت داشته ولی فقط به عنوان یک فرد بی‌طرف.

فرصت‌ها

اکثر قراردادهای ساخت‌و‌ساز نیاز به میانجی دارند. با اینکه صدها میانجی در بازار وجود دارد، فقط تعداد کمی از آنها در این زمینه باتجربه هستند. برای اختلافات جزئی، میانجی‌ها به صورت تیمی کار نمی‌کنند و فقط انفرادی کار می‌کنند. کارکنان Scholefield می‌توانند گروهی از افراد بی‌طرف را برای رفع اختلاف در اختیار شرکت‌های دیگر بگذارند.

تهدیدها

هر کسی می‌تواند میانجی شود، بنابراین دیگر شرکت‌های حقوقی ساخت‌و‌ساز هم می‌توانند خدمات میانجی‌گری ارائه دهند. بیشتر مشتریان بی‌القوه، نگرش منفی‌ای نسبت به میانجی‌گری دارند، چون فکر می‌کنند میانجی‌ها مشکلات آنها را درک نمی‌کنند یا به آنها اهمیت نمی‌دهند و فقط می‌خواهند به سرعت مشکلات را حل کنند.

استراتژی نتیجه: برای از بین بردن نقطه‌ضعف باید دوره‌های میانجی‌گری ترتیب داده شوند و شرکت میانجی‌گری Scholefield هم راه‌اندازی شود تا ثابت کند که خدمات و تجارب سازمان ما در زمینه‌ی حقوق و قوانین ساخت‌وساز منحصر به فرد هستند.

ویور می‌گوید: «تحلیل SWOT، ما را وادار کرد تا نگاه بی‌طرفانه‌ و قاعده‌مندی به قسمت‌هایی که باید بر روی آنها بیشتر کار کنیم و فرصت‌هایی که بازار در اختیارمان قرار می‌دهد، بیندازیم. سپس، طرح کسب‌و‌کار خود را طوری تغییر دادیم تا بر مزایای نقاط قوت خود تکیه کنیم، و در عین حال از فرصت‌هایی که نقاط ضعف بازار در اختیارمان قرار می‌دهند استفاده کنیم.»

مکمل‌ها و جایگزین‌های تحلیل SWOT

تحلیل ٰSWOT، یک استراتژی ساده و قابل فهم برای شناسایی نقاط ضعف و تهدیدها در کنار نقاط قوت و فرصت‌ها است. ولی تحلیل SWOT فقط یکی از ابزار مورد استفاده در جعبه‌ی ابزار استراتژی است. وقتی SWOT در کنار مدل‌های تحلیلی دیگر مورد استفاده قرار بگیرد، مطمئن باشید که ارزش وقتی که بر آن می‌گذارید را دارد و می‌تواند روند تصمیم‌گیری شما را هدایت کند.

ابزارهای تحلیلی دیگری که می‌توانید استفاده کنید، شامل PEST (عوامل سیاسی (political)، اقتصادی (economic)، اجتماعی (social)، و تکنولوژیک (technological)) تحلیل MOST (ماموریت (mission) هدف (objective)، استراتژی‌ها (strategies) و تدابیر (tactics)) و تحلیل SCRS (استراتژی، وضعیت کنونی (current state)، نیازها (requirements) و راه حل (solution)) هستند.

همچنین تحلیل SWOT می‌تواند باعث شود کسب‌و‌کار ما به روش متعادل‌تر و عمیق‌تری استراتژی‌ها را بررسی و اجرا کند. تحلیل SWOT در حل مشکلاتی که در حین توسعه‌ی طرح کسب‌و‌کار با آنها مواجه می‌شویم مفید است، اما فراتر از این نمی‌رود. استفاده از تحلیل SWOT به تنهایی ارزش‌هایی اصلی کسب‌و‌کار شما را مشخص نمی‌کند، برنامه‌ریزی بدون شناخت هدف و بدون معیارهایی که پیشرفت شما را در راه رسیدن به آن اهداف اندازه‌گیری کنند، بی‌فایده و ناکارآمد خواهد بود.

تحلیل SWOT چیست؟ معرفی تحلیل و ماتریس SWOT

چه بخواهید پروژه جدیدی را در کسب و کارتان آغاز کنید، چه بخواهید کسب وکار جدیدی به راه بیاندازید و چه بخواهید برای ادامه راه شرکتتان آماده شوید، نیاز به یک نقشه راه یا نقشه ذهنی خواهید داشت. تحلیل SWOT همین نقشه راه است که کمک می‌کند یک استراتژی بازاریابی مناسب را تدارک ببینید.

تحلیل SWOT چیست؟

تحلیل SWOT روشی است که به کمک آن نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای بیزنس خود را بفهمید. استفاده از تحلیل سوات باعث می‌شود که بفهمید کسب و کار شما در چه حوزه‌‌هایی امکان پیشرفت دارد، و در عین حال بدانید چه حوزه‌ّهایی موجب شکست شما می‌شوند و باید از آن‌ها دوری کنید.

تحلیل SWOT یا سوات، مخفف ۴ واژه زیر است:

Strength یا نقاط قوت

اولین المان تحلیل سوات، نقاط قوت است. نقاط قوت شامل تمام فعالیت‌هایی است که شرکت شما در آن عملکرد خوبی دارد. ویژگی‌های زیر می‌توانند جزو نقاط قوت شما باشند:

• فعالیت‌هایی که کسب و کار شما به خوبی از عهده آن‌ها برمی‌آید
• ارزش‌های شما نسبت به رقیبان
• منابع داخلی مانند نیروی انسانی کارآزموده و خلاق
• دارایی‌های محسوس مانند تکنولوژی خاص یا محل کار مناسب

Weakness یا نقاط ضعف

بعد از شناسایی نقاط قوت، نوبت به نقاط ضعف می‌رسد. هر آنچه که درون کسب و کار شما باشد و باعث شود شرکت شما از اهدافش دور بماند و پیشرفت نکند جزو نقاط ضعف دسته‌بندی می‌شود. از جمله:

• کمبودهای شرکت شما
• ارزش‌های رقیبان نسبت به شما
• کمبود منابع مالی
• نداشتن برنامه درآمدی مناسب

Opportunities یا فرصت‌ها

عوامل خارجی هستند که می‌توانند به رشد فوق‌العاده شما منجر شوند. مانند:

• بازارهای مناسب برای محصولات خاص
• کم بودن تعداد رقیبان
• تقاضای بالا برای محصولات شما
• پوشش رسانه‌ای برند شما
• تکنولوژی‌های جدید

Threats یا تهدیدها

در مقابل فرصت‌ها، تهدیدها قرار دارد. هر عامل خارجی که بتواند شرکت شما را عقب براند برای شما یک تهدید است. از جمله:

• رقیب‌های زیاد و متنوع
• فشار رسانه‌ای و تاثیر منفی آن
• تغییر نگرش مشتریان به برند
• تغییرات اقتصادی و سیاسی (مانند شیوع ویروس کرونا)

فاکتورهای داخلی و خارجی

فاکتورهای تحلیل SWOT را می‌توان به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم کرد. نقاط قوت و ضعف، در دسته داخلی قرار می‌گیرند. به این معنی که تحت تاثیر شرایط داخلی کسب و کار شما هستند و کنترل آن‌ها در دست شماست. مثلا میزان توانایی تیم شما، یکی از مواردی است که روی آن تسلط کامل دارید.

تهدیدها و فرصت‌ها عوامل خارجی تحلیل سوات هستند. این عامل‌ها، بیرون از کسب و کار شما وجود دارند و تسلطی بر آن‌ها ندارید. به عنوان مثال، شما نمی‌توانید تعداد رقیبانتان را تعیین کنید.

اهمیت تحلیل SWOT

چرا به تحلیل SWOT برای کسب و کارتان نیاز دارید؟ در این بخش بعضی از مزایای استفاده از تحلیل سوات را بیان می‌کنیم.

• تحلیل SWOT کمک می‌کند تا وضعیت کسب و کارتان را به خوبی تحلیل کنید.
• آنالیز SWOT با نشان دادن جنبه‌ّهای مختلف کسب و کار، کمک می‌کند تا استراتژی مناسبی را در برای پیشرفت کار در نظر بگیرید.
• این تحلیل اهمیت اهداف کوتاه مدت و بلند مدت را برای شما مشخص می‌کند. به این ترتیب خواهید دانست که کدام اهداف برای شما در اولویت هستند.
• آنالیز SWOT کمک می‌کند تا بتوانید از میان انبوه راه‌هایی که پیش روی شما قرار دارد، بهترین راه را برای موفق شدن برگزینید.

چگونه یک تحلیل SWOT انجام دهیم؟

در یک شرکت، انجام دادن تحلیل سوات به عهده مدیران و رهبران شرکت است. در یک استارتاپ نیز انجام دادن تحلیل SWOT یکی از مراحل اصلی برای چیدن نقشه بیزنس (بیزنس پلن) محسوب می‌شود.

با این حال، خوب است که برای انجام دادن این تحلیل، تمام اعضایی که می‌توانند تاثیرگذار باشند حضور داشته باشند. پس برای انجام آنالیز SWOT اعضای تیم‌های مختلف (تولید محتوا، روابط عمومی، توسعه فنی و …) را به یک جلسه دعوت کنید.

برای انجام تحلیل سوات در جلسه می‌توانید از طوفان فکری استفاده کنید. به اعضای جلسه حدود ۱۰ دقیقه وقت بدهید تا نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها را از دیدگاه خود روی کاغذ بنویسند. بدین ترتیب مطمئن خواهید بود که از نظر تمام اعضا استفاده کرده‌اید.

برای رسیدن به هریک از موارد فهرست سوات، می‌توانید از سوال‌های زیر استفاده کنید:

نقاط قوت

• کدام روندهای بیزنسی برای شرکت شما سودآور بوده‌اند؟
• تیم شما چه پتانسیل‌هایی دارد؟ دانش، تجربه و اعتبار اعضا جزوی از این پتانسیل‌ّها هستند.
• چه پتانسیل‌های مادی (بودجه، تکنولوژی، مشتری و …) دارید؟
• چه ارزش‌های رقابتی نسبت به رقیبان دارید؟

نقاط ضعف

• بیزنس شما در چه زمینه‌ّهایی باید قوی‌تر شود؟
• چه فرایندهایی نیاز به بهبود دارند؟
• تیم شما چه کمبود‌هایی دارد؟
• آیا موقعیت فعلی شما برای رسیدن به موفقیت مناسب است؟

فرصت‌ها

• آیا تقاضا برای محصول شما در حال افزایش است؟
• آیا ترند جدیدی وجود دارد که بتوانید از آن استفاده کنید؟
• آیا در آینده نزدیک رویدادهایی (مانند نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ّها) وجود دارد که بتوانید از آن برای افزایش درآمد استفاده کنید؟
• آیا مشتریان نظر مثبتی به کسب و کار شما دارند؟

تهدیدها

• آیا رقیب‌های بالقوه‌ای دارید که با ورود به بازار برای کسب و کار شما خطر ایجاد کنند؟
• آیا مواد اولیه محصولی که تولید می‌کنید همیشه در دسترس خواهند بود؟
• آیا تکنولوژی‌های جدی می‌توانند کسب و کار شما را تهدید کنند؟
• آیا ترندهایی وجود دارند که روی درآمد شما اثر منفی بگذارند؟

پس از جمع‌آوری پاسخ این پرسش‌ها، برای هریک از موارد تحلیل SWOT رای‌گیری انجام بدهید. برای هر قسمت، ۴ یا ۵ موردی را که رای بالاتری دارند انتخاب کنید.

سپس مراحل زیر را انجام بدهید. (برای راحتی، در ادامه فرض کنید که شما مدیر یک رستوران هستید و قصد دارید تحلیل SWOT را تحلیل SWOT چیست؟ انجام بدهید.)

ماتریس SWOT را باید رسم کنید. یکی از دلایل ترسیم، روانشناسی شکل است که در گرفتن نتیجه بهتر تاثیرگذار است. ماتریس به شکل زیر رسم می‌شود:

یک جدول دو در دو بکشید. یک ردیف این جدول به پارامترهای مثبت (نقاط قوت و فرصت‌ها) و یک ردیف به پارامترهای منفی (نقاط منفی و تهدیدها) اختصاص دارد. ستون‌ها نیز به دو ستون فاکتورهای داخلی (نقاط قوت و ضعف) و فاکتورهای خارجی (فرصت‌ها و تهدیدها) تعلق دارد. این جدول را می‌توانید در شکل زیر ببینید.

در ادامه، انواع استراتژی‌های ماتریس SWOT را معرفی می‌کنیم.

استراتژی SO

اولین و محبوب‌ترین استراتژی است. استراتژی SO یا نقاط قوت-فرصت‌ها، از فاکتورهای مثبت داخل شرکت استفاده می‌کند تا بهترین استفاده را از فاکتورهای مثبت خارج شرکت ببرد.

به عنوان یک مثال خوب، می‌توانیم از استارتاپ ایسمینار یاد کنیم که در دوران شیوع ویروس کرونا، با استفاده از نقاط قوتش (داشتن تکنولوژی و پلتفرم آموزش آنلاین) و فرصت‌ها (تعطیل شدن تمام رویدادهای آموزشی حضوری)، موفق شد به رشد فوق‌العاده‌ای دست یابد.

استراتژی WO

استراتژی نقاط ضعف-فرصت‌ها، از فرصت‌های بیرون شرکت استفاده می‌کند تا نقاط ضعف درون شرکت را جبران کند و آن‌ها را بهبود ببخشد. این استراتژی بهترین استراتژی برای کاهض نقاط ضعف و بهره‌برداری حداکثری از فرصت‌هاست.

به عنوان مثال، یک کسب و کار یا شرکت تحلیل SWOT چیست؟ تازه‌کار که در زمینه کاری خود با کمبود نیروی متخصص مواجه است، می‌تواند این کمبود را با شریک شدن با شرکتی دیگر که نیروی متخصص مورد نیازش را دارد، جبران کند.

استراتژی ST

در استراتژی نقاط قوت-تهدیدها، شرکت شما از تمام پتانسیل‌هایش استفاده می‌کند تا به تهدیدهای خارج از شرکت غلبه کند و به موفقیت برسد.

به عنوان مثال زمانی که رقیب جدیدی وارد بازار می‌شود، شما باید از تمام پتانسیل‌ّهایتان از جمله نیروی انسانی، تکنولوژی و بودجه استفاده کنید تا از اون جلو بیوفتید و نگذارید جایتان را در بازار بگیرد.

استراتژی WT

استراتژی نقاط ضعف-تهدیدها، کم طرفدارترین استراتژی در ماتریس SWOT است. در این بخش از ماتریس SWOT ، شرکت سعی می‌کند با توجه به تهدیدهای بیرونی، نقاط ضعف خود را برطرف کند.

یک مثال از ماتریس SWOT

در این بخش برند نوکیا را به عنوان یک شرکت موفق که از سه استراتژی ماتریس سوات استفاده کرده است، بررسی می‌کنیم

استراتژی SO

• افزایش سهم و حضور در بازار با ارائه دادن محصولات و خدمات متنوع به مشتریان
• حضور در بازار آسیا و اقیانوسیه با رویکرد مشتری‌ محور

استراتژی ST

• تبلیغات هدفمند
• کاهش قیمت محصولات با توجه به حضور سایر رقیبان در بازار

استراتژی WO

• تمرکز روی خدمات پس از فروش به مشتریان
• به راه انداختن یک خط محصولات جدید برای آمریکا

تحلیل SWOT یا آنالیز سوات، تحلیلی کاربردی است که در هر کسب و کاری به کمک شما می‌آید و باید آن را انجام بدهید. برای انجام این تحلیل، حضور تمام افرادی که نقش کلیدی در شرکت شما دارند الزامی است. در نهایت نیز با رسم ماتریس SWOT می‌توانید انواع استراتژی‌های پیش رویتان را ببینید و با توجه به وضعیت شرکتتان، یک یا چند استراتژی بازاریابی برونگرا یا درونگرا را از بین آن‌ها انتخاب کنید.