انواع شاخص بورس

توجه به همه این شاخص‌ها می‌تواند برآیندی از فعالیت بازار سرمایه و کارکرد آن باشد.

جزئیات خبر

شاخص، در مفهوم کلی، معیاری است که براساس آن می‌توان چیـزی را تشخیص داد.

در بورس هم، شاخص‌ها، در واقع معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آنها، می‌توان وضعیت گذشته و حال بورس را ارزیابی و حتی احتمالات را در روند آینده بورس بررسی کرد. بنابراین، طبیعتا باتوجه به نقش بسیار مهمی که شاخص بازار و شاخص‌های بورس در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران ایفا می‌کنند، نوسانات شاخص‌ها نیز برای سرمایه‌گذاران بسیار حائز اهمیت است.

سرمایه‌گذاران حتما باید توجه داشته باشند که شاخص‌ها به تنهایی معیاری مناسب برای خرید و فروش سهام به حساب نمی‌آیند. مثلا تنها معیار خرید سهام نباید این باشد که شاخص در یک هفته اخیر مثبت بوده است.

نباید با منفی یا مثبت بودن شاخص کل بورس به این نتیجه رسید که وقت مناسبی برای خرید یا فروش سهام است.

البته درک این موضوع ممکن است برای سرمایه‌گذاران تازه‌وارد به بازار سرمایه اندکی سخت باشد و به همین دلیل ممکن است دست به خرید و فروش‌های هیجانی بزنند.

1. شاخص کل بورس

این همان شاخصی است که بارها در تلویزیون، رادیو و سایر رسانه‌ها از رشد و افت آن صحبت می‌شود.

به این شاخص، شاخص قیمت و بازده نقدی نیز می‌گویند که بیان کننده سطح عمومی قیمت‌ها و سود نقدی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است.

در واقع این شاخص بیان‌کننده میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است.

به عنوان مثال اگر قیمت سهامی در ابتدای سال 500 تومان باشد و در انتهای سال به 600 تومان برسد و در مجمع عادی سالیانه انواع شاخص بورس نیز سود نقدی 70 تومانی تقسیم کند، بازدهی سهم در طول یک سال به 34 درصد می‌رسد.

این شیوه محاسبه برای شاخص کل هم وجود دارد یعنی اگر شاخص کل در ابتدای سال در سطح 450 هزار واحد و در پایان سال به 950 هزار واحد برسد، نشان‌دهنده این است که میانگین بازدهی بورس از محل افزایش قیمت‌ها و تقسیم سود نقدی در انتهای سال تقریبا 111 درصد بوده است.

نکته‌ای که باید در بررسی بازدهی شاخص کل مد نظر قرار دهیم این است که افزایش شاخص کل بورس، نشان‌دهنده سودآوری همه شرکت‌ها در بورس نیست چرا که شاخص نشان‌دهنده میانگین بازدهی کل شرکت‌هاست.

به عبارت دیگر، ممکن است برخی از شرکت‌ها در طول سال با وجودیکه شاخص افزایش داشته، کاهش قیمت زیادی داشته باشند. یا بالعکس، ممکن است سهام برخی از شرکت‌ها در زمانی که شاخص در حال نزول است، رشد خوبی را تجربه کنند.

شکل زیر نشان‌دهنده شاخص کل در سایت tsetmc.com در پایان روز معاملاتی است که روی عدد 1,662,215 واحد تثبیت شده و نسبت به روز گذشته کاهش 65023 واحدی داشته است.

در بررسی شاخص کل باید به این نکته توجه داشت که شرکت‌های بزرگتر (شرکت‌های با سرمایه بالاتر و ارزش بازار بیشتر)، اثر بیشتری بر رشد یا افت شاخص کل بورس دارند.

به عنوان مثال ممکن است در یک روز معاملاتی با وجودیکه قیمت در بسیاری از نمادهای بازار، منفی و متعادل است، مثبت بودن چند نماد بزرگ بازار مانند فارس، فولاد، فملی، خودرو، تاپیکو باعث رشد شاخص بورس شود. یا بالعکس.

این نکته، ضعف شاخص کل بورس را در بیان حقایق بازار نشان می‌دهد. زیرا شاخص می‌تواند با تغییرات قیمت چند شرکت بزرگ بازار، منفی یا مثبت شود.

در تصویر زیر تاثیر نمادهای بزرگ بازار بر شاخص بورس را مشاهده می‌کنید:

گاهی اوقات با تشکیل سبد سهام از شرکت‌های با اندازه بزرگ بازار (خرید سهام شرکت‌هایی که ارزش بازار بالایی دارند) می‌توان بازدهی سبد را به بازدهی شاخص کل بورس نزدیک‌تر کرد.

در دنیا برخی از صندوق‌های شاخصی وجود دارد که بازدهی آنها برابر با بازدهی شاخص بورس است.

صندوق‌های شاخصی نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک هستند که در آن، مدیران صندوق در تلاشند تا سبدی از اوراق بهادار با ترکیب و وزن‌های متناسب با یک شاخص مبنا را تشکیل دهند.

در ایران نیز صندوق‌های کارآفرین، فیروزه و کاردان نیز به عنوان صندوق‌های شاخصی در حال فعالیت هستند و در آینده نیز شاهد تاسیس صندوق‌های بیشتری از این نوع خواهیم بود.

2. شاخص کل هم‌وزن

در شرح شاخص کل بورس اشاره شد که سهام شرکت‌های بزرگ‌تر و با ارزش‌ بازار بالاتر، اثر بیشتری بر مقدار شاخص کل دارند که این به نوبه خود ضعف این شاخص را نشان می‌دهد.

اما در کنار شاخص کل، شاخص دیگری به نام شاخص هم‌وزن وجود دارد که اندازه شرکت‌ها در محاسبه آن تاثیری انواع شاخص بورس ندارد و وزن همه شرکت‌ها یکسان در نظر گرفته می‌شود.

به عنوان مثال در گروه شیمیایی، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، شرکتی با اندازه بزرگ و ارزش بازار بالاست و از طرفی در همین گروه، نماد شکربن (شرکت کربن ایران) شرکتی بسیار کوچک‌تر با ارزش بازار پایین‌تر است.

اگر شاخص کل بر مبنای هم‌وزن محاسبه شود، معاملات این دو سهم در بازار تاثیر یکسانی روی شاخص هم‌وزن دارد.

در شکل زیر شاخص هم‌وزن را صفحه اصلی سایت tsetmc.com مشاهده می‌کنید که روی 465,120 واحد قرار گرفته است.

سرمایه‌گذاران در کنار بررسی شاخص کل بورس، باید شاخص هم‌وزن را هم مورد بررسی قرار دهند.

چرا که شاخص هم‌وزن بهتر می‌تواند وضعیت بازار سرمایه را نشان دهد.

به عنوان مثال ممکن است در یک روز معاملاتی، شاخص کل منفی ولی شاخص هم‌وزن مثبت باشد. این اتفاق نشان می‌دهد که شرکت‌های بزرگتر بازار در آن روز معاملاتی وضعیت مناسبی نداشتند ولی برعکس نمادهای کوچک‌تر مورد توجه بازار بوده‌اند و افزایش قیمت داشتند.

از شاخص کل بورس برای پیش‌بینی وضعیت آینده بازار نیز می‌توان استفاده کرد، به همین دلیل تحلیل تکنیکال شاخص کل بورس به عنوان یکی از روش‌های رایج تحلیلی توسط سرمایه‌گذاران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

البته این انواع شاخص بورس روزها سرمایه‌گذاران از تحلیل تکنیکال شاخص هم‌وزن نیز در کنار شاخص کل برای پیش‌بینی آینده بازار استفاده می‌کنند.

3. شاخص قیمت (وزنی – ارزشی)

شاخص قیمت در بورس، بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است. به عنوان مثال اگر شاخص قیمت در انتهای سال در مقایسه با ابتدای سال، 30 درصد رشد کند به این معناست که میانگین قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه، به طور متوسط 30 درصد افزایش داشته است.

پس فرق شاخص کل با شاخص قیمت در این است که شاخص کل علاوه بر افزایش قیمت سهام، سود نقدی آنها را نیز در محاسبه لحاظ می‌کند.

ولی در شاخص قیمت، سود نقدی لحاظ نمی‌شود و صرفا تغییرات قیمت سهام، مبنای محاسبه قرار می‌گیرد.

البته این شاخص نیز میانگین است و نشان‌دهنده‌ی بالا رفتن دسته‌جمعی نمادها نیست. ممکن است قیمت سهام شرکت‌های کوچک بازار افزایش و شرکت‌های بزرگتر کاهش داشته و در نتیجه شاخص قیمت منفی شود.

در شاخص قیمت (وزنی – ارزشی)، معیار ارزش شرکت‌هاست و شرکت‌های بزرگتر بیشتر شاخص را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

بدین ترتیب تغییرات شاخص عمدتا پیرو شرکت‌های بزرگ بازار است و شرکت‌های کوچک تاثیر ناچیزی بر شاخص دارند.

شکل زیر نشان‌دهنده شاخص قیمت (وزنی – ارزشی) در صفحه اصلی مدیریت سایت tsetmc.com است که نشان‌ می‌دهد این شاخص روی 436,418 واحد قرار دارد.

4. شاخص قیمت (هم‌وزن)

گفتیم که شاخص قیمت، بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس یا به تعبیر بهتر، میانگین بازده ناشی از افزایش قیمت سهام است.

از طرفی در شاخص قیمت (وزنی – ارزشی)، گفتیم که تاثیر شرکت‌های بزرگتر بر شاخص بیشتر و تاثیر شرکت‌های کوچکتر کمتر است.

اما در شاخص قیمت (هم‌وزن)، وزن تمام شرکت‌ها در محاسبه شاخص یکسان در نظر گرفته می‌شود و تغییرات شاخص گویاتر است و بهتر می‌توان وضعیت عمومی بازار را درک کرد.

شکل زیر نشان‌دهنده شاخص قیمت (هم‌وزن) ذر صفحه اصلی سایت tsetmc.com است که روی 305,135 واحد آرام گرفته.

5. شاخص آزاد شناور

شاخص آزاد شناور، شاخص قیمت را بر مبنای تعداد سهام شناور موجود در بازار نشان می‌دهد.

هدف از انتشار شاخص آزاد شناور، تحلیل رفتار بخشی از بازار است که نقدشوندگی بیشتری دارد زیرا در بررسی این شاخص، فقط ارزش سهامی که در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دارد و همواره در حال معامله است محاسبه می‌شود و آن بخش از سهام که در اختیار سهامداران عمده است و قابلیت خرید و فروش ندارد محاسبه نمی‌شود.

شکل زیر نشان‌دهنده شاخص آزاد شناور در صفحه اصلی سایت tsetmc.com است که نشان می‌دهد این شاخص روی 2,259,713 واحد قرار دارد.

6. شاخص بازار اول و بازار دوم

به طور کلی شرکت‌هایی که وارد بازار اول بورس می‌شوند به لحاظ سرمایه، وضعیت سودآوری و همچنین درصد سهام شناور آزاد در وضعیت مناسب‌تری قرار دارند و شرکت‌هایی که از نظر این معیارها در شرایط پایین‌تری قرار دارند در بازار دوم بورس پذیرش می‌شوند.

پس شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی است که در بازار اول بورس پذیرش شده‌اند و شاخص بازار دوم نیز بیانگر سطح عمومی قیمت‌هایی است که در بازار دوم بورس پذیرش شده‌اند.

در تصویر شاخص بازار اول و دوم را مشاهده می‌کنید:

سخن آخر

در خصوص شاخص باید گفت که نیازی به بررسی تمامی شاخص‌های ذکر شده در این بخش نیست و از میان آنها باید شاخص کل و شاخص کل هم‌وزن بورس را تجزیه و تحلیل کرد.

البته این نکته را مجدد تکرار می‌کنیم که خرید و فروش سهام شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری در بورس نباید صرفا با توجه به تغییرات روزانه شاخص باشد.

انواع شاخص های بورسی و کاربرد آن ها

کلمه شاخص به معنای نماگر یا نشانگر است. در واقع عددی است که با استفاده از آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغیر را طی یک بازه زمانی خاص مشاهده کرد.

معمولاً یکی از معیارهای رکود و یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه از طریق شاخص‌ها مشخص می‌شود؛ یعنی فعالان بازار سرمایه از این طریق می‌توانند وضعیت کلی بازار را بسنجند و حتی تغییرات احتمالی قیمت‌ها را در آینده پیش بینی کنند. این موضوع نیز بسیار حائز اهمیت است که سهامداران می‌توانند از طریق شاخص‌ها، تغییرات یک پدیده در دو زمان متفاوت را مقایسه کنند.

به صورت کلی شاخص ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است.

با استفاده از شاخص قیمت می‌توان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.

انواع شاخص های بورسی

در بازار سرمایه، یکی از معیار‌های بسیار مهم شاخص‌ های بورسی هستند که با تحلیل و بررسی آن‌ها می‌توان وضعیت‌های بورس را در گذشته و حال از لحاظ جنبه‌های مختلف به راحتی مورد ارزیابی قرار داد. تحلیل شاخص‌ های بورس و نوسانات آن‌ها در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران نقش مهمی دارد، از این رو احتمال دارد تمامی فعالان بازار سرمایه، با توجه به تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی، تابلو خوانی یا حتی ترکیبی از این روش‌ها، در بازار بورس به فعالیت بپردازند و همیشه شاخص‌ های بازار را تحت نظر داشته باشند.

به‌صورت کلی تمامی شرکت‌های بورسی را می‌توان به دو بخش صنعتی و مالی تقسیم کرد. در بخش صنعتی شرکت‌های تولیدی و صنعتی مانند مخابرات، خودروسازی، سیمان، پتروشیمی و … قرار دارند.

در بخش مالی هم همانطور که در مقاله های قبلی توضیح دادیم، مانند بانک‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، بیمه و… حضور دارند.

شاخص صنعت نشان‌دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش صنعت و شاخص مالی نیز میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش مالی است.

همچنین می‌توان برای هریک از بخش‌های صنعت و مالی، شاخص های جداگانه‌ای در نظر گرفت؛ به‌عنوان مثال شاخص صنعت سیمانی متوسط تغییرات قیمت شرکت‌های فعال در صنعت سیمان را نشان می‌دهد. آیا میدانید ارز slp چیست ؟

انواع شاخص‌ های بورسی شامل موارد زیر هستند:

شاخص کل بورس

شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار است که به اختصار آن را شاخص کل می‌گویند، نشان دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند.

در برسی شاخص کل بورس که یکی از انواع شاخص‌ های بازار سرمایه است، باید به این نکته توجه نمود که شرکت‌های بزرگتر به دلیل اینکه سرمایه بالاتری دارند و باعث افزایش ارزش بازار می‌شوند، بر روی رشد یا افت شاخص کل بورس اثر بیشتری خواهند داشت.

به‌عنوان مثال وقتی گفته می‌شود شاخص کل ۳۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی به میزان ۳۰ درصد نسبت به سال پایه، افزایش پیدا کرده است. . شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌ گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست

شاخص کل به صورت لحظه ای در سایت tsetmc.com قابل مشاهده است.

شاخص هم وزن

شاخص هم وزن از تاریخ ۵ اسفند ۹۳ توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس کاربران قرار گرفته است. این شاخص پس از درخواست فعالان بازار سرمایه مبنی بر واقعی نبودن شاخص کل محاسبه شد.

در این شاخص، کلیه شرکت‌های پذیرفته انواع شاخص بورس شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص کل سهیم هستند. در واقع ۵ درصد نوسان مثبت شرکتی کوچک، به اندازه ۵ درصد نوسان مثبت بزرگترین شرکت بورس در این شاخص تاثیرگذار است.

موضوعی که قابل توجه است این است که معاملات سهام شرکت های بزرگ بیشترین تاثیر را در شاخص کل دارد و باعث می‌شود تا کلیت بازار بصورت تصنعی مثبت گزارش شود به طوری که در شاخص هم وزن این امکان وجود ندارد.

شاخص بازار اول و بازار دوم

هنگامی که به معرفی انواع شاخص‌ های بورس می‌پردازیم، شرکت‌هایی که وارد بازار اول بورس می‌شوند، به لحاظ وضعیت سودآوری، سرمایه و درصد سهام شناور آزاد، معمولاً در وضعیت مناسب‌تری قرار داشته و آن دسته از شرکت‌هایی که از نظر این معیار‌ها در شرایط پایین‌تری قرار دارند، در بازار دوم بورس پذیرش می‌شوند.
بنابراین شاخص بازار اول بورس، سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی را بیان می‌کند که در بازار اول بورس پذیرش می‌شوند و شاخص بازار دوم نیز بیانگر سطح عمومی قیمت‌های سهام شرکت‌هایی است که در بازار دوم بورس پذیرش شده‌اند. پیشنهاد می شود مقاله هش ریت چیست را بخوانید.

شاخص بازده نقدی – TEDIX

تغییرات شاخص بازده نقدی، میانگین بازدهی ناشی از پرداخت سود نقدی شرکت‌های بورسی به سهامداران را نشان می‌دهد. وقتی شاخص سود نقدی رو به کاهش است، شرکت‌ها به‌طور میانگین سود نقدی کمتری را در مجامع عادی سالیانه بین سهامدارانشان تقسیم می‌کنند.

شاخص آزاد شناور – TEFIX

درمجموع، سهام شرکت‌های بورسی توسط سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری می‌شود. معمولاً سهامداران حقوقی مالکان پرنفوذی در شرکت‌های بورسی به شمار آمده و در صورت خریداری سهام شرکت‌های بورسی، درصد بالایی از سهام شرکت را تصاحب می‌کنند.

با توجه به این موضوع، به میزان سهامی که معمولاً در شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار خریدوفروش می‌شود، سهام شناور آزاد گفته می‌شود. شاخص آزاد شناور، میانگین تغییرات قیمت سهام این گروه را نشان می دهد.

در معاملات بورس ،سهام شناور آن درصدی از سهام شرکت است که در بازار گردش دارد و معامله می شود. یعنی به قول معروف سهامی که بلوکه شده و خشک شده از دل این سهام بیرون می آید.

منظور از سهام شناور آزاد، مقدار سهمی است که انتظار می رود در آینده نزدیک قابل معامله باشد. یعنی در مالکیت دارندگانی است که آماده اند در صورت پیشنهاد قیمت مناسب از سوی خریداران آن را برای فروش ارائه کنند.

فرضا یک شرکتی یک میلیارد عدد سهم دارد از این یک میلیارد حدود ۳۰۰ میلیون سهمش در بازار مدام در حال گردش است و توسط افراد مدام معامله می‌شود اما حدود ۷۰۰ میلیون از این سهام توسط سهامدارانش بلوکه شده است. یعنی سهامداران خریدند و مدیریت این شرکت و سهامداران، این سهام را اصلاً معامله نمی کنند. مثلاً زیرمجموعه های تاپیکو و خود تاپیکو به همین صورت است.. سهامدار سهامی را که عموما می خرد سهامدار منفعل در بازار شناخته می شود.

اما سهام شناور آزاد چه کمکی به ما میکند؟

در صفه Tsetmc هر نماد، درصد میزان شناوری سهم مشخص شده است. اما اگر در سایت عددی نزده بود می توانید سهامداران این نماد را مشاهده کنید و درصد مالکیت ها را با هم جمع بزنید، صد در صد را منهای حاصل این جمع کنید میشود حدوداً سهام شناور آزاد.

سهام شناور آزاد وقتی کم باشد یعنی اینکه عرضه ها در بازار کم است، زمانی که سهام رشد پیدا می کند شناور آزاد کم باشد خب طبیعتا ارزشش خیلی سریعتر پیش می رود. چرا؟ چون شناوری در بازار ندارد و عرضه سهام در بازار خیلی کم است. به همین خاطر می گویند شناوری آزاد وقتی پایین باشد ریسک آن سهام زیاد است و عموما سفته بازها و نوسان گیران از بازار سراغ شرکت‌هایی که شناوری شان پایین هست می روند و چون عرضه سهام خیلی کم هست خیلی راحت قیمت سهمش می تواند رشد پیدا کند.

اما اگر شناوری خیلی بالا باشد این امر فقط زمانی می تواند به شما کمک کند که قیمت سهام در حال افت باشد. در این صورت اگر شناوری پایین باشد کسی خریدار آن سهم نیست. اما اگر شناوری بالا باشد می تواند این گردش معاملات را افزایش دهد و اینکه سهام شما مکرر در صف فروش قرار نگیرد.

گفتیم ارزش معاملات خیلی نکته مهمی هست اگر روند رو به رشد و صعودی داشته باشد می تواند حاکی از این باشد که نقدینگی جدیدی وارد بازار شده و این نقدینگی جدید قطعاً با تقاضای جدیدی روبرو خواهد شد و این تقاضای جدید می‌تواند قیمت سهم را افزایش دهد.

در مورد بعد نوسانات سهام است.. برای مثال اگر بخواهیم سراغ tsetmc برویم نماد “های وب” را باز کنیم.

های‌وب را اگر خرید و فروش حقیقی و حقوقی ها مشاهده کنید، حدود ۲۱ میلیون سهم حقیقی ها خریدند و ۲۴ میلیون سهم حقیقی ها فروختند، این ۲۱ میلیون سهمی که حقیقی ها خریداری کرده‌اند توسط ۱۳۰۰ نفر انجام شده است و این ۲۴ میلیون توسط ۳۷۰۰ نفر چیزی حدود ۳ برابر تعداد افراد خریدار حقیقی که طبیعتا قدرت خریدار در این مثال بالا هست.

اما در مورد سهام شناور آزاد خدمت شما عرض کردیم که سهامی هستند که در بازار گردش دارند و این سهام ها جزء سهام هایی نیستند که قفل شده باشند و دست سهامداران عمده باشند که این سهامداران منفعل باشد و اقدامی به عرضه و گردش آن سهام نکنند. سهام شناور آزاد طبیعتاً هرچه بالاتر باشد گردش سهام می تواند بیشتر باشد.

طبیعتا و نقدشوندگی آن سهام نیز می تواند افزایش پیدا کند اما وقتی سهام شناور آزاد عدد پایینی میشود طبیعتاً گردش سهام این شرکت هم پایین تر هست و می تواند نقدشوندگی آن شرکت را در بازار سهام کمتر کند. اما یک نکته ای که خیلی مهم است این است که تعداد سهام شرکت هم است، فرض کنید که دو شرکت هستند که سهام شناور آزاد شان هردو ۱۰ درصد است اما نکته ای که خیلی مهم هست شرکت اول ۱۰ درصد است با تعداد سهام ۲۰۰ میلیون سهم است و شرکت دوم هم ۱۰ درصد با تعداد ۵۰ میلیارد سهم است.

طبیعتا این ۱۰ درصد در خصوص این دو شرکت با وجود تعداد سهام های مختلف می تواند خیلی متفاوت باشد و زمانی که سهمی دارای صف خرید است این صف خرید اگر سهام شناور آزادش پایین تر باشد خب عرضه آن سهام هم کمتر می شود چون سهمی در بازار برای معاملات عرضه و تقاضا نیست و این نکته خوبی هست. اما بالعکس وقتی در صف فروش قرار می گیرد، اگر این شناور آزاد عدد خیلی پایینی باشد عده ای از افراد به همین خاطر ممکن است اقدام به خرید آن سهام نکنند و این می‌تواند به قول معروف در صف فروش قفل کند یا اینکه چند روز متوالی صف فروش شود. آیا میدانید صرافی غیر متمرکز چیست؟

سهام شرکت های با شناور بالا را بخریم یا پایین؟

زمانی که سهمی، با افزایش تقاضا مواجه شده باشد، در شرکت هایی که سهام شناورشان بالا است، افزایش قیمت یا صف خرید نیاز به سرمایه بالاتری نسبت به سهام با شناور پایین دارد. زمانی که تعداد بیشتری از سهام یک شرکت آماده ی عرضه باشد، رشد قیمت با تاخیر همراه خواهد بود.

در زمان افت تقاضا یا صف فروش هم، در شرکت های با سهام شناور بالا، به دلیل تعداد زیاد سهامداران، حرکات هیجانی و صف فروش بیشتر و سریع تر از شرکت های با سهام شناور پایین دیده می شود.

شرکت های با سهام شناور بالا، نقدشوندگی بالاتری دارند و شما می توانید به راحتی سهام این شرکت ها را بخرید یا بفروشید.

اما توصیه ما سهامداری در سهام شرکت هایی است با سهام شناور متعادل.

بهترین میزان سهام شناور در شرکت های بورسی چند درصد است؟

سهام شناور شرکت، باید معادل میانگین بازار سرمایه ی کشور باشد و از این رو شرکت هایی با سهام شناور میانگین ۲۰ درصدی را در شرایط مشابه باید در اولویت قرار داد. مطابق آخرین گزارش های شرکت بورس و فرابورس، در خرداد ماه ۱۳۹۶، میانگین سهام شناور شرکت های بورسی ۲۱٫۱۹% و میانگین سهام شناور شرکت های فرابورسی ۲۱٫۵۳% می باشد

آیا شاخص‌ های بورس انواع دیگری هم دارند؟

در بورس اوراق بهادار تهران، در خصوص اینکه انواع شاخص‌ های بازار چیست؟ می‌توان به مواردی نظیر شاخص صنعت، شاخص مالی، شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت، شاخص قیمت 50 شرکت بزرگ و شاخص قیمت 30 شرکت بزرگ اشاره نمود.
هر کدام از این شاخص‌ های بورسی در واقع یک زیر شاخص از کل بازار سرمایه هستند. مثلاً تغییرات شاخص صنعت بیان می‌کند که میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در شرکت‌های تولیدی چقدر بوده یا تغییرات شاخص مالی بیانگر این است که میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در گروه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری در یک دوره زمانی چگونه بوده است.

همچنین شاخص 50 شرکت بزرگتر یا فعال‌تر همان شاخصی است که از 50 شرکت با بیشترین حجم معاملات شناخته می‌شوند. این شرکت‌ها دارای بیشترین ضریب نقدشوندگی هستند به دلیل اینکه بیشتر از دیگر سهام‌ها خرید و فروش می‌شوند. شاخص 30 شرکت بزرگتر هم نشان‌دهنده شرکت‌هایی است که در بازار بورس بیشترین ارزش را دارند.

کاربرد انواع شاخص‌ های بورس چیست؟

در خصوص کاربرد شاخص‌ های بورسی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
همواره اعداد شاخص بیانگر اطلاعات عمومی و کلی درباره ساختار بازار هستند، بنابراین افزایش شاخص را با عنوان رونق اقتصادی و همچنین کاهش شاخص را با عنوان رکود بازار بیان می‌کنند.

شاخص بورس در واقع ابزاری است که به منظور مقایسه تغییرات بین دو پدیده در دو زمان متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با بررسی و ارزیابی شاخص‌ های بورسی در بازار سرمایه می‌توان تغییرات احتمالی قیمت‌ها را در آینده پیش‌بینی کرد.
علاوه بر این از شاخص بورس برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر هم استفاده می‌شود و از این طریق می‌توان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه نمود.

شما می‌توانید با استفاده از شاخص‌ های بورسی به راحتی از رکود بازار یا رونق اقتصادی مطلع و آگاه شوید.
فعالان و سهامداران بازار سرمایه می‌توانند از طریق محاسبه انواع شاخص‌ های بازار سرمایه به وضعیت کلی بازار‌ها در حال و آینده دسترسی پیدا کنند.

لازم به ذکر است؛ افرادی که در بازار بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند، باید به کاربرد هر کدام از انواع شاخص‌ های بورسی توجه داشته باشند و به وسیله آن‌ها وضعیت بورس را تحلیل و ارزیابی نمایند و بر اساس اینکه سهام چه شرکت‌هایی می‌تواند در شاخص مورد نظر تأثیر‌گذار باشد، تفسیر لازم از شاخص بورسی مورد نظر را انجام دهند.

شاخص بورس اوراق بهادار تهران و آشنایی با انواع آن

شاخص بورس اصطلاحی که در بحث بازار بورس بسیار حائز اهمیت می باشد و می توان گفت حداقل هر فرد این کلمه را برای یک بار در اخبار شنیده است. در واقع بیانگر وضعیت کلی بورس در یک بازه زمانی می باشد که روند رشد یا کاهش را در بورس نمایش می دهد.

شاخص کل بورس چیست؟

در شاخص کل بورس افزایش قیمت تمامی سهام منتشرشده در بورس و تقسیم سود نقدی شرکت‌های سهامی را مورد بررسی قرار می دهد و بر اساس آن بازدهی تمامی سهام و بازدهی کل بورس را محاسبه می‌کند. که به آن شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بورس گفته می‌شود.

شاخص کل بورس نشان دهنده روند رشد یا افت بازار سرمایه است، این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است.

آشنایی با انواع شاخص بورس

شاخص سهام آزاد شناور

به تعداد سهامی که در بازار سرمایه در اختیار سهام داران حقیقی است و بطور مستمر در بازار خرید و فروش می‌شود سهام شناور آزاد گفته می‌شود.

ارزش میانگین این سهام به عنوان شاخص سهام آزاد شناور به کار گرفته می‌شود. به این ترتیب هر چه میزان یا درصد سهام شناور آزاد یک شرکت بیشتر باشد برای سرمایه‌ گذاران جذابیت بیشتری برای شرکت در بازار مالی وجود دارد.

شاخص کل هم وزن

برخی از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه اعتقاد دارند شاخص کل معیار مناسبی برای ارزیابی شرکت‌های بورسی و نشان دهنده برآیند عمومی تغییرات بازار سهام نیست.

به ‌دلیل اینکه تاثیرگذاری شرکت‌ها با سرمایه بزرگتر بر روند شاخص کل بیشتر است به طوری ‌که در مواقعی شاهد آن هستیم که اکثر بازار سهام در وضعیت کاهشی قرار دارند اما با افزایش قیمت سهام چند شرکت بزرگ شاخص کل مثبت می‌شود.

در شاخص کل هم ‌وزن شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص کل سهیم هستند و نوسانات مثبت و منفی شرکت ‌های کوچک به اندازه نوسان مثبت و منفی شرکت ‌های بزرگ در این شاخص تاثیرگذار است.

شاخص قیمت

شاخص قیمت نیز یکی از اصلی‌ ترین شاخص‌ های بورس است. این شاخص بیانگر روند عمومی تغییر قیمت سهام همه شرکت ‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است و برخلاف شاخص کل سود تقسیمی شرکت‌ها در این شاخص لحاظ نمی‌شود.

تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت فقط قیمت سهام شرکت‌های بورسی در فرمول شاخص مورد محاسبه قرار می‌گیرد.

در صورتی که در شاخص کل علاوه بر قیمت سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها هم در محاسبه شاخص لحاظ می‌شود. در این شاخص نیز مثل شاخص کل وزن شرکت‌ها در تاثیر آن‌ها بر شاخص قیمت اهمیت دارد یعنی هرچه شرکت بزرگتر باشد تاثیر آن بر شاخص قیمت نیز بیشتر است.

شاخص قیمت هم ‌وزن

در شاخص قیمت هم وزن شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص قیمت سهیم هستند و نوسانات مثبت و منفی شرکت‌های کوچک به اندازه نوسان مثبت و منفی شرکت‌های بزرگ در این شاخص تاثیرگذار است.

شاخص های وزنی

معمولا در شاخص‌های وزنی حجم شرکت‌ها و سرمایه اولیه آن‌ها و همچنین تعداد سهام شناور در تعیین شاخص بورس به کار گرفته می‌شوند. بنابراین هر چه شرکت بزرگ‌تر و یا سرمایه بیشتری باشد دارای سهم بیشتری در تعیین شاخص بورس خواهد بود.

به این ترتیب وزن‌ها نشان دهنده سهم یا اهمیت بیشتر یک شرکت در انواع شاخص بورس تعیین شاخص است. در نتیجه با افزایش یا افول سهام این گونه شرکت‌ها، شاخص رشد یا نزول بیشتری را نشان خواهد داد.

شاخص کل TEPIX

در بورس تهران ‌‌شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX نیز شناخته می‌شود. این ‌شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به عنوان ‌شاخص بورس تهران یاد می‌شود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست.

این ‌شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است. به عبارت دیگر تغییرات ‌شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است.

برای درک ساده‌تر مفهوم ‌شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی متناسب با وزن آن‌ها در ‌شاخص کل بورس سهام خریداری کنید. در این صورت، تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع ‌‌شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند را محاسبه می‌کند.

نکته‌ای که هنگام بررسی شاخص باید به آن بیشتر توجه کنیم، میزان تغییرات ‌‌شاخص کل است. مثلا اگر شاخص کل بورس در طی یک سال از عدد ۸۰ هزار به ۱۲۰ هزار واحد برسد، انواع شاخص بورس نشان‌دهنده این است که میانگین بازدهی بورس طی یکسال اخیر برابر با ۵۰ درصد بوده است.

در این شرایط، چنانچه شما سبدی از سهام تمام شرکت‌های بورسی متناسب با وزن آن‌ها در ‌شاخص کل بورس داشته باشید، ۵۰ درصد بازدهی کسب کرده‌اید. این موضوع به هیچ وجه بدین معنانیست که همه سرمایه گذاران ۵۰ درصد سود کرده‌اند.

طبق فرمول محاسبه ‌شاخص کل، هر چه شرکت‌ها انواع شاخص بورس بزرگتر باشند و سرمایه بیشتری داشته باشند، تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل خواهند داشت. به‌عنوان مثال تاثیرگذاری تغییرات قیمت شرکت‌‌های بزرگی مانند صنایع پتروشیمی خلیج فارس یا فولاد مبارکه خیلی بیشتر از تاثیرگذاری شرکت‌های کوچکی مانند سیمان خاش یا قند هکمتان بر شاخص کل است.

شاخص بورس اوراق بهادار تهران

در بورس اوراق بهادار تهران که با نماد (TSE (Tehran Stock Exchange شناخته می‌شود. شاخص‌های مختلفی برای ارزیابی بازار مالی به کار گرفته می‌شوند. برای مثال شاخص کل، شاخص قیمت، شاخص بازده نقدی، شاخص قیمت صنعت و شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعال‌ وجود دارند.

هدف از تولید و محاسبه این شاخص‌ها نمایش بازدهی بازار سرمایه است. هر یک از این شاخص‌ها به نوعی قسمتی از فعالیت بازار را مشخص کرده و کارایی آن را نشان می‌دهد.

تفاوت شاخص قیمت و شاخص کل

شاخص قیمت یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های بورس است این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت فقط قیمت سهام شرکت‌های بورسی در فرمول شاخص مورد محاسبه قرار می‌گیرد.

در صورتی که در شاخص کل، علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها هم در محاسبه شاخص در نظر گرفته می‌شود. در این شاخص نیز مثل شاخص کل، وزن شرکت‌ها در تاثیر آنها بر شاخص اهمیت دارد. یعنی هرچه شرکت بزرگ‌تر باشد سرمایه آن بیشتر باشد تاثیر آن بر شاخص قیمت بیشتر است.

توجه به همه این شاخص‌ها می‌تواند برآیندی از فعالیت بازار سرمایه و کارکرد آن باشد.

معنی شاخص چیست؟

استعاره‌ای برای درک بهتر شاخص

حوزه‌های مدیریت، اقتصاد و سرمایه گذاری، از جمله‌ زمینه‌هایی انواع شاخص بورس هستند که به شدت بر شاخص‌ها اتکا دارند: از شاخص بورس تا شاخص رشد اقتصادی و از شاخص فروش تا شاخص خستگی و انگیزه کارکنان

همه ما در طول روز با انواع شاخص‌ها مواجه می‌شویم و حتی خودمان هم به شکل‌های مختلف، شاخص‌های متنوعی را تعریف می‌کنیم و مورد استفاده قرار می‌دهیم. اما با وجود استفاده‌ی دائمی از شاخص‌ها، شاید کمتر فرصت پیدا کنیم تا درباره شاخص انواع شاخص بورس و مفهوم آن و شیوه‌ی درست استفاده از شاخص فکر کنیم.

با ذکر یک مثال برا درک هر چه بهتر شاخص همراه ما باشید:

داشبورد خودرو: یک استعاره برای درک بهتر مفهوم شاخص‌ها

شاید یک استعاره خوب برای درک بهتر شاخص‌ها و کاربرد آنها، استفاده از داشبورد خودرو باشد.

قطعاً پارامتر‌های زیادی در یک خودرو وجود دارد و قابل سنجش است: از باز و بسته بودن درها و ارتفاع تا سرعت حرکت و دور موتور و فشار روغن و دمای آب و صدها پارامتر دیگر. اما تعدادی از آنها برای نمایش در داشبورد خودرو انتخاب می‌شوند.

استعاره داشبورد مدیریتی برای شاخص

در دنیای مدیریت و اقتصاد و سرمایه گذاری هم می‌توان از استعاره‌ی داشبورد استفاده کرد.

مدیر یک شرکت، مسئول یک دولت، وزیر یک وزارتخانه، پدر یک خانواده و حتی فردی که به توسعه توانمندی‌های فردی خود فکر می‌کند، همگی با حجم گسترده‌‌ای از اتفاقات و رویدادها و روندها احاطه شده‌اند. برای اینکه بتوانیم درک بهتری از محیط خود داشته باشیم،‌ بهتر است آن را در قالب یک خودرو تصور کنیم. همه اتفاق‌های اطراف را نمی‌توان همزمان مورد توجه قرار داد.

بخشی از رویدادها اصلاً بهتر است در داخل یک فضای بسته (مثل اتاق موتور خودرو) اتفاق بیفتد و تا وقتی نشانه‌ای از مشکل بروز نکرده به سراغشان نرویم.

شاید همین که پس از هر چند هزار کیلومتر نگاهی به داخل موتور بزنیم کافی باشد و لازم نباشد در حالت عادی به شکلی وسواس گونه، هر روز و هر لحظه، متوقف شویم و داخل اتاق موتور را نگاه کنیم. قطعا حالا می‌توانید به درک بهتر مفهوم شاخص در اقتصاد کلان، درک مکانیزم‌های کنترل مدیریت در داخل سازمان، درک بهتر مفهوم شاخص‌ها در بورس و فارکس و هر فضای مشابه دیگر برسید.

سوالات متداول

اگر عللی که موجب رشد بورس در بهار و تابستان شد را دوباره بررسی کنیم به این نتیجه می‌رسیم که رشد بورس در یک سال گذشته به برنامه بانک مرکزی در مورد رشد پایه پولی و نیز منفی شدن نرخ بهره واقعی برمی‌گردد.

این نکته را در نظر داشته باشید که اصلاح قیمت ‌ها نیاز بازار سهام است و قرار نیست همواره شاهد افزایش قیمت سهام در بورس باشیم. به باور آنان اگر اصلاح قیمت‌ ها آغاز نمی ‌شد پیشروی بازار به سمت حبابی شدن قطعی بود. برخی تحلیلگران، ثبات نداشتن در تصمیم‌ گیری ‌های دولتمردان را موجب آشفتگی این روزهای بورس می ‌دانند و ادامه این وضعیت را زنگ خطری جدی برای بازار به حساب می آورند.

واقعی بودن رشد بازار سرمایه از جمله مسایلی است که این روزها مورد بحث بسیاری از فعالان بازار قرار گرفته و در خصوص احتمال وجود حباب در شاخص بورس و قیمت سهام شرکت‌های حاضر در بازار نظرات ضد و نقیضی مطرح شده است.
این موضوع ترس را در بسیاری از سهامداران ایجاد کرده که با ترکیدن حباب شاخص بورس و افت یکباره شاخص بورس سرمایه‌های در اختیار خود را که با امید وجود روزهای سبز وارد این بازار کرده بودند از دست بدهند.

تعریف شاخص بورس | انواع شاخص

برای سرمایه گذاری در هر بازار بورسی، ابتدا باید وضعیت آن بررسی شود.

اعدادی هستند که نمایانگر وضعیت بازار طی دوره های قبل و جاری می باشند.

برای بررسی وضعیت بازار شاخص های مختلفی وجود دارند.

شناخت تعاریف و مفاهیم شاخص ها نه تنها در علم فاندامنتال که به صورت بنیادی سهام شرکت های مختلف را تحلیل می نماید تاثیر زیادی دارد ،

بلکه در علم تکنیکال که بر اساس رفتار قیمت سهام شرکت ها نیز عمل میکند ، تاثیر به سزایی دارد.

انواع شاخص های بورس اوراق بهادار تهران

در بورس اوراق بهادار تنها یک شاخص کل وجود ندارد ، بلکه برای بررسی های انواع شاخص بورس جزئی تر ، شاخص های دیگری تعریف و ارائه می شوند که در زیر نمونه هایی از آنان همراه با تعاریفشان آمده است.

شاخص کل

عددی است که بازدهی کل بازار را نشان می دهد و تغییرات مثبت و منفی آن نشان دهنده تغییرات مثبت یا منفی کل بازار است. مثلاً برای محاسبه بازدهی بازار طی ماه گذشته می توان درصد رشد شاخص را از ابتدا تا انتهای ماه در نظر گرفت. رشد یا نزول شاخص کل، تابع رشد یا نزول قیمت سهام صنایع مختلف است که البته تأثیرگذاری آنها متفاوت است.

تعریف شاخص مالی

عبارتست از روند بازدهی شرکت های سرمایه گذاری.

شاخص صنعتی

عبارتست از روند بازدهی شرکت های غیرسرمایه گذاری یعنی شاخص کل منهای شاخص مالی.

شاخص ۵۰ شرکت برتر ( فعالتر ) بورس

سازمان بورس هر چند وقت یکبار (معمولاً به صورت فصلی) براساس وضعیت معامله شرکت ها و نقدشوندگی آنها ۵۰ شرکت فعالتر یا برتر را اعلام می کند که این شاخص بازگوکننده روند رشد این شرکت هاست.

تعریف شاخص بازده نقدی

عبارتست از بازدهی شرکتها به جهت بازده سود خالص.

تعریف شاخص بازده نقدی و قیمت

عبارتست از بازدهی شرکتها به جهت بازده سود خالص و قیمت.

این مقاله در گروه “بورس” مجموعه داده پردازان مدرن گرد آوری ، تنظیم و اضافه سازی شده است.

منبع اولیه : مفاهیم اولیه بورس به زبان ساده ، فراهانی فرد و صبری ، نشر چالش

شاخص بورس چیست

شاخص بورس یک عددی است که می تواند میانگین قیمت سهام شرکت‌های ثبت شده در بازار بورس و میزان رشد یافتن یا افت کردن آن‌ها را محاسبه کند و به سهامداران نشان دهد.

انواع مختلفی از شاخص‌ های بورس وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها شاخص کل بورس، شاخص قیمت، شاخص آزاد شناور، شاخص بازار اول و دوم، شاخص ۵۰ شرکت برتر، شاخص ۳۰ شرکت بزرگ، شاخص صنعتی و شاخص واسطه‌گری‌های مالی هستند.

انواع بورس به دو صورت وزنی یا بدون وزن هستند که در زیر توضیح کوتاهی در مورد آنها دادیم.

شاخص وزنی نیز به شاخص‌هایی گفته می‌شود که حجم، سرمایه اولیه و تعداد سهام شناور شرکت‌ها در تعیین آن‌ها مؤثر هستند. به این معنی که هرچه شرکت بزرگ‌تر باشد و سرمایه بیشتری را وارد بازار بورس کند، سهم بزرگ‌تری در تعیین شاخص بورس دارد .

در شاخص‌های بدون وزن، سهم همه شرکت‌ها در تعیین شاخص بورس یکسان است و کاهش یا افزایش قیمت سهام هر یک از شرکت‌ها به یک میزان در نزول یا صعود شاخص بورس تأثیر می‌گذارد.

بررسی این نوع شاخص‌ها سهامداران را متوجه می کند که بازدهی بیشتر و تمایل بازار به سمت کدام نوع شرکت ها است.

معرفی انواع شاخص های بورس و کاربرد آنها

شاخص های متعددی در بورس هستند، اما ۸ مورد از این شاخصهای اصلی هستند که در بازار بورس ایران به چشم می‌خورند و شناخت آن‌ها برای سهامداران دارای اهمیت بیشتری است. شاخص های اصلی شامل موارد زیر هستند:

شاخص کل بورس (شاخص قیمت و بازده نقدی)

اگر شما بازار بورس اوراق بهادار و کاربرد شاخص بورس را بشناسید، حتماً اصطلاحی به نام شاخص کل (Index) را به گوشتان خورده است. این شاخص را تمام سرمایه‌گذاران و فعالان بازار بورس میشناسند واز اهمیت بالایی برخوردار است.

شاخص کل همان میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران بازار بورس است. بازدهی سهامداران تشکیل شده از قیمت سهام و سود سالانه‌ای که سرمایه‌گذاران از شرکت‌ها دریافت می‌کنند. برای درک بهتر این مفهوم، تصور کنید شما یک سهام را به قیمت ۴۰۰ تومان خریده‌اید و بعد از یک سال قیمت این سهام به ۱۰۰۰ تومان رسیده است. در این میان، شما ۱۰۰ تومان نیز به عنوان سود سالیانه از شرکت دریافت می‌کنید. در این صورت، بازدهی سرمایه‌گذاری برای شما ۷۰۰ تومان است.

حالا این موضوع را در ابعاد بزرگ‌تر انواع شاخص بورس در نظر بگیرید. شاخص کل قیمت سهام تمام شرکت‌های ثبت شده در بازار بورس و میزان سوددهی سالانه آن‌ها را محاسبه می کنند و میانگین آن‌ها را از طریق یک فرمول مخصوص به دست می‌آورند. شرکت‌های بزرگ‌تر نقش تعیین‌کننده‌تری نسبت به صنایع و شرکت‌های کوچک‌تر در شاخص کل دارند. بنابراین شاخص کل را می‌توان یک شاخص وزنی نیز به شمار آورد. سرمایه‌گذاران در هنگام بررسی شاخص کل باید به میزان و نحوه تغییرات آن اهمیت دهند.

شاخص قیمت (TEDPIX)

شاخص قیمت،به بررسی روند تغییر عمومی قیمت سهام تمام شرکت‌ها و صنایع حاضر در بازار بورس می پردازد. اگر میزان سوددهی سالیانه شرکت‌ها از فرمول شاخص کل حذف شود شاخص قیمت به دست می‌آید. اهمیت در شاخص قیمت سالانه تغییر قیمت سهام آن‌ها است.

از آنجایی که حجم سهام و سرمایه شرکت‌های بزرگ در بازار بورس بیشتر است، سهم بیشتری نیز در تعیین شاخص قیمت دارند و شاخص قیمت را به یک شاخص وزنی تبدیل می‌کنند.

شاخص بازار اول و دوم : شرکت‌های حاضر در بازار بورس را به دو گروه بزرگ تقسیم می شوند. گروه اول شامل شرکت هایی است که بیشترین میزان سرمایه و سودآوری، تعداد سهامداران و سهام و شاخص آزاد شناور رادارد و گروه دوم عبارت است از شرکت‌های عضو بورس . این شاخص شرکت‌های بزرگ و کوچک را از یکدیگر جدا می کند. با مقایسه سرعت تغییر شاخص این دو گروه متوجه می شویم که سرمایه‌گذاری در کدام گروه سودآوری سریع‌تری دارد.

شاخص آزاد شناور (TEFIX)

سهامداران به دو گروه عمده تقسیم بندی می شوند. گروه اول شامل سهامداران حقیقی است که در بازار بورس فعال هستند و گروه دوم از افراد حقوقی یا شرکت‌هایی تشکیل شده‌اند که در این بازار به معامله می کنند.

معمولاً میزان سرمایه وارد شده به شرکت‌ها از طرف گروه دوم بیشتر است . اما گروه اول یا سهامداران حقیقی سهام خود را مرتباً خرید و فروش می‌کنند. سهامی که در دست سهامداران حقیقی قرار دارد، سهام شناور آزاد نام دارد. ارزش میانگین سهام گروه دوم را شاخص آزاد شناور می‌گویند.

شاخص ۵۰ شرکت برتر

برای شناخت بیشتر شاخص بورس باید مفهوم شاخص ۵۰ شرکت برتر بورس را بشناسیم. در پایان هر دور ه ی سه ماهه، فهرستی از ۵۰ شرکت برتر در بازار بورس گذاشته می‌شود که سهام آن‌ها نسبت به سایر شرکت‌های عضو بازار بورس اوراق بهادار قابلیت نقدشوندگی بیشتری دارند.

میانگین ارزش سهام این شرکت‌ها را با «شاخص ۵۰ شرکت برتر» نشان می دهند. شاخص آزاد شناور این شرکت‌ها بالا است و روزانه تعداد بسیاری از سهام آن‌ها در بین سهامداران معامله می‌شوند. سهام این شرکت‌ها همواره خریدار دارند و هر زمان که بخواهید می‌توانید سرمایه خود را با بهترین قیمت خارج کنید.

شاخص صنعت چیست

شرکت‌های صنعتی که شامل شرکت‌های بخش تولید هستند از جمله خودروسازی، پتروشیمی، مخابرات، فلزات، ساختمان و … قیمت سهام آن‌ها به صورت جداگانه نسبت به سایر بخش‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. شاخص صنعت، یک سطح عمومی از ارزش سهام شرکت‌های صنعتی را به اطلاع سرمایه‌گذاران و سهامداران می‌رساند. البته تمام صنعت‌های زیر مجموعه شاخص مخصوص به خود را نیز دارند.

شاخص واسطه‌گری‌های مالی

قیمت و ارزش سهام شرکت‌های فعال در زمینه واسطه‌گری مالی مانند هلدینگ‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و لیزینگ‌ها به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می‌گیرد و آنها را شاخص واسطه‌گری‌های مالی می گویند.