پلت فرم چیست؟

پلتفرم (Platform) چیست؟
پلتفرم چیه و چه کاربردی داره؟ کلمه پلتفرم (Platform) در فضاهای مختلف معانی متفاوتی داره و باید اول این رو در نظر گرفت که توی چه حوزه و چه فضایی داره استفاده میشه تا معنی دقیق اون توی همون حوزه رو بتونیم تشریح کنیم، در ادامه میتونید با معانی مختلف پلتفرم آشنا بشید و توی صنعت خاص خودتون با پلتفرم آشنا بشید.
معنی پلتفرم
پلتفرم که به انگلیسی Platform نوشته میشه به معنی سکو هست. از زمان قدیم هر کسی که روی سکو و محل بلندی میرفته که بخواد توسط همه دیده بشه و صحبت کنه به اون فضا یا مکان و وسیله که روش میرفته میگن پلتفرم همان معنی سکو رو میشه بهش نسبت داد. البته اگه توی دیکشنری جامعی مثل Cambridge کلمه پلتفرم رو نگاه کنید میبینید که معانی خیلی متفاوتی رو در صنعت و حوزه های مختلف برای معنی پتفرم نوشته اند، مثلا توی صنعت بیزینس به کسب و کاری که تعاملات بین تولید کننده بیرونی و مصرف کننده بیرونی بتواند مدیریت کند و همچنین در صنعت IT به یک فناوری خاص که می تواند با برخی از انواع نرم افزار مورد استفاده قرار گیرد و عمومیت ندارند.
پلتفرم چیست؟
بصورت کلی پلتفرم رو میشه اینطوری تعریف کرد: پلتفرم یک بستر و یا بیش از بستر است که بصورت لایه ای با پیچیدگی هایی با هم تعامل هستند و مخاطب فقط با لایه بیرونی آن در ارتباط است و از جزئیات و پیچیدگی های داخلی لایه ها اطلاعی ندارد، در حوزه IT و مهندسی نرم افزار یا Software Engineering، پلتفرم به مجموعه ای از نرم افزار ها و سخت افزار ها و مسیر های ارتباطی آن ها هم در بستر شبکه و هم ارتباط داخلی بین اجزای آن سیستم می گویند. مثلا تلگرام را می توان بعنوان یک پلتفرم در نظر گرفت که یک اپلیکیشن موبایل نصبی است که نیاز به سیستم عامل اندروید دارد و آن سیستم عامل حتما باید بر روی یک دیوایس خاص با سخت افزاری خاص که یتواند آن سیستم عامل را اجرا کند راه اندازی شده باشد، حال در سمت سرور و پشت صحنه این تکنولوژی چه اتفاقاتی می افتد کسی دقیق نمی داند.
پلتفرم در کسب و کار چیست؟
مدل کسب و کار پلتفرمی به کسب و کاری گفته می شود که از طریق تعاملات ارزش آفرینی کند، ارتباطی میان تولید کنندگان و مصرف کنندگان برقرار کند که هیچ کدام از داخل خود مجموعه نباشند و بستری برای تعامل بین آنها شوند، از مدل های پلتفرمی موفق در دنیا می توان به آمازون، اوبر، گوگل و فیس بوک اشاره کرد و در داخل ایران هم پلتفرم هایی مانند اسنپ، آپارات، دیجی کالا، دیوار اشاره کرد.
پلتفرم Platform چیست
مولتی پلتفرم یا چند سکویی
به نرم افزار هایی که قابلیت اجرا بر روی چند سیستم عامل را داشته باشند نرم افزار های Cross Platform یا چند سکویی می گویند، مانند همان تلگرام پلت فرم چیست؟ که برای سیستم عامل های اندروید، iOS، ویندوز، Mac و سایر سیستم عامل ها نوشته شده و قابل استفاده هستند. فریم ورک های توسعه نرم افزار نیز از عبارت Cross Platform استفاده می کنند به این معنی که مثلا فریم ورک ASP .NET Core قابلیت اجرا بر روی Windows, Linux و Mac را دارد و می تواند در تمامی آنها توسعه و اجرا شود.
پلتفرم چیست؟ پلتفرم ها در مقابل کسب و کارهای خطی
کسب و کارهای پلتفرمی یا Business Platform از آن دسته کسب و کارهایی هستند که امروزه بسیاری از صاحبان مشاغل، خود را جزئی از آن میدانند. اما واقعا میتوان هر کسب و کاری را یک بیزنس پلتفرم دانست؟ مفهوم پلتفرم چیست؟ پس پاپ لاین ها یا همان کسب و کارهای خطی چه میشوند؟
در این مطلب از مجموعه مقالات کسب و کار اینترنتی ضمن توضیح اینکه پلتفرم چیست، به بررسی تفاوت های پلتفرمها و پایپ لاینها نیز پرداخته ایم. همچنین مثال هایی برای هرکدام در اختیارتان قرار میدهیم و سایر نکات کمتر گفته شده راجع به این موضوعات را توضیح میدهیم. با رشدانا همراه ما باشید.
پلتفرم چیست؟
پیش از این که به بررسی کسب و کارهای پلتفرمی بپردازیم، بهتر است که معنای واضحی از واژه پلتفرم ارائه کنیم. Platform به معنی سکو است. به مکان های مرتفعی که برای بهتر دیده شدن افرادی مانند سخنوران در میان جمعیت، ساخته میشود؛ سکو یا پلتفرم میگویند.
کسب و کار پلتفرمی چیست؟
جفری پارکر، استاد دانشگاه و محقق آمریکایی است که برای شناخت بهتر کسب و کارهای پلتفرمی، به این موارد اشاره میکند: کسب و کارهایی که از طریق ایجاد تعامل، دست به ارزش آفرینی میزنند و با فراهم کردن زیر ساخت های مشخص، به ایجاد ارتباط میان مصرف کننده بیرونی و تولید کننده بیرونی میپردازند.
از این تعریف متوجه شدید که راه اندازی یک وب سایت و اپلیکیشن، الزاما به معنای راه اندازی یک کسب و کار پلتفرم گونه نیست. مثال واضحی که برای این دسته از مشاغل وجود دارد، معاملات املاکی ها میباشد. در واقع ارزشی که معاملات املاکی ها ایجاد میکنند، همان تعاملی است که از طریق معاملات رهن، فروش، اجاره و غیره، میان افراد متقاضی این گونه معاملات، برقرار میکنند. به بیان ساده تر، معاملات املاکی ها، واسطه تعامل میان فروشنده یک ملک با خریدار هستند.
حتما بخوانید: راهنمای جامع راه اندازی کسب و کار اینترنتی از نقطه صفر
ساختار کسب و کارهای پلتفرمی چگونه است؟
همانطور که گفتیم پلتفرم ها با ایجاد تعامل یا تسهیل در تراکنش ها، خلق ارزش میکنند. بنابراین برای داشتن یک بیزنس پلتفرم باید از این 4 مرحله عبور کنید.
- ایجاد مخاطب پلت فرم چیست؟
- برقراری تعامل میان افراد یا مخاطبین
- آماده سازی ابزارهای لازم مانند راه اندازی یک اپلیکیشن
- وضع قوانین و ساختار کسب و کار
نکته مهمی که در این قسمت باید به آن توجه داشته باشید این است که، در کسب و کارهایی که افراد عرضه کننده، اجتماع کوچکتری از تقاضاکنندگان دارد، در صورتی که فعالیت های انجام شده مناسب نباشد، موجب طرد از سوی هم صنفی ها خواهد شد.
به عنوان مثال، در زمینه یک کالای خاص مانند طلا، گروهی از افراد در شبکه های اجتماعی گروه کوچکی را ایجاد کرده و اخبار و اطلاعات فعالیت خود را به سرعت با یکدیگر به اشتراک میگذارند. در این پلت فرم چیست؟ میان وجود چند مشتری ناراضی باعث میشود اخبار عدم رضایت آن ها از محصولات شما، به سرعت در میان افراد گروه، دست به دست شود. سپس، این اخبار به سایر افراد خارج از گروه که میتوانند مشتریان بالقوه شما باشند نیز، منتقل میشود.
بنابراین، هم صنفی های شما بزرگترین موانع فعالیت شما خواهند بود. زیرا در پلتفرمی که چندین تولیدکننده حضور دارند، رفتار هر یک بر دیگری اثرگذار است و آن ها تمام تلاش خود را میکنند که سایر افراد از همکاری با شما، منصرف شوند.
پلتفرم ها، کسب و کارهای محبوب
شرکت های بزرگ جهانی مانند آمازون، علی بابا، گوگل و در ایران همچون اسنپ، دیوار و کافه بازار از جمله کسب و کارهایی هستند که فعالیت خود را به صورت پلتفرمی آغاز کرده اند. بهتر است بدانید که هر روزه بر تعداد پلتفرم ها افزوده میشود و دلیل آن هم این است که در پلتفرم ها شاهد شبکه سازی قوی هستیم که به افزایش مخاطبان آن کمک بسزایی میکند.
از سوی دیگر، میزان درآمد پلتفرم ها در مقابل پایپ لاین ها (در ادامه به آن ها اشاره میکنیم) چیزی حدود 4 برابر است. دقیقا به همین دلیل و به خاطر بازگشت سرمایه خوبی که در پلتفرم ها وجود دارد؛ امروزه سرمایه گذاران زیادی علاقمند به سرمایه گذاری بر روی استارتاپ هایی هستند که به صورت پلتفرمی ایجاد شده و به فعالیت خود ادامه میدهند.
پیشنهاد ویژه: آموزش راه اندازی کسب و کار اینترنتی از 0 تا 100
انواع کسب و کارهای پلتفرمی
بیزنس پلتفرم های مختلفی در دنیا وجود دارد که مدل کسب و کاری آن ها یکسان است اما تفاوت هایی در نوع فعالیت های خود با یکدیگر دارند. بر همین اساس، پس از اینکه دانستید پلتفرم چیست و تابع چه سازوکاری است، به انواع مختلف پلتفرم ها اشاره میکنیم.
- پلتفرم محتوایی
- پلتفرم توسعه
- پلتفرم ارتباطی
- پلتفرم شبکه های اجتماعی
- پلتفرم کالا
- پلتفرم خدمات رسانی
- پلتفرم پرداخت
- پلتفرم سرمایه گذاری
با این تفاسیر چه زمانی یک کسب و کار میتواند از حالت خطی به پلتفرم برسد؟
هرگاه یک کسب و کار بتواند تعاملی بین خریدار و فروشنده برقرار کند میتواند به پلتفرم تبدیل شود. بنابراین میتوان قلب تپنده یک پلتفرم را برقراری ارتباط دانست و هرچه این تعامل بهتر و آسان تر باشد پلتفرم ما قویتر است.
اینستاگرام، فیس بوک، لینکدین، آمازون، اوبر و گوگل تنها نمونههایی از پلتفرمهای بینالمللی محسوب میشوند. در فضای اینترنت کشور خودمان هم میتوانیم از آپارات، دیجیکالا، بلاگفا، باما، دیوار، شیپور و نیز اسنپ، تپسی، پونیشا، لست سکند و کافه بازار، به عنوان مثالهای خوبی از پلتفرمهای موفق و پرمخاطب نام ببریم.
پلتفرم ها در مقابل کسب و کارهای خطی
اگر یک کسب و کار پلتفرم نباشد، پس پایپ لاین (Pipeline) یا کسب و کار خطی است. نقطه مقابل پلتفرم ها که به ایجاد تعامل میان مصرف کننده و تولید کننده بیرونی میپردازند، پایپ لاین ها هستند. وقتی مدل کسب و کار به شکل خطی تعریف میشود، دقیقاً یک زنجیره ارزش مستقیم و شفاف در کسب و کار وجود دارد:
- مواد اولیه / خدمات اولیه تأمین میشود.
- محصول طراحی و تولید میشود (چه از جنس کالا و چه خدمت)
- محصول به مشتریان بالقوه معرفی میشود
- از طریق کانالهای عرضه (دیجیتال یا فیزیکی) به دست مشتری میرسد
- مشتری هم رضایت یا نارضایتی خود را به صورت کلامی یا در قالب خریدهای بعدی به کسب و کار اعلام میکند
حتما بخوانید: محصول حداقلی MVP چیست؟ چگونه MVP بسازیم؟
اگر به خاطر داشته باشید، دیجی کالا ابتدا صرفا به فروش محصولات میپرداخت و تابع ساختار کسب و کارهای خطی بود. به مرور که دیجی کالا، فعالیت خود را تغییر داد و فروشندگان محصولات مختلف را به عنوان شرکاء تجاری خود پذیرفت به یک پلتفرم تبدیل شد. به این صورت که با دریافت درصدی از میزان فروش کالاها، زمینه تعامل فروشندگان و خریداران را فراهم نمود.
برای درک بهتر پایپ لاین ها، پاره خط مستقیمی را در نظر بگیرید که از یک نقطه در بالای پاره خط به نقطه پایین خط میرسد. در حالیکه، پلتفرم ها به ایجاد اشتراک و تعامل میان چندین گروه به هم پیوسته میپردازند.
چرا اغلب شرکتها تمایلی به کسب و کار مبتنی بر پلتفرم ندارند؟
آیا میدانستید با وجود اینکه اکثر مدیران نسبت به مزایای کسب و کارهای پلتفرم گونه آگاه هستند اما از آن دوری میکنند و این موضوع مختص کشور ما نیست؟ بله، متأسفانه طبق تحقیقات انجام شده، از هر 8 مدیر اگاه نسبت به این مورد، فقط یک نفر استراتژی کسب و کار خود را بر مبنای پلتفرم طراحی کرده و بقیه مدیران، جایی برای پیشرفت سازمان شان از این طریق، در نظر نمیگیرند.
اما به نظر شما علت چنین موضوعی چیست؟ چرا مدیران از کسب و کار پلتفرمی فراریاند؟ طبق بررسیهای انجام شده، این اتفاق به 3 دلیل زیر رخ میدهد.
- این نوع کسب و کار، در واقع نوعی خودزنی محسوب میشود. یعنی کسب و کار فعلی یا قسمت بزرگی از آن، به ناچار باید از میان برود و مجددا تمامی فرایندهای کسب و کار بر مبنای پلتفرم طراحی و اجرا شود. طبیعی است که چنین تغییر بزرگی برای مدیران، کاملا سخت و رنج آور است. از سوی دیگر ایجاد چنین تغییری، مدیران را متحمل هزینههای فراوانی میکند که ممکن است نتوانند از پس آن برآیند. به همین دلیل، میگوییم این کار نوعی خودزنی محسوب میشود؛ هرچند آیندهای درخشان در انتظار مدیر و کسب و کارش باشد.
- علت دوم مربوط به اشکالات موجود در سرمایه گذاریهای حوزه فناوری اطلاعات شرکتها میباشد. از این رو، مدیران فناوری اطلاعات، در مقابل تغییر شرکت به سمت پلتفرم، جبهه گیری شدیدی دارند فقط به این دلیل که ممکن است تمام خطاهای دوران مدیریت آنان در حیطه مورد اشاره، آشکار شود.
- از آنجایی که کسب و کارهای پلتفرم گونه، فراتر از یک کسب و کار صرف هستند، پس مدیران و کارمندان باید خود را برای پلت فرم چیست؟ ورود یک فرهنگ سازمانی جدید آماده کنند. فرهنگی که مطابق آن باید کوشید تا دیگران نیز رشد کرده و به سود برسند.
بنابراین، بنیان تمام کسب و کارهای پلتفرم، بازارسازی است و نه بازاریابی. از این رو، بسیاری از مدیران که تنها به فکر سود بیشتر هستند، نمیتوانند این واقعیت را بپذیرند که رشد و پویایی شرکت شان به توسعه اجتماعی و رشد دیگران گره خورده است. این در حالی است که آنان همچنان به فکر منافع شخصی خودشان هستند و یک مانع جدی برای تغییر سبک کسب و کار شرکت، به شمار میروند.
و اما جمع بندی
در این مقاله که در جهت توضیح زوایای مختلف موضوع پلتفرم چیست، نوشته شده به تعریف پلتفرم ها و در مقابل آن، پایپ لاین یا کسب و کارهای خطی اشاره کردیم. گفتیم که امروزه سرمایه گذاران در سراسر دنیا، به دلیل نرخ بالای بازگشت سرمایه در پلتفرم ها، علاقمند به سرمایه گذاری در این نوع از کسب و کارها هستند.
همچنین توضیح دادیم که پلتفرم ها، فرآیند دیجیتالی شدن خود را پشت سر گذاشته و در این میان با خلق ارزش توسط ایجاد تعامل میان مصرف کنندگان و تولید کنندگان، به وضع قوانین و ساختار مناسب با فعالیت خود میپردازند.
پلتفرم چیست؟! پلتفرم چه مزایایی دارد؟!
پلتفرم به هر نرمافزار یا سختافزاری گفته میشود که برای میزبانی از یک اپلیکیشن یا سرویس، مورد استفاده قرار میگیرد. یک پلتفرم اپلیکیشن، شامل سختافزار، یک سیستم عامل و برنامههای هماهنگی است که از مجموعه دستورالعملهایی برای یک پردازنده یا ریزپردازنده خاص مورد استفاده قرار میگیرد. در این مورد پلتفرم پایهای ایجاد میکند که تضمین میکند کد هدف «موضوع» با موفقیت اجرا خواهد شد. برای مثال نرم افزار تلگرام یک پلتفرم محسوب می شود. با بخش وبلاگ سایت دیاکو همراه باشید.
مهم است در زمان خرید نرمافزار، بدانید که چه پلتفرمی برای نرمافزار نوشته شده است. برخی نرمافزارها به صورت پلتفرم مشخص هستند، بدان معنا که برنامهنویسان به صراحت برنامه اپلیکیشن را برای اجرا بر روی یک پلتفرم مانند ویندوز یا مک طراحی کردهاند. نرم افزار همچنین میتواند پلتفرم چند سکویی یا cross-platform «برنامههایی که قابلیت اجرا در چندین پلتفرم را دارند» باشد بدان معنا که برنامه نویس قصد دارد کد هدف را بر روی بیش از یک پلتفرم به عنوان مثال هم بر روی ویندوز و هم مک ایجاد کند. نرم افزار همچنین میتواند platform-agnostic باشد، بدان معنا که نرم افزار برای اجرا بر روی ترکیبی از سیستم عامل و معماری پردازنده شامل یک مرورگر وب به عنوان بخشی از پلتفرم پایه طراحی شده است.
این امکان وجود دارد که توسعهدهندگان نرم افزار برای اینکه بدانند چگونه کد خود را در پلتفرمهای مختلف اجرا کنند، از یک نوع محاسبات ابری استفاده کنند که به نام پلتفرم به عنوان یک سرویس یا PaaS شناخته میشود. به عبارت ساده ارائه دهنده ابر، ترکیبات مختلفی از پلتفرمهای نرمافزار و سختافزار بر روی زیر ساختهای خود میزبانی میکند و برنامه نویس نرمافزار برای استفاده از آنها هزینه میپردازد.
برای مثال در سازمانی ویژگیهای اساسی که سرور را تعریف میکند ممکن است شامل نوع پردازنده، نوع حافظه یا عملکرد و اتصالات درونی شبکه باشد. ویژگیهای فیزیکی سرور همچنین میتواند شامل عامل فرم نصب آن مانند رک "rack" یا تیغهای "blade" و یا یک عامل فرم خاص لایه باز باشد.
ممکن است پلتفرم معنای فراتری را توصیف کند و شامل معماری اساسی و نیز نرمافزارهایی باشد که بر روی معماری "architecture" ساخته شده است. به عنوان مثال قبول ماشینهای مجازی در یک شرکت نیاز به پلتفرم مجازی سازی "hypervisor" میباشد. ممکن است اپلیکیشنها در مفهوم پلتفرم نقش داشته باشند. حتی با وجود اینکه یک اپلیکیشن ممکن است نیاز به یک سیستم محاسباتی اساسی مانند سیستم عامل خاص و سرور یا نرمافزار ذخیرهسازی داشته باشد، یک اپلیکیشن ممکن است به عنوان یک پلتفرم در نظر گرفته شود زیرا به عنوان ابزاری برای انجام کار هدفمند مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال "SQL" یک اپلیکیشن دیتابیس است، اما اغلب به عنوان جزئی در سایر وظایف مانند آنالیتیکز، سیستمهای مدیریت ارتباط با مشتری "CRM" و برنامهریزی منابع سازمانی "ERP" استفاده میشود. بنابراین "SQL" ممکن است به عنوان یک پلتفرم شناخته شود. به طور مشابه، یک اپلیکیشن سرور وب ممکن است به عنوان یک پلتفرم در نظر گرفته شود زیرا برای راهاندازی نمای فروشگاهی کسب و کار و یا پورتال کاربر/همکار تجاری مورد استفاده قرار میگیرد.
سایر مطالب وبلاگ دیاکو را نیز مطالعه کنید.
آخرین اخبار تبلیغات براساس کلیک یا PPC گوگل پنالتی چیست!؟ اهمیت صفحه فرود استراتژی مناسب برای فروشگاه اینترنتی اشتباهات رایج در بازاریابی محتوایی کارهای اولیه برای سئو راهکارهای افزایش تعامل با کاربران اطمینان از سازگاری سایت با گوشی یافتن اولین مشتری استارتاپ در شبکههای اجتماعی 12 روش سئو «بخش 2» ارسال رایگان چه تاثیری بر میزان فروش دارد؟! 12 روش سئو «بخش 1» 2 1,006 اشتراک گذاری: بیشتر بخوانید
معنی پلتفرم در خودرو چیست؟
قطعا شما هم کلمه پلتفرم در صنعت خودرو را بسیار شنیدهاید؛در این مقاله از کیان باتری درباره این مفهوم صحبت می کنیم. این کلمه در صنایع مختلف میتواند معانی متفاوتی داشته باشد اما به طور کلی پلتفرم را میتوان یک پایه و اساس از پیش طراحی شده برای ساخت و تولید در صنایع مختلف برشمرد.
زمانی که میگوییم دو اتومبیل بر یک پلتفرم ساخته شدهاند در واقع این موضوع را مطرح میکنیم که خودروهای مد نظر از یک سری از تکنولوژیها و شاخصههای از پیش تعیین شده برای ساخت آنها استفاده میشود.
منظور از پلتفرم خودرو چیست؟
پلتفرم ماشین یعنی چی
پلتفرم در واقع شالوده و پایه طراحی یک خودرو به حساب میرود که طراحان خودرو باید از آن پیروی کنند. کمپانیهای خودروسازی بزرگ معمولا مسئول ساخت این پلتفرمها بر اساس تکنولوژی و سیستمهای موجود در صنعت اتومبیلسازی هستند؛
از همین رو فقط برخی از خودروسازان پلتفرمهای مخصوص خود را دارند و بسیاری از دیگر از نمونههای از پیش تولید شده استفاده میکنند. به همین دلیل ممکن است دو خودرو از دو کمپانی متفاوت یک پلتفرم داشته باشند.
پلتفرم به نوعی تمام آن چیزی است که در پس ظاهر یک خودرو وجود دارد. پلتفرم میتواند شامل طراحی و بخشهای کلیدی مهندسی شامل شاسی، تعلیق، موتور و گیربکس باشد. طراحی پلتفرم و اشتراک آن در محصولات میتواند به کاهش هزینههای یک خودروساز کمک کند و پروسه تولید خودرو را نیز آسانتر کند.
پلتفرم در واقع همان اسکلت اصلی یک خودرو است که اجزایی مانند پیشرانه، جعبه دنده و سیستم انتقال قدرت بر روی آن نصب میشود.
پلتفرم در صنعت خودرو چیست
معتی پلتفرم در برابر ساختار
با این که این پلت فرم چیست؟ دو مفهوم معمولاً به جای یکدیگر به کار میروند، ولی «پلتفرم» از لحاظ فنی مفهوم جامعتری است و به معنای یک سری از وسایل نقلیه است که با یکدیگر نقاط اساسی مشترکی داشته و یا پارامترهای ابعادی ویژهای دارند.
پلتفرم به صورت نمونه، متشکل از محفظه موتور، دیواره محافظ و ساختار مقاوم در برابر برخورد است. ولی «ساختار» اشاره به مشتقات پلتفرم دارد؛ انواع مختلفی از نحوه استفاده از پلتفرم در سایزهای متفاوت.
پلتفرم 4 در سدان 2007 که برای تویوتا کمری و لکسوس ES مشترکاً استفاده شده است.
طراحی و ساخت پلتفرمها چه فوایدی دارد؟
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد پلت فرم چیست؟ که چرا خودروسازان از یک پلتفرم برای ساخت و طراحی چند اتومبیل استفاده میکنند؛ جواب این سوال ساده است و آن هم ایجاد شرایط و بستر تولید انبوه میباشد.
انقلاب صنعتی در اروپا و افزایش نیاز جوامع مختلف به محصولات پیشرفته از اصلیترین دلایل بوجود آمدن تولید انبوه در صنایع مختلف بود. صنعت خودروسازی نیز از این موضوع مستثنی نیست و برای اینکه بتواند به نیاز جوامع پاسخ دهد، به یک پایه و اساس برای طراحی و ساخت محصولاتش احتیاج داشت.
ساخت پلتفرمهای از پیش تعیین شده از اواسط قرن 20ام و پس از جنگ جهانی دوم سرعت گرفت؛ در ابتدا هر خودروساز فقط پلتفرمهای محصولات خودش را میساخت، اما کم کم با افزایش نیاز جوامع مختلف به وسایل نقلیه، فقط برخی از کمپانیهای فعال در این حوزه اقدام به طراحی و ساخت پلتفرمها کردند.
این عمل باعث شد که طراحان و مهندسان صنعتی بر یک پایه مشخص اقدام به ساخت و تولید یک خودرو کنند و این موضوع خودروسازان اجازه میداد در حداقل زمان و با هزینهای کمتر از قبل، اقدام به تولید چند خودرو به صورت همزمان کنند.
مزایا پلتفرم
- کمتر شدن قطعات خودرو و مدیریت آسانتر موجودی برای کارخانجات
- کاهش هزینه های تحقیق و توسعه
- افزایش کیفیت و نوآوری
- ایجاد یک استاندارد جهانی بین محصولات
- تنوع پلت فرم چیست؟ محصولات بیشتر
هزینه گزاف توسعه پلتفرم جدید
بر اساس اعلام مرکز تحقیقات اتومبیل، سود خودروسازان با اشتراک گذاری پلتفرم افزایش چشمگیری پیدا میکند چون توسعه یک پلتفرم از صفر تا صد بسیار پرهزینه است و اگر خوذروساز بخواهد برای هر یک از خودروهایش یک پلتفرم را از نوع طراحی کند به پول بسیار زیادی نیاز پلت فرم چیست؟ خواهد داشت.
اگر خودروسازی بتواند خودروهای مختلف با پلتفرم مشترک را بفروشد، سود بسیار بیشتری را در مقایسه با خودروسازی که برای هر محصولش یک پلتفرم ساخته است خواهد داشت. این سود دهی به خصوص وقتی که در یک خودروی لوکس گران قیمت از پلتفرم یک خودروی ارزان استفاده شود بسیار بالاتر میرود. پلتفرم مشترک هزینه تولید را نیز پایین میآورد و تولید را آسانتر میکند.
البته نکته منفی نیز در این کار وجود دارد. برخی از مشتریان اگر بدانند خودروی لوکس یک شرکت از پلتفرم مشترک با خودروی ارزان قیمت آن شرکت استفاده میکند، شاید از خرید خودروی لوکس منصرف شوند و مدل ارزانتر را خریداری کنند. پس خودروسازان باید از شباهت بیش از حد و ملموس خودروهای ارزان و لوکس پرهیز کنند.
طراحی یک پلتفرم برای استفاده در چندین خودرو نیز کار سادهای نیست. چون پلتفرم باید به گونهای باشد که در کلاسهای مختلف استانداردها را پوشش دهد. یک مثال برای این استانداردها، تسلا مدل ۳ است.
این خودرو با قوانین آمریکا هیچ مشکلی ندارد ولی در برخی از کشورهای اروپایی محل نصب مانیتور این خودرو با استانداردها تطابق نداشت و تسلا ناچار شد تغییراتی را در خودروهای این بازار بدهد.
گسترش استفاده از پلتفرم مشترک
امروزه اشتراک پلتفرم ببین خودروها حتی عمومیت بیشتری هم پیدا کرده است. معمولا پلتفرم شامل قسمتهای زیر خودرو، مجموعه نیرو محرکه، سیستم تعلیق و اکسلها میشود.
پس وقتی گفته میشود که خودروهای کراس اوور روی پلتفرم خودروهای سدان ساخته میشوند یعنی موتور، گیربکس و بسیاری از قطعات زیر پوسته آنها با سدانهایی که همان خودروساز دارد یکسان هستند و تفاوت چندانی ندارند.
استفاده از پلتفرم مشترک امکان اعمال یک سری تغییرات در ابعاد خودرو را هم به خودروساز میدهد. پس لزوما نیاز نیست حتما دو خودرو هم سایز باشند. این روش از اشتراک پلتفرم با نمونه شورولت تاهو و کادیلاک اسکالید متفاوت است.
برای مثال میتوان به فولکس واگن گلف و فولکس واگن اطلس اشاره کرد. اطلس یک کراس اوور بزرگ هفت نفره و گلف یک هاچ بک کوچک است، ولی این دو خودرو از پلتفرمی مشترک استفاده میکنند.
معایب استفاده از پلتفرم مشترک
عدم استقبال بازار:
استفاده از یک پلتفرم مشترک باعث میشود که محصول جدید تا حدودی شبیه محصول قبلی شود و همین امر این خطر را پلت فرم چیست؟ به وجود میآورد مصرفکننده ترجیح بدهد تا گزینه دیگری را انتخاب نماید.
عدم توانایی در ایجاد تغییرات عمده:
پلتفرمها از قطعات ثابت و متغیری ساخته میشوند که بیشتر میتوان روی قطعات متغیر تجزیه و تحلیل انجام داد و همین امر نیاز به دقت بسیار دارد. زیرا ممکن است با تغییر در این بخشها، هماهنگی و کارایی پلتفرم تضعیف شود و علیرغم خواست و سعی و تلاش سازنده، محصول جدید به محصولی بیکیفیت با عیوب ساختاری تبدیل شود که در فضای رقابتی به معنی شکست محض میباشد.
پایین آوردن جلوه یک محصول:
برای مثال فرض کنید یک سازنده برای ساخت یک اتومبیل لوکس از پلتفرم یک اتومبیل کلاس معمولی استفاده کند. در این صورت در افکار عمومی مصرفکننده، آن محصول دیگر یک محصول لوکس نخواهد بود و حاضر به پرداخت هزینه یک خودروی لوکس برای خریداری آن نمیباشد. در صورتی که بدون مطالعه و دانش کافی نسبت به خریداری یا استفاده از یک پلتفرم اقدام شود، خطری بزرگ در کمین سازنده خواهد بود.
مرجوعی بیش از اندازه محصول:
در صورت بروز ایراد در ساختار طراحی یک محصول ممکن است پلتفرم بعد از مدتی دچار ایراد شود. حال اگر این پلتفرم در سایر محصولات سازنده هم مورد استفاده قرار گرفته باشد، آن وقت فاجعه رخ خواهد داد و میزان مراجعات مصرفکننده به چندین برابر خواهد رسید و هزینههای مالی و زمانی هنگفتی را به سازنده تحمیل میکند. مانند اتفاقی که برای شرکت تویوتا (Toyota) در بین سالهای ۲۰۰۹-۲۰۱۱ میلادی افتاد.
معرفی 4 پلتفرم معروف اتومبیل
در زیر چهار پلت فرم از کمپانی های فورد، جنرال موتورز، فولوکس واگن و فیات به همراه خودروهایی که از این پلت فرم ها استفاده می کنند آمده است:
Ford CD3 platform
این پلت فرم از سال ۲۰۰۳ تا به حال در خودروهای فورد، مزدا، لینکلن و مرکوری استفاده می شود. از این پلت فرم برای خودروهایی در کلاس کراس اوور و خودروهای سدان متوسط و خودروهای سدان لوکس استفاده می شود. همچنین این پلت فرم برای اولین بار توسط مزدا بوجود آمد. نیرو محرکه در این پلت فرم محرک جلو و چهار چرخ محرک می باشد.
اما خودروهایی که از این پلت فرم استفاده می کنند:
Ford Edge – Ford Fusion
Lincoln MKX – Lincoln MKZ
Mazda Atenza/Mazda6 – Mazda CX-9
Mercury Milan
GM Epsilon platform
این پلت فرم که جانشین GM N platform است از سال ۲۰۰۳ تا به الان به کار گرفته می شود. این پلت فرم مخصوص خودروهایی در کلاس سدان بزرگ و سدان متوسط است.
اما خودروهایی که روی این پلت فرم ساخته می شوند:
Chevrolet Malibu
Pontiac G6
Buick Regal – Buick LaCrosse
Cadillac BLS – Cadillac XTS
Saturn Aura
Opel Vectra – Opel Signum – Opel Insignia
Daewoo Alpheon
Volkswagen D1 platform
این پلت فرم که از خانواده پلت فرم های سری دی کمپانی فولوکس واگن است بیشتر برای خودروهای لوکس و مجلل استفاده می شود و خودروهایی که از این پلت فرم استفاده می کنند به شرح ذیل است:
Volkswagen Phaeton
Bentley Continental GT – Bentley Continental Flying Spur
Fiat Compact platform
این پلت فرم همانطور که از نامش پیداست مخصوص خودروهای کامپکت است که توسط کمپانی فیات ساخته شده است. فیات برای ساخت این پلت فرم ۱۰۰ میلیون یورو سرمایه گذاری کرده است. طریقه انتقال نیرو در این پلت فرم محرک پلت فرم چیست؟ جلو یا چهار چرخ محرک می باشد. خودروهایی که از این پلت فرم استفاده می کنند به شرح ذیل است:
Alfa Romeo Giulietta – Alfa Romeo Giulia
Dodge Dart
Fiat Viaggio
پلتفرم خودروی الکتریکی ولت
نمونههایی از استفاده پلت فرم یکسان و مشترک در چند محصول
در بین محصولات تولیدی در داخل کشور شاید بتوان پلت فرم چیست؟ دو خودرو پژو206 و رانا را یکی از بارزترین نمونههای استفاده از پلت فرم مشترک دانست که عملا دارای سازه و اجزای فنی یکسان اما طراحی داخلی و خارجی متفاوتی هستند(تولید رانا بر روی پلت فرم 206 اس دی).
علاوه براین محصولاتی نظیر پژو405 که به یار دیرینه و پایه و اساس بسیاری از محصولات تولیدی فعلی تبدیل شده است و سمند را میتوان نمونه دیگری از استفاده از پلت فرمهای مشترک دانست.
از نمونههای دیگر پلت فرمهای مشترک در محصولات خودروسازان جهانی میتوان به پلت فرم مشترک خودروهای تویوتا آریون و لکسس ES، هیوندای توسان و کیا اسپورتیج، مرسدس بنز GLK و کلاس c، بامو سری3 و ایکس3 اشاره کرد. که البته مرسدس GLK و C را باید (همانند بامو سری3 و ایکس3) نمونهای به معنای واقعی و کامل از استفاده هوشمندانه از پلت فرم مشترک دانست.
پلتفرم مدولار ماشین چیست؟
پلتفرم مدولار ماشین چیست؟
در بالا دیدید که خودروهایی کاملا متفاوت از هم، از پلتفرمی یکسان برخوردار بودند. چنین چیزی با کمک پلتفرمهایی موسوم به پلتفرم مدولار امکان پذیر میشود. در پلتفرم مدولار قطعات اصلی خودرو مانند محورها، سیستم تعلیق و زیر شاسی یکسان هستند.ولی سایر بخشها قابلیت تغییر را دارند.
این انعطاف پذیری سبب میشود که بتوان خودروهای مختلفی را روی یک پلتفرم تولید کرد.این خودروها می توانند در کلاسها گوناگون قرار داشته باشند و ابعاد آنها با هم فرق کند.
گرچه به کمک پلتفرمهای مدولار خودروسازان به سادگی میتوانند تنوع محصولات خود را افزایش دهند ولی ایراد این پلتفرمها در این است که محصولات یک خودروساز میتوانند بیش از هم شبیه یکدیگر شوند و این باعث میشود مشتریان به سختی متوجه تفاوت محصولات و تنوع آنها شوند.
پلتفرم MQB گروه فولکس واگن یک مثال خوب از پلتفرمهای مدولار است. این پلتفرم روی خودروهایی مختلفی مانند فولکس واگن گلف، آئودی TT و فولکس واگن Allspace استفاده شده است.
گرچه این خودروها پلتفرمی یکسان دارند ولی ابعاد آنها کاملا با هم فرق میکند. این خودروها حتی دارای عرض محور و فاصله محوری یکسان هم نیستند.
گروه فولکس واگن پلتفرمهای مدولار دیگری شامل پلتفرم MEB برای خودروهای الکتریکی و پلتفرم MLB برای خودروهای بزرگ در اختیار دارد.
خودروسازان دیگر نیز از پلتفرمهای مدولار استفاده میکنند. برای مثال سوبارو از پلتفرمی مدولار به نام Global Platform در محصولات خود استفاده خواهد کرد.این خودروساز ژاپنی ادعا میکند که این پلتفرم امکان استفاده در خودروهای هیبریدی و خودروهای برقی را هم دارد.
با اینکه اشتراک گذاری پلتفرم در بین خودروسازان روز به روز بیشتر میشود ولی جالب است بدانید که این مسئله ایده جدیدی نیست و هسته اولیه آن در دهه ۱۹۰۰ در شرکت جنرال موتورز شکل گرفت.
منظور از پلتفرم در صنعت خودروسازی چیست؟
قطعا شما هم کلمه ” پلتفرم ” را بسیار شنیدهاید؛ این کلمه در صنایع مختلف میتواند معانی متفاوتی داشته باشد اما به طور کلی پلتفرم را میتوان یک پایه و اساس از پیش طراحی شده برای ساخت و تولید در صنایع مختلف برشمرد. زمانی که میگوییم دو اتومبیل بر یک پلتفرم ساخته شدهاند در واقع این موضوع را مطرح میکنیم که خودروهای مد نظر از یک سری از تکنولوژیها و شاخصههای از پیش تعیین شده برای ساخت آنها استفاده میشود. پلتفرم در واقع شالوده و پایه طراحی یک خودرو به حساب میرود که طراحان خودرو باید از آن پیروی کنند. کمپانیهای خودروسازی بزرگ معمولا مسئول ساخت این پلتفرمها بر اساس تکنولوژی و سیستمهای موجود در صنعت اتومبیلسازی هستند؛ از همین رو فقط برخی از خودروسازان پلتفرمهای مخصوص خود را دارند و بسیاری از دیگر از نمونههای از پیش تولید شده استفاده میکنند. به همین دلیل ممکن است دو خودرو از دو کمپانی متفاوت یک پلتفرم داشته باشند.
پلتفرم خودروها شامل چه قسمتهایی میشود؟
جواب سوال بالا کمی پیچیدهتر از آن چیزی میباشد که ممکن است به ذهنمان برسد. در واقع زمانی که یک پلتفرم در حال طراحی است، شاخصههای بازار و همچنین سیستمها و فناوریهای موجود بر روی قسمتهای مختلف آن تاثیر خواهد گذاشت. همچنین کمپانیهای اتومبیلسازی، ممکن است نیاز متفاوتی نسبت به یک پلتفرم داشته باشند؛ از همین رو نمیتوان مجموعه قطعاتی را به صورت ثابت به پلتفرم القا داد. اما زمانی که به پلتفرمهای امروزی در صنعت خودروسازی نگاهی میاندازیم، متوجه خواهیم شد قطعاتی همچون پیشرانه، گیربکس یا همان جعبه دنده، شاسی و سیستم انتقال قدرت، یک پلتفرم را تشکیل دادهاند. البته پیشرانه یا همان موتور خودرو معمولا توسط خودروسازان تغییر میکند و به نحوی نمیتوان از لحاظ مکانیکی پیشرانه را جزئی از پلتفرم خودرو نام برد. در بسیاری از مواقع یک خودرو با چندین پیشرانه تولید میشود؛ به همین دلیل میتوان موتور خودروها را فقط از لحاظ فرمیک به عنوان بخشی از یک پلتفرم برشمرد.
طراحی و ساخت پلتفرمها چه فوایدی دارد؟
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که چرا خودروسازان از یک پلتفرم برای ساخت و طراحی چند اتومبیل استفاده میکنند؛ جواب این سوال ساده است و آن هم ایجاد شرایط و بستر تولید انبوه میباشد. انقلاب صنعتی در اروپا و افزایش نیاز جوامع مختلف به محصولات پیشرفته از اصلیترین دلایل بوجود آمدن تولید انبوه در صنایع مختلف بود. صنعت خودروسازی نیز از این موضوع مستثنی نیست و برای اینکه بتواند به نیاز جوامع پاسخ دهد، به یک پایه و اساس برای طراحی و ساخت محصولاتش احتیاج داشت. ساخت پلتفرمهای از پیش تعیین شده از اواسط قرن 20ام و پس از جنگ جهانی دوم سرعت گرفت؛ در ابتدا هر خودروساز فقط پلتفرمهای محصولات خودش را میساخت، اما کم کم با افزایش نیاز جوامع مختلف به وسایل نقلیه، فقط برخی از کمپانیهای فعال در این حوزه اقدام به طراحی و ساخت پلتفرمها کردند. این عمل باعث شد که طراحان و مهندسان صنعتی بر یک پایه مشخص اقدام به ساخت و تولید یک خودرو کنند و این موضوع خودروسازان اجازه میداد در حداقل زمان و با هزینهای کمتر از قبل، اقدام به تولید چند خودرو به صورت همزمان کنند.