ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟

ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟

بانک اول - ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) با ارزهایی که شما با آن‌ها آشنایی دارید تفاوت زیادی دارند.

به اشتراک بگذارید:

به گزارش بانک اول ارز دیجیتال بانک مرکزی نسخه‌های دیجیتال ارزهای فیات هستند و توسط بانک مرکزی به عنوان گونه‌ای از روش پرداخت صادر می‌شوند.

چرا بانک مرکزی مسئول انتشار ارز دیجیتال است؟

بانک مرکزی نهادی‌ست که بر ایجاد و توزیع پول نظارت دارد. مسئول سیاست‌های پولی کشور است و بر بانک‌های عضو نظارت دارد.

بانک مرکزی می‌تواند از طریق ابزارهایی مانند کاهش یا افزایش عرضه پول بر سیاست‌های پولی کشور تاثیرگذار باشد و ذخایر ارزی کشور را نگهداری می‌کند.

فدرال رزرو معروف‌ترین بانک مرکزی دنیاست و بعد از آن بانک مرکزی اروپا و بعد بانک خلق چین قرار دارند.

این کشورها اقتصاد بزرگی دارند و اقدامات بانک‌های مرکزی این کشور می‌تواند بر سیاست پولی دنیا تاثیرگذار باشد.

با وجود تمام این تعاریف، ارز دیجیتال ملی که روشی از پرداخت است باید توسط چه نهادی منتشر شود؟

ارز فیات چیست؟

پول فیات واحد پول قانونی است که توسط بانک مرکزی منتشر و حمایت می‌شود. پول فیات می‌تواند به شکل اسکناس و یا پول الکترونیکی باشد (اعتبار بانکی).

مهم‌ترین اهرم بانک مرکزی سیاست‌ عرضه پول است و به بانک مرکزی اجازه می‌دهد نقدینگی و نرخ بهره را کنترل کند.

ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟

ارزهای دیجیتال بانک‌ مرکزی با ارزهای دیجیتالی که ما می‌شناسیم تفاوت دارند.

این ارزها کاملا در مدار سیستم مالی سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و تحت پشتوانه ارز فیات یا طلا باقی می‌مانند. این ارزها بر خلاف ماهیت ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز تحت کنترل دولت‌ها قرار دارند.

یک اکانت توئیتری در رابطه با ارز دیجیتال بانک مرکزی نوشته بود: آن‌ها توسط دولت‌ها اداره می‌شود چیزی که در هیچ کدام از ارزهای دیجیتال دیگر نمی‌بینید.

ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز مانند بیت‌کوین انتقادی به سیستم پولی انحصاری هستند. بانک‌های مرکزی سیستم پولی را در اختیار دارند و برای حفظ این سیستم هم تلاش می‌کنند.

هدف رمزارزها این است که یک سیستم مالی جدید ایجاد کنند و به نظر می‌رسد با سرعت فراگیر شدن این بازار تغییر سیستم مالی اجتناب نا‌پذیر است.

در اوایل سال ۲۰۱۹ بانک تسویه بین‌الملل (سازمانی سوئیسی متشکل از ۶۰ بانک مرکزی جهان) تحقیقی منتشر کرد که نشان می‌دهد اکثر قابل توجهی از بانک‌های مرکزی جهان در حال تحقیق در مورد توسعه ارزهای دیجیتال هستند.

همه ارزهای بانک مرکزی شبیه هم هستند؟

دو دسته ارز دیجیتال بانک مرکزی وجود دارد.

مورد اول یک نوع راه پرداخت برای پرداخت‌های بین بانکی و تسویه اوراق بهادار است.

دومی ارز دیجیتال بانک مرکزی برای استفاده عموم مردم است. ارز دیجیتال بانک مرکزی که توسط عموم مردم استفاده می‌شود می‌تواند سیستم پرداخت دنیا را تغییر دهد.

نمی‌توان به طور ‌دقیق پیش‌بینی کرد که ارز دیجیتال بانک مرکزی کشورها چه ویژگی‌هایی دارد.

بزرگ‌ترین ارزهای دیجیتال بانک مرکزی

با افزایش ارزش بازار رمزارزها دولت‌ها و نهادهای نظارتی بازار رمزارزها را بیشتر از گذشته تحت نظارت می‌گیرند.

این روزها دو اقتصاد بزرگ جهان یعنی چین و آمریکا در حال تحقیق بر روی ارزهای دیجتال هستند و حتی چین یوان دیجیتال را به صورت آزمایشی عرضه کرده است.

چین از سال ۲۰۱۴ در حال توسعه ارز دیجیتال ملی خود است. یوان دیجیتال یک پروژه بلاکچین غیرمتمرکز نیست بلکه یک پایگاه داده متمرکز است که تمام تراکنش‌های شبکه را ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ ثبت و ردیابی می‌کند.

چین نسخه آزمایشی یوان دیجیتال را قبلا آزمایش کرده گفته این ارز توسط اسکناس یوان پشتیبانی می‌شود.

همه انتظار دارند یوان دیجیتال اولین ارز دیجیتال بانک مرکزی در دنیا باشد که به طور کامل شروع به کار می‌کند.

جروم پاول، رئیس فدرال رزرو اعلام کرد که آمریکا در حال توسعه ارز دیجیتال خود است و احتمالا به زودی ساختار این ارز را منتشر خواهد کرد.

آمریکا گفته به جای پیشتاز بودن بر درست بودن پروزه ارز دیجیتال خود تمرکز کردیم.

فدرال رزرو بوستون این پروژه را رهبری می‌کند و با بانک تسویه جهانی در ارتباط است.

ارز دیجیتال ملی چیست؟

در یادداشت گذشته در رابطه با ارز دیجیتال ملی که این روزها توسط مقامات بانک مرکزی ایران مطرح شده است، به بررسی شرایط این نوع از رمز ارزها در جهان پرداختیم ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ و در این یادداشت قصد داریم جنبه های مختلف ایجاد این ارز در ایران را بررسی کنیم.

به گزارش سیناپرس، ارزهای دیجیتال ملی یا همان ( CBDC (Central Bank Digital Currency نوعی از ارزها هستند که خاصیت متمرکز داشته و عموم افراد و یا جامعه نقشی در استخراج و تولید آن ندارند و دولت‌ ها می‌ توانند روی آنها کنترل داشته باشند. هدف از کنترل دولتی این نوع ارزها جلوگیری از پول ‌شویی و کاهش مخاطرات ناشی از سیستم غیرمتمرکز و غیر قابل کنترل است. در کشور ما هدف دولت از تلاش برای پی ‌ریزی طرح ارز دیجیتال ملی این است که با شفاف سازی نقل و انتقالات، موجب جلوگیری از بسیاری از مشکلات احتمالی شود.

هدف از راه اندازی ارز دیجیتال ملی

شرکت خدمات انفورماتیک همگام با سیاست‌های کلان بانک مرکزی جمهوری اسلامی، با ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ تشکیل کارگروه ‌های تخصصی و راه اندازی آزمایشگاه‌ های فنی، گونه ‌های مختلف ارز دیجیتال را تولید و کاربری آن ها را در مقیاس آزمایشی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.

ارز دیجیتال ملی چه سودی برای دولت ها دارد ؟

هدف از توسعه‌ زیرساخت ارز دیجیتال ملی بر پایه ریال، امکان‌سنجی و ارزیابی قابلیت‌ های این فناوری در تسهیل مبادلات اقتصادی، افزایش شفافیت و توسعه خدمات مالی و پرداخت در نظام بانکی کشور است.

بر اساس گزارش شرکت خدمات انفورماتیک، این زیرساخت می‌ تواند ارز دیجیتال ملی را به پشتوانه‌ پول ملی کشور تبدیل کرده و در فاز اول در اختیار بانک ‌های تجاری کشور قرار دهد تا از آن به‌عنوان توکن و ابزار پرداخت برای تبادلات، تسویه‌ بین بانکی و توسعه‌ خدمات خود بهره گیرند. به این ترتیب، بانک‌ها قادر خواهند بود با تعریف انواع قرارداد‌های هوشمند در این بستر، به توسعه و بهبود زیرساخت خدمات مالی و پرداختی خود، از جمله خدمات مبتنی برکیف پول و پرداخت‌ های خرد اقدام کنند.

اوایل اردیبهشت ماه وزیر ارتباطات اسبق نیز از آماده‌ شدن مدل آزمایشی این ارز رمز پایه خبر داده بود. در آن زمان بر اساس مصوبه‌ بانک مرکزی، استفاده از ارزهای رمزنگاری ‌شده مثل بیت‌ کوین، ممنوع، اما اعلام شد که این تصمیم بدین منظور نیست که به‌ کارگیری ارز دیجیتال در توسعه‌ داخلی ممنوعیت یا محدودیت دارد. البته نگرانی ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ بانک مرکزی ناشی از خروج ارز و آسیب دیدن مردم و موضوعات این ‌چنینی بود چراکه بیت‌کوین تنها ارز دیجیتال موجود در بازار نیست و آینده چهارچوب و پیکره‌ اینترنت دنیا مبتنی بر بلاک ‌چین خواهد بود.

به باور کارشناسان، رمز ارز با ریال دیجیتال هم به لحاظ زیرساخت، هم به لحاظ شیوه تولید و هم به لحاظ گردش پولی و اداره آن بسیار متفاوت است. چرا که همانند تعریف ابتدایی چگونگی استخراج رمزارز، این فعالیت با انتشار پول رسمی حتی به شکل دیجیتال، بسیار متفاوت است مگر آنکه رمز ارز جدیدی ساخته و استخراج و نام آن ریال دیجیتال ایران و با نظارت و دخالت مستقیم بانک مرکزی کشور باشد.

در این میان موضوع اصلی چگونگی تدوین سیاست پولی و ارزی کشور است. باید توجه داشت پول رسمی کشور از نوع اعتباری و دارای ساز و کار خاص خود است اما استخراج رمز ارز نه اعتباری بلکه مستلزم صرف هزینه حقیقی است. ساده ترین مثال نزدیک به این تعریف شاید تلاش برای استخراج طلا و ضرب سکه باشد که به خودی خود دارای ارزش است. لذا اداره پول اعتباری با اداره پول دارای ارزش ذاتی بسیار متفاوت و مستلزم مطالعات عمیق و داشتن تخصص کافی و فنی در این حوزه است.

*دکتر پوریا جهانبخشیان- مدرس گروه بازرگانی و امور مالی دانشگاه دولتی قبرس
مشاور و تحلیل گر بانک سوییس کوت در بخش بازار سهام و فارکس

ارز دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد؟

با ادامه گسترش اقتصاد دیجیتال، استفاده از ارز دیجیتال نیز به‌سرعت در حال افزایش است. ارز دیجیتال پولی است که به شکل الکترونیکی در ازای کالاها و خدمات بدون استفاده از پول فیزیکی مانند اسکناس کاغذی یا سکه مبادله می‌شود.

همان‌طور که فناوری درحال‌ رشد و تکامل است، ارز دیجیتال نیز به طور پیوسته جایگزین پول فیزیکی می‌شود. در ادامه این مقاله از آکادمی تبدیل آنچه باید در مورد انواع ارزهای دیجیتال و مزایا و معایب رمز ارزها بدانید را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

در این مقاله میخوانید:

ارز دیجیتال: آینده پول شما

به هر ارزی که منحصراً به‌صورت الکترونیکی در دسترس است، ارز دیجیتال اطلاق می‌شود. در حال حاضر نسخه‌های الکترونیکی ارز یا همان ارز دیجیتال در سیستم‌های مالی اکثر کشورها بسیار رایج است. به‌عنوان‌مثال، در ایالات متحده، پول فیزیکی در گردش در ایالات متحده تنها حدود یک‌دهم عرضه کلی پول است و مابقی در انواع سپرده‌های بانکی به‌صورت الکترونیکی نگهداری می‌شود.

آنچه ارز دیجیتال را از ارزهای الکترونیکی موجود در حساب‌های بانکی متمایز می‌کند این است که این نوع ارزها هرگز شکل فیزیکی به خود نمی‌گیرد. در حال حاضر، شما می‌توانید با مراجعه به یک دستگاه خودپرداز ارز الکترونیکی خود را به ارز فیزیکی تبدیل کنید اما در مورد ارزهای دیجیتال این امر میسر نیست و ارز دیجیتال هرگز شکل فیزیکی به خود نمی‌گیرد. ارز دیجیتال همیشه در یک شبکه کامپیوتری باقی می‌ماند و از طریق ابزارهای دیجیتال مبادله می‌شود.

ارزهای دیجیتال همانند ریال و دلار پول‌هایی هستند که با سازِکار مختلفی ایجاد و توزیع می‌شوند. فرایند خلق برخی از این پول‌ها مانند بیت کوین با ماینینگ (استخراج) انجام می‌شود و برای تعدادی دیگر از آن‌ها، تمامی سکه‌ها از قبل به‌صورت استخراج شده در شبکه خرید و فروش قرار می‌گیرند.

آشنایی با ارزهای دیجیتال

ایده شکل‌گیری ارزهای دیجیتال از دو مشکل بزرگ «اعتماد به شخص ثالث» و «دوباره خرج کردن» ریشه می‌گیرد. هنگامی که شما از بانک‌ها برای انتقال پول و نگهداری آن استفاده می‌کنید، در واقع به آن بانک اعتماد کرده‌اید. حتی اگر کلی‌تر به ماجرا نگاه کنید، اعتماد برای پیش‌بردن بسیاری از کارهایتان ضروری است.

ارزهای دیجیتال یا رمز ارزها (ارزهای رمزگذاری شده) برایندهایی هستند که امکان پرداخت‌های امن آنلاین توسط «توکن‌های» مجازی را فراهم می‌کنند. توکن‌ها دارای طیف وسیعی از توابع بالقوه هستند که به‌وفور در حیطه ارزهای دیجیتال شنیده می‌شوند. در عمل تمام دارایی‌های رمزگذاری شده را می‌توان به‌عنوان کوین و توکن توصیف کرد.

انواع ارزهای دیجیتال

اولین ارز دیجیتال مبتنی بر بلاک چین، بیت کوین بود که همچنان محبوب‌ترین و باارزش‌ترین آن باقی‌مانده است. امروزه هزاران ارز دیجیتال جایگزین با عملکردها و مشخصات مختلف وجود دارد. برخی از این رمز ارزها کلون یا فورک بیت کوین هستند، درحالی‌که برخی دیگر ارزهای جدیدی هستند که از ابتدا ساخته شده‌اند.

بیت کوین در سال ۲۰۰۹ توسط فرد یا گروهی با نام مستعار «ساتوشی ناکاموتو» راه‌اندازی شد. تا اول نوامبر ۲۰۲۱، بیش از ۱۸٫۸ میلیون بیت کوین با ارزش کل بازار حدود ۱٫۲۲ تریلیون دلار در گردش بود که این رقم مرتباً به‌روزرسانی می‌شد. تنها ۲۱ میلیون بیت کوین وجود خواهد داشت که هم از تورم و هم از اعمال‌نفوذها جلوگیری می‌کند.

برخی از ارزهای دیجیتال رقیب نیز که به دلیل موفقیت بیت کوین به وجود آمدند و به آلت کوین معروف هستند، عبارت‌اند از Solana (سولانا)، Litecoin (لایت کوین)، Ethereum (اتریوم)، Cardano (کاردانو) و EOS (ایاس). تا نوامبر ۲۰۲۱، ارزش کل همه ارزهای دیجیتال موجود بیش از ۲٫۷ تریلیون دلار است. بیت کوین در حال حاضر تقریباً ۴۲٪ از ارزش کل این مقدار را تشکیل می‌دهد.

مزایا و معایب ارزهای دیجیتال

مانند تمام فناوری‌ها، در مورد ارزهای دیجیتال نیز در کنار حل برخی از مشکلات مرتبط با پول سنتی، نگرانی‌ها و اشکالاتی نیز وجود دارد.

مزایای استفاده از ارز دیجیتال

• ارز ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ دیجیتال زمان تراکنش را سرعت می‌بخشد. زیرساخت سیستم مالی مدرن از شبکه پیچیده‌ای از شرکت‌کنندگان تشکیل شده است. در برخی موارد، مانند یک سیستم دفتر کل دیجیتال کاملاً غیرمتمرکز، دو طرف می‌توانند مستقیماً بدون هیچ واسطه بانک یا مؤسسه مالی معاملات تجاری را انجام دهند. این مزیت از بازه‌های زمانی طولانی تسویه پرداخت که معمولاً روزها یا حتی هفته‌ها طول می‌کشد، جلوگیری می‌کند.
• ارزهای رمزنگاری شده این نوید را می‌دهند که انتقال مستقیم وجوه بین دو طرف را بدون نیاز به شخص ثالث قابل‌اعتماد مانند یک بانک یا شرکت اعتباری آسان‌تر می‌کنند. در عوض این انتقال‌ها با استفاده از کلیدهای عمومی و کلیدهای خصوصی و اشکال مختلف سیستم‌های تشویقی، مانند اثبات کار یا اثبات سهام، تضمین می‌شوند.
• پول فیزیکی مشکلات امنیتی دارد. خطر سرقت، جعل و نیاز به ذخیره‌سازی فیزیکی در بانک را می‌توان با ارز دیجیتال کاهش داد یا از بین برد.
• ارز دیجیتال می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد. با حذف همه واسطه‌ها یا برخی از آنها، کارمزد تراکنش‌های مرتبط با پرداخت‌های دیجیتالی را می‌توان تا حد زیادی کاهش داد. این امر به‌ویژه در مورد هزینه‌های بالای مربوط به جابه‌جایی بین مرزی پول کاربرد دارد.
• در سیستم‌های ارزهای دیجیتال مدرن، «کیف پول» یا آدرس حساب کاربر دارای یک کلید عمومی است، درحالی‌که کلید خصوصی تنها برای مالک شناخته شده است و برای امضای تراکنش‌ها استفاده می‌شود. انتقال وجه با حداقل کارمزد تکمیل می‌شود و به کاربران امکان می‌دهد از کارمزدهای سنگینی که بانک‌ها و مؤسسات مالی برای حواله‌های سیستمی دریافت می‌کنند، اجتناب کنند.

معایب استفاده از ارزهای دیجیتال

• ماهیت نیمه ناشناس تراکنش‌های ارزهای دیجیتال، آنها را برای انبوهی از فعالیت‌های غیرقانونی، مانند پول‌شویی و فرار مالیاتی، مناسب می‌کند. بااین‌حال، طرف‌داران ارزهای دیجیتال اغلب برای ناشناس بودن آنها ارزش زیادی قائل هستند و به مزایای حفظ حریم خصوصی مانند محافظت از افشاگران (شخصی که در مورد یک شخص یا سازمانی که در یک فعالیت غیرقانونی فعالیت می‌کند اطلاع می‌دهد) یا فعالانی که تحت تعقیب حکومت‌های سرکوبگر زندگی می‌کنند، اشاره می‌کنند. برخی از ارزهای دیجیتال خصوصی‌تر از بقیه هستند. به‌عنوان‌ مثال، بیت کوین یک انتخاب نسبتا ضعیف برای انجام تجارت غیرقانونی آنلاین است، زیرا تحلیل های قانونی بلاک چین بیت کوین به مقامات کمک کرده تا مجرمان را دستگیر و محاکمه کنند. با این حال، ارزهای دیجیتال دیگری برای حفظ حریم خصوصی مانند (دش) Dash، (مونرو) Monero یا (زی کش) ZCash وجود دارند که ردیابی آنها بسیار دشوارتر است.

• از آنجا که ارز دیجیتال یک فناوری محاسباتی است، از هک و سایر جرایم سایبری مصون نیست. اگر یک اقتصاد ارز دیجیتال را بپذیرد، ثبات مالی و امنیت ملی می‌تواند به یک خطر امنیت سایبری تبدیل شود.
• ارز دیجیتال هزینه‌های تراکنش سنتی را کاهش می‌دهد، اما مجموعه هزینه‌های منحصربه‌فرد خود را به همراه دارد. هزینه‌های امنیت سایبری یکی از این موارد است. برای مثال، بسیاری از کاربران ارزهای دیجیتال، دارایی‌های دیجیتال خود را در یک کیف پول رمزنگاری ذخیره می‌کنند، قطعه‌ای از سخت‌افزار که می‌توان آن را از اینترنت جدا کرد (معروف به کیف ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟ پول سرد). پرداخت‌های مبتنی بر بلاک چین نیز باید هزینه‌های مرتبط با محاسبه تراکنش را بپردازند.
• ارز دیجیتال چالش‌های جدیدی را برای تنظیم‌کننده‌ها و سیاست‌گذارانی که برای تضمین ثبات مالی در تلاش هستند، ایجاد می‌کند.

نکات خاص در مورد ارزهای دیجیتال

مرکز جذابیت و عملکرد بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، فناوری بلاک چین است که برای نگه‌داشتن یک دفتر کل آنلاین از تمام تراکنش‌هایی که تاکنون انجام شده است استفاده می‌شود، بنابراین ساختار داده‌ای برای این دفتر کل ارائه می‌دهد که کاملاً امن، به اشتراک گذاشته شده و مورد توافق است. توسط کل شبکه یک گره منفرد، یا رایانه‌ای که یک کپی از دفتر را نگهداری می‌کند. هر بلوک جدیدی که ایجاد می‌شود باید قبل از تأیید توسط هر گره تأیید شود که جعل تاریخچه تراکنش‌ها را تقریباً غیرممکن می‌کند.

بلاک چین‌های ارزهای دیجیتال می‌توانند بسیار امن باشند، اما سایر جنبه‌های اکوسیستم ارزهای دیجیتال، از جمله صرافی‌ها و کیف پول‌ها، از خطر هک مصون نیستند. در تاریخ ۱۰ ساله بیت کوین، چندین صرافی آنلاین موضوع هک و سرقت بوده‌اند که گاهی اوقات میلیون‌ها دلار ارز دیجیتال به سرقت رفته است.

بسیاری از کارشناسان فناوری اطلاعات بلاک چین را دارای پتانسیل جدی برای استفاده‌هایی مانند رأی‌گیری آنلاین و تأمین مالی جمعی می‌دانند و مؤسسات مالی بزرگ مانند JPMorgan Chase (JPM) پتانسیل کاهش هزینه های تراکنش را با ساده‌سازی پردازش پرداخت می‌دانند. در صورت عدم وجود نسخه پشتیبان از کلید خصوصی، موجودی ارز دیجیتال که در یک پایگاه‌ داده مرکزی ذخیره می‌شود، می‌تواند با پاک شدن یا ازبین‌رفتن هارددیسک از بین برود. درعین‌حال، هیچ مقام مرکزی، دولت یا شرکتی وجود ندارد که به وجوه یا اطلاعات شخصی شما دسترسی داشته باشد.

بااین‌وجود، بسیاری از ناظران مزایای بالقوه‌ای را در ارزهای دیجیتال می‌بینند، مانند امکان حفظ ارزش در برابر تورم و تسهیل مبادله درحالی‌که حمل‌ونقل و تقسیم آنها آسان‌تر از فلزات گران‌بهاست و ماهیت آنها نیز خارج از نفوذ بانک‌های مرکزی و دولت‌هاست.

یکی از نگرانی‌های موجود در مورد ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین این است که این ارزها ریشه در هیچ کالای مادی ندارند. بااین‌حال، برخی تحقیقات مشخص کرده‌اند که هزینه تولید یک بیت کوین که به مقدار فزاینده‌ای انرژی نیاز دارد، به طور مستقیم با قیمت بازار آن مرتبط است.

سخن آخر

ارز دیجیتال این پتانسیل را دارد که طرز تفکر جامعه در مورد پول را کاملاً تغییر دهد. ظهور بیت کوین، اتریوم و هزاران ارز دیجیتال دیگر که فقط به شکل الکترونیکی وجود دارند، بانک‌های مرکزی جهانی را به تحقیق درباره نحوه عملکرد ارزهای دیجیتال ملی سوق داده است. در این مقاله با تعریف کلیات ارزهای دیجیتال و مزایا و معایب و کاربردشان با شما همراه بودیم.

سؤالات متداول

رمزارز چیست؟

ارزهای دیجیتال سیستم‌هایی هستند که امکان پرداخت‌های امن آنلاین را فراهم می‌کنند که بر حسب «توکن‌»های مجازی تعریف می‌شوند.

چگونه ارز دیجیتال بخریم؟

هر سرمایه‌گذاری می‌تواند از طریق صرافی‌های رمزنگاری، اپلیکیشن‌ها و… ارز دیجیتال خریداری کند. شما می‌توانید با ثبت‌نام و احراز هویت در صرافی ارز دیجیتال تبدیل، به‌سادگی به خرید و فروش ارزهای دیجیتال بپردازید.

محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال کدام‌اند؟

بیت کوین محبوب‌ترین ارز دیجیتال است و پس از آن سایر ارزهای دیجیتال مانند اتریوم، بایننس کوین، سولانا و کاردانو قرار دارند.

ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) Central Bank Digital Currencies چیست؟

ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) نوعی دیجیتال از ارز فیات است. به همین ترتیب ، با مقررات دولتی به عنوان پول تاسیس می شود.

رویکرد برای طراحی CBDC بسته به کشور صادر کننده احتمالاً بسیار متفاوت خواهد بود. برخی از پیاده سازی ها احتمالاً مبتنی بر بلاکچین یا نوع دیگری از فناوری دفتر توزیع شده (DLT) خواهد بود ، در حالی که سایر موارد احتمالاً فقط یک پایگاه داده متمرکز هستند. موارد مبتنی بر بلاکچین از یک رمز برای نشان دادن شکل دیجیتالی ارز فیات استفاده می کنند.

اگرچه می توانیم استدلال کنیم که CBDC ها از رمزارزی مانند بیت کوین الهام گرفته اند ، اما آنها کاملا متفاوت هستند. CBDC ها توسط یک ایالت صادر می شوند و توسط یک دولت قانونی می شوند.

رمزارزهایی مانند بیت کوین بدون مرز هستند و توسط هیچ ایالت یا نهاد متمرکز صادر نمی شوند.

بسیاری از بانک های مرکزی در حال بررسی یا حتی آزمایش فعال اثبات مفهوم CBDC هستند.

چین از سال 2014 در حال کار بر روی پروژه ای تحت عنوان DC / EP به معنای ارز دیجیتال / پرداخت الکترونیکی است. یک آزمایش برای یوان دیجیتال قبلاً در شهرهای مختلف انجام شده است. بانک مرکزی اروپا (ECB) گزارشی را در اکتبر سال 2020 منتشر کرده که پیشنهاد یورو دیجیتال را داده و محاسن چنین ارز دیجیتالی را ارزیابی کرده است.

درک ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)

از دیدگاه فناوری ، CBDC اساساً یک پایگاه داده است که توسط دولت (یا نهادهای احتمالاً تأیید شده در بخش خصوصی) اداره و کنترل می شود. به همین دلیل CBDC یک پایگاه داده مجاز است ، زیرا فقط بازیگران تأیید شده توانایی انجام معامله در شبکه را دارند.

به همین ترتیب ، نهاد متمرکز کنترل کننده پایگاه داده همچنین توانایی جلوگیری از انجام معاملات ، برگرداندن معاملات ، “مسدود کردن” وجوه یا آدرس های لیست سیاه را دارد.

بسیاری از CBDC ها احتمالاً با استفاده از بلاکچین های خاص خود کار خواهند کرد. با این حال ، برخی از آنها ممکن است از طریق بلاکچین های عمومی منتشر شوند. توصیف کلی نحوه کار CBDC تا حدودی دشوار است ، زیرا هر کشور رویکرد متفاوتی دارد. به احتمال زیاد آنها این فناوری را متناسب با نیازهای خاص خود تنظیم می کنند

مزایای ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)

ممکن است قبلاً عبارت “banking the unbanked” در رابطه با رمزارزها را شنیده باشید. اگرچه این ایده جذابیت خاصی دارد ، اما CBDC می تواند بهتر از رمزارزهای غیرمتمرکز مانند بیت کوین به این هدف دست یابد.

مزیت دیگر پیشرفت فن آوری این است که تغییرات اساسی سیستم پول را می تواند به همراه داشته باشد.با این سیستم جدید انتقال پول چند ثانیه طول می کشد. ولی با سیستم مالی پیچیده فعلی ، ارسال پول می تواند چندین روز طول بکشد.

در طی پاسخ های اقتصادی به بیماری همه گیر COVID ، مشاهده کرده ایم که بانک های مرکزی باید سریعتر از هر زمان دیگری اقدام کنند. CBDC ممکن است بانکهای مرکزی و مؤسسات مالی را قادر سازد تغییرات سیاست پولی را سریع تر از هر زمان دیگری اعمال کنند. این امر امکان تغییر اساسی در نحوه عملکرد بانکداری مرکزی را دارد.

CBDC همچنین پیگیری فعالیت های غیرقانونی را برای دولت ها و بانک های مرکزی آسان تر می کند.

CBDCs در مقابل پول های ثابت

از لحاظ عملکردی ، تا حدی شبیه هم هستند و هر دو نشان دهنده پول فیات هستند.

CBDCs در مقابل رمزارزها

همانطور که قبلاً اشاره کردیم ، CBDC ها با رمزارزها متفاوت هستند. CBDC توسط بانک مرکزی صادر می شود و از طرف دولت مجوز قانونی صادر می شود. می توانید به یک CBDC مانند اسکناس فکر کنید، این یک واحد حساب ، یک وسیله پرداخت و یک ذخیره ارزش است.

رمزارزهای واقعی مانند بیت کوین کاملاً متفاوت هستند. آنها توسط یک دولت صادر نشده اند و واقعاً خود را درگیر مرزهای ملی نمی کنند. آنها بدون نیاز به شخص ثالث و مقاوم در برابر سانسور هستند. علاوه بر این ، هیچ شخص یا سیستم متمرکز کنترل کننده شبکه وجود ندارد. هیچ کس نمی تواند آدرس Bitcoin شما را از ارسال تراکنش به آدرس Bitcoin دیگر در لیست سیاه قرار دهد.

خب، کدوم بهتره؟ بستگی به مورد استفاده دارد. این واقعیت که یک شخص می تواند بیت کوین را بدون هیچ واسطه یا کسی که توانایی سانسور معامله را دارد برای فرد دیگری ارسال کند ، ایده قدرتمندی است. در عین حال ، نقاط ضعفی هم دارد. اگر بخش عظیمی از پول به سرقت برود چطور؟ اگر فرد به طور تصادفی پس انداز زندگی خود را به آدرس اشتباهی بفرستد ، چه می شود؟

گاهی اوقات ، داشتن یک قدرت برای برگرداندن معاملات یا آدرس های لیست سیاه برای یک نهاد مفید است. در سایر مواقع ، بهره مندی از مزایایی که یک شبکه غیرمتمرکز مانند بیت کوین می تواند به جهانیان ارائه دهد ، مفیدتر است.

به طور خلاصه می توان گفت که ارزهای دیجیتال بانک مرکزی نوعی دیجیتال از پول فیات است. بسیاری از پیاده سازی های CBDC به احتمال زیاد از فناوری بلاکچین استفاده می کنند و راه را برای عموم برای پرداخت دیجیتال فراهم می کنند.

رازی به نام رمزریال! / رمزارز ملی یا رمزارز چینی؟

آنقدر که هیچ اطلاعاتی در رابطه با رمزریال نیست این محصول جدید بانک مرکزی به یک راز بدل شده اما دیروز رئیس بانک مرکزی گفت رمزریال تا شهریور منتشر می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از تجارت‌نیوز، اطلاعات زیادی در رابطه با رمزریال موجود نیست و به غیر از تاریخ عرضه‌اش ابهامات و سوالات زیادی در رابطه با این محصول جدید بانک مرکزی وجود دارد. سوالات آنقدر زیاد است که ساعت‌ها می‌شود پرسید. مثلا روی چه بستری منتشر می‌شود؟ تکنولوژی آن چیست؟ یا اصلا فایده رمزریال چیست؟مهم‌ترین سوال که هنوز پاسخی برای آن وجود ندارد فایده رمزریال است. می‌گویند قرار است به عنوان ابزاری برای پرداخت‌های خرد عمل کند اما زمانی که پرداخت الکترونیک کارایی دارد چرا مردم باید دوباره‌کاری کنند و از رمزریال استفاده کنند. اگرچه بانک مرکزی هیچگاه این سوال را پاسخ نداده اما جواب روشن است. بلاکچین شفافیت دارد و هزینه تراکنش آن به مراتب پایین‌تر از پرداخت الکترونیک است. از طرفی استفاده از این ابزار نیازمند کارت بانکی ندارد و هر کسی که یک کیف پول رمزارز داشته باشد می‌تواند از رمزریال استفاده کند.

رمزریال چیست؟

بیایید اول رمزریال را بشناسیم تا بعد بتوانیم بفهمیم که چه کاربردی دارد. بگذارید همان اول خیالتان را راحت کنم. رمزریال، ارز دیجیتال نیست بلکه در دسته رمزارزهای بانک مرکزی قرار می‌گیرد. این یعنی متمرکز است و از سمت نهاد خاصی کنترل و عرضه می‌شود. در حالی که سایر رمزارزها مانند بیت‌کوین متمرکز و قابل کنترل نیستند.

عملا رمزریال همان اسکناس توی جیب شماست. با این تفاوت که دیجیتالی و باید آن را در کیف پول‌های الکترونیک نگهداری کنید. پشتوانه‌اش ریال است و توسط بانک مرکزی کنترل و عرضه می‌شود. مثلا می‌توانید از آن برای پرداخت‌های کوچک مانند خرید بلیط اتوبوس یا پرداخت کرایه تاکسی استفاده کنید. البته جاهایی هم اعلام شده که قرار است رمزریال به عنوان ابزاری برای انتقال پول بین بانکی هم مورد استفاده قرار بگیرد.

رمزارز چینی یا رمزارز ملی؟

آنچه از پروژه رمزریال می‌توان فهمید این است که این پروزه از رمزارز ملی چین الگوبرداری شده است. البته مدیران بانک مرکزی هیچ وقت در این رابطه ادعایی نکردند اما بیایید نگاهی به رمزارز چینی و شباهت‌های این رمزارز با رمزریال بیاندازیم.

رمزارز چینی نوعی e-CNY یعنی نسخه دیجیتالی از پول ملی چین (RMB) است که توسط بانک مردمی چین (PBOC) صادر می‌شود. این ارز دیجیتال عمدتا برای معاملات خرده‌فروشی در مقیاس کوچک طراحی شده است. یوان دیجیتال بخشی از پایه پولی (MO) کشور را تشکیل می‌دهد. یعنی این ارز دیجیتال پول نقد محسوب می‌شود. رمزریال هم دقیقا همین ویژگی‌ها را دارد.

هر دوی این رمزارزهای بانک مرکزی بستر بلاکچین خصوصی دارند و هنوز تکنولوژی این بسترها معلوم نیست. ایجاد بسترهای خصوصی به این دلیل است که توانایی کنترل پول وجود داشته باشد و اگر از بسترهای غیرمتمرکز استفاده می‌کردند توانایی کنترل از بین می‌رفت. این درحالیست که ذات رمزارزها عدم تمرکز است و برای همین حساب رمزارزها بانک مرکزی را از سایر ارزهای دیجیتال جدا می‌کنند.

یوان دیجیتال همان واحد پول رسمی چین است. برخلاف همه ارزهای دیجیتال، یوان دیجیتال پولی با نرخ مبادله ثابت است نه یک ارز شناور آزاد که ارزش آن توسط عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. ارزش یوان دیجیتال با توجه به ارزش RMB و سیستم تجارت خارجی چین (CFETS) که شامل دلار و یورو است تعیین می‌شود. رمزریال هم دقیقا همین ویژگی را دارد، البته در این موارد نمی‌توان خرده‌ای از بانک مرکزی گرفت چون چاره‌ای جز این نیست.

اگرچه ویژگی‌های این دو رمزارز تقریبا یکی است اما تفاوت جای دیگر نمایان می‌شود. یوان دیجیتال در فاز آزمایشی خود ۲۶۰ میلیون کاربر جذب کرده و در المپیک زمستانه به صورت عمومی عرضه می‌شود اما حتی اگر همه مردم ایران از رمزریال استفاده کنند نهایتا ۸۰ میلیون کاربر خواهد داشت.

یوان دیجیتال در ۱۲ شهر چین برای پرداخت استفاده می‌شود و در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۴۰ میلیون چینی از این رمزارز استفاده کردند اما رمزریال هنوز در جد حرف است.

تعارض منافع

تا جایی که ما می‌دانیم قرار است بانک مرکزی رمزریال را عرضه کند و بانک‌های دیگر هم در این کار به بانک مرکزی کمک می‌کنند. یعنی سایر بانک‌ها بازوی عرضه رمزریال می‌شوند. اما به نظر شما رمزریال با پرداخت متولیان پرداخت الکترونیک تعارض منافع ندارد؟

هنوز هیچی معلوم نیست اما این سوال که با روی کار آمدن رمزارز بانک مرکزی پرداخت الکترونیک که در حال حاضر کار رمزریال را انجام می‌دهد چه می‌شود؟ صنعتی که گردش مالی بالایی دارد.