انواع شاخص های بورس

mehdi afzalian گفت:

معرفی انواع شاخص های بورس

معرفی انواع شاخص های بورس | اگر کم و بیش پیگیر اخبار بورس باشید به احتمال زیاد اصطلاح «شاخص بورس» و اخباری مانند: «شاخص بورس با ۵۰۰ واحد رشد به ۷۵۰۰۰ واحد رسید» را بارها شنیده‌اید. شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که این شاخص چیست و نوسانات عدد این شاخص چه معنایی دارند؟ در […]

معرفی انواع شاخص های بورس | اگر کم و بیش پیگیر اخبار بورس باشید به احتمال زیاد اصطلاح «شاخص بورس» و اخباری مانند: «شاخص بورس با ۵۰۰ واحد رشد به ۷۵۰۰۰ واحد رسید» را بارها شنیده‌اید. شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که این شاخص چیست و نوسانات عدد این شاخص چه معنایی دارند؟

در این قسمت از نتورک نیوز به زبان ساده این مفهوم را برایتان توضیح می‌دهیم.

بورس چیست؟

شاید بهتر باشد قبل از توضیح شاخص بورس، اندکی به خود بورس بپردازیم. بورس، بازاری برای مبادله بین خریدار و فروشنده است که در آن سهام شرکت‌های مختلف خرید و فروش می‌شود.

واژه «شاخص» ترجمه کلمه انگلیسی (Index) است. این واژه در مفهوم کلی به معنای نماگر یا نشانگر و بیانگر عددی است که شما با استفاده از آن می‌توانید تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغییر را طی یک بازه زمانی خاص، مشاهده کنید. در واقع با بررسی یک شاخص می‌توانید وضعیت و نوسانات متغیرهای مورد بررسی آن شاخص را ببینید.

شاخص بورس چیست؟

شاخص‌های بورس در واقع معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آن‌ها، می‌توان وضعیت گذشته و حال بورس را از جنبه‌های مختلف، ارزیابی و حتی با کمک روش‌های نموداری روند آینده بورس را پیش‌بینی کرد.
بنابراین طبیعتا با توجه به نقش بسیار مهمی که شاخص‌های بورس، در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران ایفا می‌کنند، نوسانات شاخص‌ها نیز برای سرمایه‌گذاران بسیار حائز اهمیت است. شاخص‌های بورس، انواع مختلفی دارند که هر کدام، وضعیت بورس را از جنبه‌ خاصی نشان می‌دهد، بنابراین سرمایه‌گذاران در تحلیل شاخص‌های بورس باید به کارکرد هر شاخص توجه کافی داشته باشند.

‌شاخص کل TEDPIX

در بورس تهران ‌‌شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته می‌شود. این ‌شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به عنوان ‌شاخص بورس تهران صحبت می‌شود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست. این ‌شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، به عبارت دیگر تغییرات ‌شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است.برای درک ساده‌تر مفهوم ‌شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی متناسب با وزن آن‌ها در ‌شاخص کل بورس سهام خریداری کنید، در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع ‌‌شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.

‌شاخص کل، با عنوان شاخص قیمت و بازده نقدی نیز شناخته می‌شود. نکته‌ای که هنگام بررسی شاخص باید به آن بیشتر توجه کنیم، میزان تغییرات ‌‌شاخص کل است. مثلا اگر شاخص کل بورس در طی یک سال از عدد ۸۰هزار به ۱۲۰ هزار واحد برسد، نشان‌دهنده این است که میانگین بازدهی بورس طی یکسال اخیر برابر با ۵۰درصد بوده است. طبق فرمول محاسبه ‌شاخص کل، هر چه شرکت‌ها بزرگتر باشند و سرمایه بیشتری داشته باشند، تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل خواهند داشت.

به‌عنوان مثال تاثیرگذاری تغییرات قیمت شرکت‌‌های بزرگی مانند صنایع پتروشيمی خليج فارس، فولاد مبارکه خیلی بیشتر از تاثیرگذاری شرکت‌های کوچکی مانند سیمان خاش یا قند هکمتان بر شاخص کل است.

شاخص کل هم‌وزن

برخی از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه اعتقاد دارند شاخص کل معیار مناسبی برای ارزیابی شرکت‌های بورسی و نشان دهنده برآیند عمومی تغییرات انواع شاخص های بورس بازار سهام نیست. به‌دلیل اینکه تاثیرگذاری شرکت‌ها با سرمایه بزرگتر بر روند ‌شاخص کل بیشتر است، به‌طوری‌که در مواقعی شاهد آن هستیم که اکثر بازار سهام در وضعیت کاهشی قرار دارند، اما با افزایش قیمت سهام چند شرکت بزرگ، شاخص کل مثبت می‌شود.

در شاخص کل هم‌وزن شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه ‌شاخص کل سهیم هستند و نوسانات مثبت و منفی شرکت‌های کوچک، به اندازه نوسان مثبت و منفی شرکت‌های بزرگ در این ‌شاخص تاثیرگذار است.

‌شاخص قیمت TEPIX

شاخص قیمت نیز یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های بورس است. این ‌شاخص بیانگر روند عمومی تغییر قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است و برخلاف ‌شاخص کل، سود تقسیمی شرکت‌ها در این شاخص لحاظ نمی‌شود. مثلا اگر شاخص قیمت بورس در مدت یکسال ۲۰ درصد رشد داشته باشد، به این معنی است که سطح عمومی قیمت‌ها در بورس نسبت به یکسال گذشته به طور متوسط ۲۰درصد رشد داشته است. تفاوت عمده این شاخص با ‌شاخص کل این است که در ‌شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکت‌های بورسی در فرمول شاخص مورد محاسبه قرار می‌گیرد، در انواع شاخص های بورس صورتی که در شاخص کل علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکت‌ها هم در محاسبه شاخص لحاظ می‌شود. در این ‌شاخص نیز مثل ‌شاخص کل، وزن شرکت‌ها در تاثیر آن‌ها بر شاخص قیمت اهمیت دارد، یعنی هرچه شرکت بزرگتر باشد، تاثیر آن بر شاخص قیمت نیز بیشتر است.

شاخص قیمت هم‌وزن

در شاخص قیمت هم وزن، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه ‌‌شاخص قیمت سهیم هستند و نوسانات مثبت و منفی شرکت‌های کوچک، به اندازه نوسان مثبت و منفی شرکت‌های بزرگ در این ‌شاخص تاثیرگذار است.

‌شاخص سهام آزاد شناور TEFIX

پیش از آنکه درباره «‌‌شاخص سهام آزاد شناور» توضیح دهیم، لازم است مفهوم «سهام شناور آزاد» را مرور کنیم. سهام شناور آزاد(Free float) بخشی از سهام یک شرکت سهامی اطلاق می‌شود که دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن بخش از سهام هستند و انتظار می‌رود در آینده‌ای نزدیک قابل معامله باشد. مالکان سهام شناور آزاد قصد ندارند با حفظ آن در مدیریت شرکت مشارکت کنند. برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران، بررسی و سهامداران راهبردی را مشخص کرد. سهامدار راهبردی، سهامدارانی هستند که در کوتاه مدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً می‌خواهند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند. به عنوان مثال سهام شناور آزاد شرکت‌های مخابرات ایران و فولاد مبارکه به ترتیب برابر با پنج درصد و ۲۴درصد است.

با توجه به مفهوم «سهام شناور آزاد» می‌خواهیم درباره «شاخص سهام شناور آزاد» نیز توضیح دهیم. محاسبه شاخص سهام شناور آزاد، مشابه ‌شاخص کل است، با این تفاوت که در وزن‌دهی شرکت‌های موجود در سبد ‌شاخص، به جای استفاده‌ از کل سهام منتشر شده، تنها از سهام شناور آزاد شرکت‌ها استفاده‌ می‌شود و هدف اصلی استفاده‌ از سهام شناور آزاد در محاسبه شاخص‌ها، در واقع پیگیری رفتار قسمتی از بازار است که از قدرت نقدشوندگی بیشتری برخوردار هستند.

سایر شاخص‌های بورس

در بورس اوراق بهادار تهران، شاخص‌های دیگری نظیر شاخص قیمت مالی، ‌شاخص قیمت صنعت، ‌شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت و ‌شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعال‌تر وجود دارد. هر یک از این شاخص‌ها در واقع یک زیر شاخص از کل بازار سرمایه است. به عنوان مثال تغییرات ‌شاخص صنعت بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در شرکت‌های تولیدی است و تغییرات ‌شاخص مالی نیز بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در گروه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری است.

شاخص بورس : شاخص کل

تعریف شاخص بورس و استفاده از آن در شناخت بازار سرمایه

شاخص بورس مفهومی است که بر اساس آن میتوان یک سنجش و ارزیابی را در خصوص موضوعی خاص انجام داد. شاخص‌ها به‌ منزله‌ معیارهایی هستند که به وسیله آن‌ها می‌توان کمیت، کیفیت و .. را اندازه‌گیری کرد. در بازار سرمایه هم شاخص ها معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آنها میتوانیم وضعیت گذشته و حال بورس را از جنبه های مختلف ارزیابی و حتی روند آینده بورس را نیز پیش بینی کنیم. با این تفاسیر نوسانات شاخص کل از اهمیت فراوانی نزد سرمایه گذار برخوردار است و در شاخص ها انواع مختلفی دارند که هر کدام وضعیت بازار را از جنبه خاصی نشان میدهند. در ادامه سعی میکنیم در مورد هر یک از شاخص های بورس صحبت کنیم.

شاخص کل بورس به عنوان دماسنج اقتصاد

شاخص کل بورس همان شاخصی می باشد که همواره در رادیو و تلویزیون از آن می شنوید به این شاخص شاخص قیمت و بازده نقدی هم میگویند که بیان کننده سطح عمومی قیمت و سود نقدی سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس می باشد در واقع این شاخص بیان کننده میانگین بازده سرمایه گذاران در بورس است. به عنوان مثال اگر قیمت سهمی در ابندای سال 500 تومان باشد و در انتهای سال به 600 تومان برسد و در مجمع هم سود نقدی 70 تومانی تقسیم کند بازدهی سهم در طی یک سال 34% می باشد. این رویه برای شاخص کل هم وجود دارد یعنی اگر شاخص کل در ابتدای سال در سطح 70000 واحد و در پایان سال به 78000 واحد برسد نشان دهنده این است که میانگین بازده بورس از محل افزایش قیمت ها و تقسیم سود نقدی در انتهای سال 11.5 درصد بوده است. به این شاخص (TEDPIX) هم می گویند.

به عنوان مثال شکل زیر مربوط به صفحه اصلی سایت tsetmc.com می باشد که وضعیت بازار سرمایه را در یک نگاه نشان میدهد و سرمایه گذار با استفاده از آن وضعیت بازار سرمایه را درک می کند.

نکات مهم در بررسی شاخص بورس

در بررسی شاخص کل این نکته را باید مورد توجه قرار داد که هر چه شرکت های موجود در بورس اوراق بهادار تهران به لحاظ سرمایه و ارزش بازار شرکت های بزرگتری باشند؛ اثر بیشتری بر شاخص کل دارند. به عنوان مثال ممکن است در یک روز بیش از 60 درصد سهامشان منفی باشد ولی در نهایت دو شرکت بزرگ مانند فملی و فولاد قیمت سهامشان افزایش یافته باشد و به همین دلیل نیز شاخص کل مثبت باشد.

نکته قابل بررسی در شاخص بورس این است که افزایش شاخص کل نشان دهنده سود آوری همه شرکت ها در بورس نیست چرا که شاخص نشان دهنده میانگین بازدهی کل شرکت هاست. یعنی ممکن است برخی از شرکت ها در طول سال افت قیمت زیادی داشته انواع شاخص های بورس باشند و سرمایه گذاران زیان کنند ولی شاخص کل بازدهی مثبتی داشته باشد. یا برعکس ممکن است شاخص کل کاهش داشته ، اما سرمایه گذاران به واسطه داشتن سهم های مناسب در سبد سهام، سود خوبی را کسب کنند. البته گاهی اوقات با تشکیل سبد سهام متنوع میتوان بازدهی سبد سهام را به بازدهی شاخص کل نزدیک تر کرد. پس سرمایه گذار حتما باید توجه داشته باشه که بررسی شاخص کل معیار مناسبی برای خرید سهام در موقعیت های مختلف نیست.

ادامه دارد.

پیشنهاد می‌کنم این مقالات را هم مطالعه کنید:

صندوق های قابل معامله در بورس در مقابل بانک

تابلوخوانی و بازار خوانی

نوشته های مرتبط

پیش گشایش بورس چگونه سرمایه‌گذاران را تهدید می‌کند؟

پیش گشایش بورس تهران در حال حاضر از ساعت 8:45 شروع می‌شود و تا ساعت 9:00 ادامه پیدا می‌کند. به گونه‌ای که تا ساعت 8:55 دقیقه امکان حذف سفارش در سامانه معاملات وجود دار ولی بعد از ان سفارش در سامانه ثبت شده و با.

تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن چیست؟

شاخص کل یا شاخص هم وزن، کدام را بررسی کنیم؟ شاخص کل یا شاخص هم وزن از انواع شاخص‌هایی است که سرمایه‌گذاران برای بررسی رفتار بازار از آن‌ها استفاده می‌کنند. اما گاهی این سوال برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌شود که از کدام شاخص برای بررسی و تحلیل.

چند نکته مهم برای معامله گری در بورس

اگر شما هم به تازگی وارد بازار سرمایه شدید، باید همواره نکاتی را مد نظر انواع شاخص های بورس قرار دهید تا به یک معامله‌گر حرفه‌ای تبدیل شده و بتوانید بیشترین سود و بهره را از معاملات خود ببرید. پیشنهاد می‌کنم قبل از خواندن این مقاله، مقاله "نکات کلیدی.

سوالات متداول سرمایه گذاری در بورس

پاسخ به برخی سوالات متداول سرمایه گذاری در بورس معمولا سرمایه گذاران بعد از ورود به بازار سرمایه با یک سری ابهامات و سوالات در این بازار مواجه می شوند و از آنجا که این روزها بازار سرمایه در بین عموم مردم جایگاه ویژه ای پیدا.

درامد ماهانه سرمایه گذاری در بورس چقدر است؟

درامد ماهانه سرمایه گذاری در بورس یکی از سوالاتی است که سرمایه گذاران تازه وارد به بورس از کارشناسان بازار یا افرادی که دستی در بورس دارند و زمان زیادی در این بازار فعالیت کرده اند می پرسند و سوال انها این است که درآمد.

بررسی نکات روانشناسی که معامله در بازار بورس را جذاب میکند

روانشناسی بورس و معامله گری در بازار های مالی دو موضوعی هستند که کاملا به یکدیگر وابسته اند. یعنی اگر شما قدم در راه سرمایه گذاری در بورس گذاشته اید قطعا باید اصول روانشناسی در این بازار را نیز بدانید چرا که عدم رعایت این.

ویدئو آموزش استفاده از سایت کدال و کاربرد آن

استفاده از سایت کدال در بررسی گزارشات شرکت ها ویدئو آموزش استفاده از سایت کدال و کاربرد آن در بررسی گزارشات شرکت ها یکی از نیازهای هر سرمایه گذار در تحلیل بنیادی شرکت ها و از طرفی بررسی گزارشات منتشر شده شرکت ها می باشد و.

تابلو خوانی و بازار خوانی در بورس : سهام زیر 100 تومان را بخریم??

تابلو خوانی و بازار خوانی در بورس تهران : سهام زیر 100 تومان برای خرید مناسب است تابلو خوانی و بازار خوانی در بورس به عنوان یکی از ابزارهای شناسایی رفتارهای خریداران و فروشندگان در بازار می باشد و همانطور که در مقالات قبلی در مورد.

آموزش نوسان گیری در سهم و نکات کلیدی آن

نوسان گیری در بورس به عنوان یکی از فعالیت های سرمایه گذاران محسوب می شود و در این مقاله قصد داریم در خصوص فاکتورهای نوسان گیری در بورس صحبت کنیم. به طور کلی روش های مختلفی برای کسب سود و بازدهی در بازار سرمایه وجود.

آموزش تحلیل بنیادی : شرکت های اهرمی به چه معناست

چگونه تحلیل بنیادی را یاد بگیریم در بحث های مربوط به آموزش تحلیل بنیادی دغدغه همه سرمایه گذاران این است که چگونه تحلیل بنیادی را یاد بگیرند تا به کمک آن قادر باشند شرکت های مختلف را تحلیل کرده و سپس با توجه به چشم انداز.

سرمایه گذاری در بورس : حداقل سرمایه برای فعالیت در بورس

سرمایه گذاری در بورس با چقدر امکان پذیر است سرمایه گذاری در بورس و سایر بازارهای مالی همواره باید به عنوان یکی از دغدغه های عموم قرار گیرد چرا که ما در یک کشور تورمی زندگی میکنیم و تورم موجب می شود که ارزش دارایی هایمان.

معاملات بلوکی چیست و چه کاربردی در بازار سرمایه دارد؟

معاملات بلوکی چیست؟ این معاملات چه کارکردی در بازار سرمایه دارد و چرا بسیاری از سرمایه گذاران از این تکنیک برای شناسایی برخی سهام در بازار استفاده می کنند؟ در اینم مقاله قصد داریم توضیح دهیم که چگونه معاملات بلوکی میتواند موجب افزایش قیمت سهم.

3 نظر در “ شاخص بورس : شاخص کل ”

mehdi afzalian گفت:

علی گفت:

با سلام . ضمن تشکر از اطلاع رسانی های خوبتون، سوالی که داشتم به شرح ذیل است
در متن اشازه فرموده اید که مثلا شرکتی سهام 500 را در طی سال 600 می شود و مجمع هم سود 70 تومانی را می دهد به همین دلیل سود 34درصدی را شناسایی می کنید، مکر بعد از بازگشایی نماد بعد از مجمع میزان سود نقدی مشخص شده از قیمت سهام کاسته نمی شود؟ پس آیا باید در محاسبه سود به همین شیوه درنظر گرفت؟

mehdi afzalian گفت:

هر شرکتی در سال محمع خود را برگزار میکند و در آن مجمع مقدار سود نقدی را تعیین میکند. به همین دلیل میتوان تخمینی از میزان بازدهی داشت

معرفی شاخص های بورس اوراق بهادار ایران

شاخص در لغت به معنی نمودار، مرتفع یا عددی که میانگین ارزش مجموعه‌ای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ بیان کند.

انواع شاخص در بورس اوراق بهادار 8 نوع است که هر کدام از آن‌ها تحلیل های مربوط به خود را دارد و جایگاهی مربوط به خود را در بورس اوراق بهادار دارد.

در این مقاله به شناخته ترین شاخص های بورس در بازار اوراق بهادار می‌پردازیم.

1-شاخص کل قیمت (TEPIX)

بورس اوراق بهادار ایران از سال 1369 اقدام به انتشار و محاسبه شاخص قیمت خود با نام تپیکس (TEPIX) نمود.

این شاخص از 52 شرکت که در آن زمان کل شرکت های پذیرفته شده در بورس را شامل می‌شد در برمی گرفت.

فرمول شاخص کل بورس تهران

شاخص قیمت کل شرکت های پدیرفته شده در بورس را در برمیگیرد وقتی که شرکت بسته باشد قیمت اخرین معامله در نظر گرفته می‌شود. p قیمت سهم و q حجم آن سهم، D مجموع حجم سهام همه شرکت هاست. پر واضح است در محاسبه شاخص کل هم وزن فقط میانگین قیمت ها را لحاظ میکنند و تعداد سهام شرکت ها اهمیتی ندارد این کار انواع شاخص های بورس باعث می شود اثر شرکت ها در شاخص هم وزن، مستقل از اندازه شرکت باشد و شرکت کوچک هم بتواند در شاخص اثر گذار باشد.

جامع، موزون و دردسترس بودن را می‌توان جزو مزایای خوب این شاخص معرفی کرد. همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها تعدیل می‌شود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تاثیر نداشته باشد.

شایان ذکر است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمی‌شود.

2-شاخص صنایع

شرکت های پذیرفته شده در بورس در صنایع مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند. این طبقه‌بندی که بر اساس روش ISIC صورت می‌گیرد، منجر به تفکیک 28 صنعت در بورس تهران شده است. بورس تهران اقدام به محاسبه شاخص قیمت برای هر صنعت ها می‌کند که همگی با فرمولی مشابه شاخص کل قیمت محاسبه می‌شوند. در یک تفکیک کلی‌تر، شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران به دو گروه مالی و صنعتی تقسیم بندی شده‌اند.

بورس اوراق بهادار تهران برای هر کدام از دو گروه (گروه مالی و گروه صنعتی) به محاسبه شاخص قیمت برای آن‌ها می‌پردازد و هر دو در طراحی، محاسبه و تعدیل از معیارهای شاخص کل قیمت پیروی می کنند.

3- شاخص 50 شرکت برتر

بورس تهران با دو روش اقدام به محاسبه و انتشار شاخص قيمت 50 شركت فعالتر ميكند. در روش اول كه منجر به محاسبه شاخص 50 شركت فعالتر – ميانگين ساده مي شود از روش ميانگين ساده استفاده ميشود. روش دوم نيز همانند TEPIX محاسبه و تعديل ميشود و منجر به محاسبه شاخص 50 شركت فعالتر – ميانگين موزون مي شود.

اين شاخص نشاندهنده سطح عمومي قيمت 50 شركت منتخب بورس است. آن چه در انتخاب 50 شركت مزبور كه در دوره‌هاي سه ماهه صورت ميگيرد، بيشترين اهميت را دارد تعداد روزهاي دادوستد شركت‌ها است. به تعبير ديگر بر خلاف ساير بورس ها كه به طور معمول، ميزان سرمايه را براي انتخاب شركت هاي منتخب ملاك قرار مي دهند و تنها آن را مقيد به ميزان مشخصي از نقدشوندگي مي كنند، بورس تهران نقدشوندگي يا فعاليت شركت‌ها را ملاك اصلي براي گزينش 50 شركت قرار داده و به همين سبب شاخص مزبور را شاخص 50 شركت فعال‌تر ناميده است.

4-شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX)

شاخص قيمت و بازده نقدي يا همان شاخص بازده كل با نماد TEDPIX از فروردين 1377 در بورس تهران محاسبه و منتشر شده است. تغييرات اين شاخص نشانگر بازده كل بورس است و از تغييرات قيمت و بازده نقدي پرداختي، متأثر می ‌شود. اين شاخص كليه شركتهای پذيرفته شده در بورس را در بردارد و شيوه وزندهی و محاسبه آن همانند شاخص كل قيمت (TEPIX) است و تنها تفاوت ميان آن دو در شيوه تعديل آنها است.

همانطور كه در بخش پيشين اشاره شد شاخص قيمت و بازده نقدي علاوه بر موارد تعديل شاخص قيمت در صورت پرداخت سودنقدي نيز تعديل پايه مي‌شود. شاخص قيمت و بازدة نقدي بورس تهران با فرمول زير انواع شاخص های بورس محاسبه مي شود.

فرمول شاخص قیمت و بازده نقدی بورس تهران

5-شاخص بازده نقدی

شاخص بازده نقدي كه با نماد TEDIX منتشر ميشود، بيانگر سطح عمومي بازده نقدي پرداختي شركت‌ها است و مقدار آن از تقسيم پايه شاخص كل قيمت بر پايه شاخص قيمت و بازده نقدي، به دست ميآيد.

6-شاخص سهام شناور آزاد (TEFIX)

به صورت کلی سهام شرکت‌های بورسی را سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری می‌کنند و معمولاً سهامداران حقوقی مالکان پرنفوذی در شرکت‌های بورسی به شمار می‌آیند و در صورت خریداری سهام شرکت‌های بورسی، درصد بالایی از سهام شرکت را تصاحب می‌کنند. با توجه به این موضوع، به میزان سهامی که معمولاً در شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار خریدوفروش می‌شود، سهام شناور آزاد گفته می‌شود.

در این میان هر چقدر میزان درصد سهام شناور آزاد یک شرکت بیشتر باشد، برای سرمایه‌گذاران حقیقی، این شرکت بورسی جذابیت بیشتری دارد. با توجه به این موضوع، شاخص آزاد شناور تغییرات قیمت آن بخش از سهام را می‌سنجد که توسط سهامداران حقیقی خریدوفروش می‌کند؛ این شاخص می‌توانند تصویر مناسبی از شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران قرار دهد.انواع شاخص های بورس

7-شاخص بازار اول و دوم

بورس اوراق بهادار بر اساس مؤلفه‌هایی نظیر میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خرید و فروش می‌شود یا اصطلاحاً سهام شناور آزاد و …شرکت‌های بورسی را دسته‌بندی کرده است. بر اساس این تقسیم‌بندی، شرکت‌هایی که شرایط بهتری داشته باشند در بازار اول و دیگر شرکت‌های بورسی در بازار انواع شاخص های بورس دوم دسته‌بندی می‌شوند.

در این میان شرکت‌هایی که در بازار اول حضور دارند نیز به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم می‌شوند. برای هر یک از این دسته‌بندی‌ها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که در این گروه‌ها حضور دارند.

8-شاخص 30 شرکت برتر

۳۰ شرکت بزرگ‌تر شامل شرکت‌هایی می‌شود که در صدر انواع شاخص های بورس ۳۰ شرکت بزرگ بورس قرار بگیرند و شاخص سی شرکت بزرگ‌تر میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد می‌نماید و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است.معمولاً در دوران رکود بازار و زمانی که شاخص مسیر مشخصی ندارد با انجام معاملات بلوکی در سهامی که جزو ۳۰ شرکت بزرگ‌تر هستند رقم شاخص را تغییر بااهمیتی می‌دهند.

با توجه به اینکه شاخص، سطح عمومی قیمت‌ها یا بازدهی را نشان می‌دهد، کاهش یا افزایش آن لزوماً بیانگر صعود یا نزول قیمت تمامی شرکت‌ها نیست؛ چون ممکن است بخشی از شرکت‌ها با افزایش قیمت همراه باشند اما نزول قیمت تعداد بیشتری از شرکت‌ها یــا شرکت‌هایی با حجم بیشتر، سطــح عمومی قیمت‌ها و در نتیجه میزان شاخص را کاهش دهد.

از طرفی شاخص‌ها سطح قیمت را در مقایسه با تاریخ مشخصی که تاریخ مبدأ نام دارد نشان می‌دهند؛ به عبارت دیگر سطح شاخص‌ها نسبت به تاریخ مبدأ یا همان زمان آغاز محاسبه شاخص سنجیده می‌شود.

حقیقی های بورس فعال شدند/ حرکت روبه جلوی شاخص

اقتصادنیوز: امروز 15 اسفند 1400 در شرایطی که حقیقی ها در معاملات بازار سهام فعالتر ظاهر شده اند، شاخص کل بورس در کانال 1.3 میلیون روبه جلو در حرکت است.

به گزارش اقتصادنیوز ، معاملات بازار سهام در روز یکشنبه در دومین روز متوالی با حرکت روبه جلوی شاخص های همراه شد. به‌این ترتیب پس از ارسال سیگنال های مثبت از مذاکرات وین شاخص کل بورس با افزایش 23.8 هزار واحد (1.84 درصد) در نقطه 1.322 میلیون واحد ایستاد.

شاخص کل هم وزن بورس نیز با افزایش 2.8 هزار واحد (0.85 درصد) در نقطه 338.6 هزار واحد ایستاد. فولاد، کچاد، فملی، پارسان و شبندر نیز جزو نمادهایی بود که بیشترین تاثیر را در رشد شاخص کل بورس داشتند. شاخص کل فرابورس نیز با افزایش 103.7 واحدی در نقطه 17.79 هزار واحد ایستاد. زاگرس، هرمز، شاوان، شراز و آریا نیز جزو نمادهایی بودند که بیشترین تاثیر را در رشد شاخص کل بورس داشتند.

سهم 66 درصدی معاملات حقیقی ها در کل معاملات بازار سهام

ارزش کل معاملات هم در دادوستدهای امروز 7.8 همت بود که سهم معاملات خُرد 5.12 همت (معادل 66 درصد) بود.وضعیت فعلی بازار نشان میدهد که حقیقی ها انواع شاخص های بورس سهم بیشتری در معاملات در این چند روز اخیر داشته اند.

ارزش معاملات خُرد سهام امروز به بالای 5 همت رسید که از ابتدای زمستان بی سابقه بود. البته طی 4 ماه اخیر نیز بازار سهام ارزش معاملات به این مقدار نداشت. امروز اولین روز پذیره نویسی سهام #استقلال و #پرسپولیس است که شنیده می شود استقبال بسیار سرد بوده است. اعداد 13 و 15 درصد(بترتیب) از مشارکت در خرید سهام عرضه شده این دو باشگاه به گوش می رسد!

البته تراز پول حقیقی ها هم نشان میدهد که 243.8 تومان پول حقیقی ها وارد بازار سهام و 393.6 میلیارد تومان از صندوق های با درآمد ثابت خارج شد. این درحالی بود که حقیقی ها بیشتر در نقش خریدار ظاهر شدند؛ بدین ترتیب سرانه خرید حقیقی ها 32 میلیارد تومان و سرانه فروش حقیقی ها 20.1 میلیارد تومان اعلام شد.

ارزش صف های خرید نیز از 957.1 میلیارد تومان به 584.6 میلیارد تومان رسید. ارزش صف های فروش نیز از 148.8 میلیارد تومان به 185.1 میلیارد تومان رسید. تعداد نمادهای دارای صف خرید (150 نماد) برتری معنادار و محسوسی نسبت به تعداد نمادهای دارای صف فروش (63 نماد) داشت.

نمادی که در فرابورس صف خرید 10.5 میلیون سهمی داشت

بیشترین خروجی پول حقیقی ها در معاملات یکدست سبزپوش امروز، برای نماد پالایش با 20.5 میلیارد تومان، تجلی با 18.1 میلیارد تومان، حکشتی با 13.8 میلیارد تومان، فزر با 12.2 میلیارد تومان و دارایکم با 10.4 میلیارد تومان بود. همچنین بیشترین ورودی پول حقیقی ها نیز برای نمادهای فولاد با 58.4 میلیارد تومان، کچاد با 36.8 میلیارد تومان، شبندر با 32 میلیارد تومان، شپدیش با 31.9 میلیارد تومان، شتران با 26.3 میلیارد تومان و شپنا با 23.6 میلیارد تومان بود.

حقوقی ها نیز در معاملات امروز در نمادهای شتران، شبندر، کرازی، ملت و فلوله بیشترین موقعیت خرید و در نمادهای خودرو، وبملت، شستا، وبصادر و خساپا بیشترین موقعیت فروش ایجاد کردند.

بیشترین نسبت حجم به شناوری برای نماد زشگزا با 17.5 درصد بود. شیرو گوشت زاگرس شهرکرد در معاملات امروز بازار اول فرابورس با بیشترین بازدهی 4.98 درصد شاهد تشکیل صف های خرید 10.5 میلیون سهمی بود.

کدام سهام ها در بورس و فرابورس سودده بودند؟

در بورس وآذر با 5 درصد بیشترین بازدهی و انرژی 1 نیز با 5 درصد بیشترین کاهش قیمت را تجربه کرد. البته بیشترین حجم معاملات را نمادهای شستا، خودرو، خساپا، وبملت، شتران و شبندر به ثبت رساندند.بیشترین کاهش ارزش بازار را نیز نمادهای انرژی 1، اپال، پارس، سفارس، وپست، ستران و کسرا داشتند. گروه های فرآورده نفتی، فلزات اساسی، خودرو، بانک ها و شیمیایی نیز از لحاظ ارزش معاملات، برترین گروه های صنعت بودند.

در فرابورس نیز بیشترین بازدهی برای نماد شاوان با 4.93 درصد بود. بیشترین کاهش قیمت هم برای نماد کلر بود. این در حالی بود که بیشترین حجم معاملات برای نمادهای تجلی، کرمان و زشگزا بود. بیشترین کاهش بازار هم برای نمادهای فزر، شجم، توسن، سمگا، کلر، غصینو و رنیک بود.

آشنایی با انواع شاخص‌های بازار سرمایه

به گزارش جهان نيوز، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش‌ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

در معاملات بورس اوراق بهادار دارایی اصلی مورد مبادله قرار می‌گیرد بنابراین قیمت سهام به عنوان متغیر اصلی تعریف شده و بر اساس انواع شاخص‌های بورس تعریف می‌شود. با توجه به این توضیحات به تبیین انواع شاخص های بورس اوراق بهادار تهران مورد استفاده قرار گرفته می‌پردازیم.

در بورس تهران، ۸ شاخص مهم وجود دارد که از جایگاه تحلیلی بالایی نزد سرمایه‌گذاران برخوردار هستند. شاخص کل قیمت، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص بازده نقدی، شاخص صنعت و شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص ۳۰ شرکت بزرگ از جمله مهم‌ترین شاخص‌های مهم در بازار بورس تهران هستند.

در ادامه به تشریح این شاخص‌ها می‌پردازیم.

شاخص کل قیمت چیست؟
شاخص کل قیمت نشان‌دهنده سطح عمومی قیمت تمام سهام موجود در بازار بورس است.از آنجایی که شاخص یک عدد است و واحد اندازه‌گیری خاصی برای آن تعریف نشده است به منظور اینکه قابلیت تفسیر و تحلیل پیدا کند به این صورت عمل می‌شود. یک سال مشخص را به عنوان سال پایه تعریف می‌کنند و تمامی ارقام شرکت‌ها در آن سال را به عنوان ارقام مبنا در سال پایه تعریف می‌کنند. پس از آن تغییرات قیمتی سهام در سال‌های بعد را نسبت به آن سال می‌سنجند و از این طریق رشد یا نزول شاخص اتفاق می‌افتد.

نکاتی مهم در رابطه با شاخص کل قیمت:
در این شاخص زمانی که شرکت‌ها از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران افزایش سرمایه می‌دهد و یا تعداد شرکت‌ها کم و یا زیاد می‌شوند تعدیل می‌ شود که به دلیل پیچیدگی محاسبات از تشریح شیوه آن خودداری می کنند.
زمانی که یک سهم به دلایل مختلفی مانند شفاف‌سازی؛ برگزاری مجمع عمومی عادی و یا به طور فوق‌العاده بسته می‌شود قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی به عنوان مبنای قیمتی آن سهم در شاخص منظور می شود.

از آنجایی که شاخص کل از تعداد سهام شرکت‌های مختلف اثر می‌پذیرد و بنابراین شرکت‌های بزرگ‌تر موجب تغییرات بزرگ‌تر شاخص بورس می‌ شوند نباید به طور صرف تغییرات این شاخص را مبنا قرار داد و برای تحلیل و ارزیابی وضعیت کلی بازار باید از سایر شاخص‌ها نیز کمک گرفت. یکی از اتفاقات رایج در بازار این هست که کلیت بازار نزولی است اما چون سه تا ۵ سهم بزرگ بازار صعود سنگین داشته‌اند شاخص کل رشد قابل‌توجهی را ثبت می‌کند.

سازمان بورس و اوراق بهادار سهام پذیرش شده در بازار بورس را بر اساس میزان نقدشوندگی، درصد شناوری سهام، وضعیت انواع شاخص های بورس سودآوری، تعداد سهام و … در دو بازار اول و دوم تقسیم‌بندی می‌کند. شاخص قیمت کل برای سهام پذیرفته‌شده در هر کدام از این بازارها به تفکیک محاسبه می شود وبه آن شاخص بازار اول و بازار دوم یاد می گویند.

شاخص کل هم‌وزن:
شیوه محاسبه شاخص کل هم‌وزن مشابه شاخص قیمت کل است با این تفاوت که از تعداد سهام شرکت در محاسبه شاخص استفاده می‌شود. در واقع در این شاخص فارغ از اینکه شرکت‌ها چه اندازه‌ای دارند اثر یکسانی را خواهند داشت در حالی که در شاخص قیمت کل تعداد سهام یک شرکت به عنوان وزن قیمت‌ها اثر بااهمیتی در محاسبات دارد.

سهم الف: ۱۰۰۰ ریال

سهم ب: ۳۰۰۰ ریال

سهم پ: ۲۰۰۰ ریال

شاخص هم‌وزن در سال ۱۳۶۹:

((۱۰۰۰ + ۳۰۰۰ + ۲۰۰۰) / (۱۰۰۰ + ۳۰۰۰ + ۲۰۰۰)) * ۱۰۰ = ۱۰۰

سهم الف: ۲۰۰۰ ریال

سهم ب: ۲۷۵۰ ریال

سهم پ: ۲۵۰۰ ریال

شاخص هم‌وزن در سال ۱۳۷۰ برابر خواهد بود:

((۲۰۰۰ + ۲۷۵۰ + ۲۵۰۰) / (۱۰۰۰ + ۳۰۰۰ + ۲۰۰۰)) * ۱۰۰ = ۱۲۱

همان‌طور که مشاهده می‌کنید که شاخص هم‌وزن رشد قابل‌توجه‌تری را نسبت به شاخص کل قیمت در حالت عادی نشان می‌دهد.

تفاسیر مهم هم‌زمان از شاخص کل قیمت و شاخص کل هم‌وزن:

در بازار بورس تفاسیر هم‌زمان شاخص قیمت کل و شاخص هم‌وزن بسیار رایج است.

زمانی که شاخص کل صعودی است اما شاخص هم‌وزن نزولی است به این معنی است که اغلب سهام بازار نزول داشته‌اند در حالی که شاخص کل به دلیل رشد چند سهم مهم شاخص ساز مثبت شده است.

زمانی که شاخص کل نزولی است و شاخص هم‌وزن صعودی است به این معنی است که سهام شاخص ساز و بزرگ بازار به دلایل مختلف نزولی بوده و در نتیجه شاخص کل کاهش پیدا کرده است اما عموم سهام بازار افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند. اگر این حالت طی دو الی ۴ روز انواع شاخص های بورس کاری اتفاق بیفتد به این معنی خواهد بود که سرمایه‌گذاران برای کسب سود بایستی به سمت سهام کوچک و متوسط متمایل شوند.

اگر هر دو شاخص باهم نزول کنند: در این حالت عموم بازار با کاهش قیمت روبه‌رو شده است و اگر این موضوع برای چندین روز متوالی اتفاق بیفتد بستگی به شرایط حاکم بر بازار ممکن است که بازار به سمت رکود پیش می‌رود.

اگر هر دو شاخص صعود کنند: در این حالت عموم سهام بازار بورس صعودی می‌شوند و رخداد این حالت در طی چند روز می‌تواند حکم به صعودی بودن بازار طی روزها یا ماه‌های آتی را بدهد.

شاخص قیمت و بازده نقدی چیست؟
شاخص قیمت و بازده نقدی بیانگر بازدهی کل بورس اوراق بهادار تهران است. سود حاصل از سرمایه‌گذاری در بازار بورس از دو محل است:

سود نقدی مصوب مجامع
سود ناشی از افزایش قیمت سهام. شاخص اخیر هر دو مورد را در خود دارد و هر دو را نمایش می‌دهد. این شاخص به شاخص TEDPIX معروف است و فرمول محاسبه آن مشابه شاخص قیمت است با این تفاوت که در مخرج کسر علاوه بر قیمت در سال ۱۳۶۹ سود نقدی پرداختی در آن سال نیز منظور می‌شود.

شاخص بازده نقدی چیست؟
این شاخص تنها بازدهی ناشی از سود مصوب مجامع را که به سود نقدی معروف است محاسبه می کند و از این دریچه بازدهی ناشی از تمام سودهای پرداختی توسط شرکت‌های بورسی را محاسبه می کند. نکته مهم آنکه وقتی این شاخص نزول کند به این معنی است که در مجامع سود کمتری پرداخت می شود و در این حالات نباید خیلی به انتظار کسب سود نقدی سنگین باشیم و انتظارات و یا سبک معامله‌گری خود را اصلاح کنیم.

شاخص صنعت و شاخص مالی:
پیش از اینکه بخواهیم در رابطه با این دو شاخص مطالبی را خدمت شما بیان کنیم لازم است تا به این نکته اشاره‌کنیم که شرکت‌ها را بر اساس ماهیت فعالیتشان می‌توان تقسیم‌بندی کرد. شرکت‌های تولیدی و خدماتی دو دسته اصلی شرکت‌های بورسی را شامل می‌شوند. بیش از ۶۰ درصد شرکت‌های فعال در بورس را شرکت‌های تولیدی تشکیل می‌دهند.

همچنین مشاوره مالی و شرکت‌های تأمین سرمایه جزء خدمات مالی محسوب می‌شوند. شرکت‌های حاضر در دسته اول را در زمره شاخص صنعت و شرکت‌های حاضر در حوزه دوم را در شاخص مالی تقسیم‌بندی می‌کنند. برای مثال شرکت پتروشیمی زاگرس و پتروشیمی فن‌آوران که به تولید متانول اشتغال دارند در شاخص صنعت و شرکت تأمین سرمایه نوین و تأمین سرمایه لوتوس پارسیان در شاخص مالی تقسیم‌بندی می‌شود.

شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین موزون شرکت‌های فعال در آن شاخص هستند، در واقع مشابه شاخص کل قیمت محاسبه می‌کنند و تفاوت آن‌ها با شاخص مزبور در تعداد شرکت‌های حاضر در آن صنعت است.

شاخص سهام آزاد شناور(TEFIX) :
برخی از شرکت‌های حقوقی مالکیت اصلی و عمده شرکت‌های سهامی را بر عهده دارند. زمانی که یک شرکت یا شخص حقوقی یا حقیقی درصد بالایی از سهام یک شرکت را در اختیار داشته باشد به عنوان سهامدار اصلی آن شرکت شناخته می‌شود و سهام تحت مالکیت آن‌ها معمولاً جزو سهامی به حساب نمی‌آید که به صورت فعال در بازار معامله شود.

شناوری سهام به درصدی از سهام یک شرکت اشاره دارد که نزد سرمایه‌گذاران خرد (غالبا حقیقی) قرار دارد و قابلیت فروش مجدد در آینده نزدیک را دارد و خرید سهام با هدف نگهداری و یا افزایش کنترل و نفوذ در شرکت خریداری نمی شود.

درصد شناوری یک سهم در سایت بورس اوراق بهادار نمایش داده می‌شود. شاخص سهام آزاد شناور، تغییرات آن بخش از سهام یک شرکت را محاسبه می‌کند که توسط سرمایه‌گذاران خرد مورد معامله قرار می‌گیرد، شیوه محاسبه مشابه شاخص کل قیمت است و تفاوت با آن شاخص در تعداد سهامی است که به عنوان ضریب قیمت لحاظ می‌شود.

برای مثال در شاخص کل قیمت صد درصد سهام فولاد مبارکه یعنی ۱۳۰ میلیارد سهم به عنوان ضریب قیمت فولاد مبارکه لحاظ می شود در حالی که در شاخص سهام آزاد شناور تنها ۲۵ درصد سهام این شرکت یعنی ۳۲٫۵ میلیارد سهم آن به عنوان ضریب قیمت لحاظ می‌شود. یکی از نکات تفسیری حائز اهمیت این هست که هرچه درصد شناوری سهام پذیرفته شده در بازار بورس بیشتر باشد نتیجه این شاخص به تغییرات شاخص کل قیمت نزدیک‌تر خواهد بود و هر چه درصد شناوری پایین‌تر باشد به نظر می‌رسد که نتیجه حاصل از شاخص سهام شناور آزاد واقعی‌تر باشد.

شاخص ۵۰ شرکت برتر:
سازمان بورس اوراق بهادار هر سه ماه یک‌بار فهرست ۵۰ شرکت برتر بورس را که بالاترین درجه نقد شوندگی را دارند ارائه می کند. شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین وزنی این ۵۰ شرکت را مشخص می کند، بنابراین شیوه محاسبه این شاخص مشابه شاخص کل قیمت است با این تفاوت که تعداد شرکت‌های لحاظ شده در این شاخص تنها ۵۰ شرکت است در حالی که در شاخص کل بیش از ۱۰۰ شرکت در آن لحاظ می شوند.

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ‌تر:
بزرگی شرکت‌ها در سایت سازمان بورس بر اساس ارزش روز یک شرکت محاسبه می‌شود. برای محاسبه ارزش روز سهام یک شرکت از رابطه زیر کمک گرفته می‌شود:

قیمت پایانی سهام × تعداد کل سهام شرکت = ارزش روز یک شرکت

۳۰ شرکت بزرگ‌تر شامل شرکت‌هایی می‌شود که در صدر ۳۰ شرکت بزرگ بورس قرار بگیرند و شاخص سی شرکت بزرگ‌تر میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد می‌نماید و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است. معمولاً در دوران رکود بازار و زمانی که شاخص مسیر مشخصی ندارد با انجام معاملات بلوکی در سهامی که جزو ۳۰ شرکت بزرگ‌تر هستند رقم شاخص را تغییر بااهمیتی می‌دهند.